|
|
|
|
|
I T |
Duccio di Boninsegna, Maestà del Duomo di Siena (1308-1311), particolare della predella posteriore con le storie dell'infanzia di Gesù (Sogno di Giuseppe e fuga in Egitto), Museo dell'Opera della Metropolitana, Siena [1]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Duccio di Buoninsegna, Maestà del Duomo di Siena (1308-1311), predella della Maestà, Sogno di Giuseppe e fuga in Egitto
|
|
|
|
|
|
Dit kleine paneeltje is afkomstig van het altaarstuk dat bekend staat als de Maestà, gemaakt voor de kathedraal van Siena. De Maestà is het meesterwerk van Duccio di Buoninsegna. en een van de belangrijkste schilderijen van de Italiaanse pre-Renaissance kunst.
Oorspronkelijk bestond de Maestà, aan de voorzijde, de kant die naar het schip gericht was en dus zichtbaar was voor de gelovigen, uit een grote centrale compositie met de tronende Madonna die het Kind in haar armen houdt en omringd wordt door twintig engelen, zes heiligen en de vier beschermers van de stad die op de voorgrond knielen.
De Maestà was aan beide zijden beschilderd: de Sogno di Giuseppe en fuga in Egitto komt van de predella aan de voorkant. De predella zelf had de vorm van een rechthoekige kist, met afbeeldingen aan beide zijden, een voetstuk dat ondersteuning bood voor het grote, dubbelzijdige retabel.
Het tafereel Sogno di Giuseppe en fuga in Egitto toont in het midden de Madonna met kind op een ezel, gevolgd door de heilige Jozef en voorafgegaan door een jongeman die het hoofdstel van het dier vasthoudt. Op de achtergrond zien we een ruig, rotsachtig landschap met een paar bomen. Links zit Jozef die in zijn slaap de engel ziet verschijnen en hem vertelt dat hij naar Egypte moet vluchten, zoals te zien is aan de boekrol die de engel vasthoudt.[2]
|
|
Duccio di Boninsegna, Maestà del Duomo di Siena (1308-1311), particolare Sogno di Giuseppe e fuga in Egitto (della predella posteriore con le storie dell'infanzia di Gesù), Museo dell'Opera della Metropolitana, Siena [1]
|
In de predella op het voetstuk van het altaarstuk staan zeven verhalen uit l'infanzia di Gesù, de Kindertijd van Jezus. Het kleine paneel met de Sogno di Giuseppe e fuga in Egitto staat rechts in de predella, en wordt omringd door de profeten Geremia en Osea. [2]
De afbeelding toont twee opeenvolgende sequenties van dezelfde episode uit het Nieuwe Testament, die van de Vlucht naar Egypte: links wordt Jozef, terwijl hij slaapt, bezocht door een engel die hen kwam vertellen dat ze naar Egypte moesten vluchten om te ontsnappen aan de massamoord op pasgeboren baby's op bevel van Herodes. Rechts lijkt dezelfde Jozef, herkenbaar aan de prachtige roze mantel die hij droeg tijdens zijn slaap, nu wakker en gewapend met een heel klein bundeltje, de kleine groep vluchtelingen aan te sporen op weg naar Egypte. Maria, rijdend op een muilezel, houdt het Kind in haar armen en loopt onder begeleiding van een jonge gids, die niet in de teksten voorkomt. Is dit de engel die de vluchtelingen kwam begeleiden die we soms tegenkomen in de iconografie van deze scène [4]?
Achter de Heilige Familie is het rotsachtige, woestijnachtige landschap beplant met een paar bomen waarvan de variëteit moeilijk te identificeren is, wat geen bedenkingen oproept omdat het idee hier eerder is om het idee van 'bomen' weer te geven dan om ze realistisch weer te geven. E én boom onderscheidt zich van de andere, het is een dadelpalm die te zien is ter hoogte van het gezicht van Maria. Het zou kunnen dat deze dadelboom, die zijn palmen met lange en zorgvuldig bewerkte bladeren ontvouwt, een manier is om, zonder het af te beelden, verwijst naar de episode van de Riposo durante la Fuga in Egitto (Rust tijdens de Vlucht naar Egypte) , en dus naar het Wonder van de Palm,, die op zichzelf niet meer voorkomt in de canonieke teksten [3].
|
|
Duccio di Boninsegna, Maestà del Duomo di Siena (1308-1311), particolare della predella posteriore con le storie dell'infanzia di Gesù (il profeta Geremia, il Sogno di Giuseppe e Fuga in Egitto e il profeta Osea), Museo dell'Opera della Metropolitana, Siena [1]
|
|
|
|
|
|
De predella aan deze kant presenteerde enkele verhalen uit de kindertijd van Christus, waarin Maria de hoofdpersoon is, afgewisseld met figuren van profeten (Jesaja, Ezechiël, Salomo, Maleachi, Jeremia, Hosea).
Het kleine paneel met de Sogno di Giuseppe en Fuga in Egitto staat centraal rechts in de predella.
Dit zijn de zeven tafelen die bewaard zijn gebleven:
Annunciatie (Annunciazione) (Londra, National Gallery);
Geboorte (Natività) (Washington, National Gallery of Art);
Adorazione dei Magi (Siena, Museo dell'Opera del Duomo);
Presentazione al tempio (Siena, Museo dell'Opera del Duomo);
Strage degli innocenti (Siena, Museo dell'Opera del Duomo);
Sogno di Giuseppe en Fuga in Egitto (Siena, Museo dell'Opera del Duomo);
Disputa con i dottori del tempio (Siena, Museo dell'Opera del Duomo).
De predella
|
|
|
|
|
|
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, L’annunciazione (Londra, National Gallery)
|
|
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, Isaia |
|
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, Natività, (National Gallery of Art, Washington)
|
|
|
|
|
|
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, Ezechiele |
|
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, Adorazione dei Magi (Siena, Museo dell'Opera del Duomo)
|
|
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, Salomone |
|
|
|
|
|
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, Presentazione al tempio (Siena, Museo dell'Opera del Duomo
|
|
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, Malachia |
|
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, Strage degli innocenti (Siena, Museo dell'Opera del Duomo)
|
|
|
|
|
|
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, Geremia |
|
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, Sogno di Giuseppe e fuga in Egitto
|
|
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, Osea |
|
|
|
|
|
|
|
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, Disputa di Gesù fanciullo con i dottori
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Duccio di Boninsegna, Maestà del Duomo di Siena (1308-1311), ricostruzione virtuale del lato anteriore della Maestà
Predella angteriore
|
|
Duccio di Boninsegna, Maestà del Duomo di Siena (1308-1311), Ricostruzione virtuale del lato posteriore della Maestà
¨Predella posteriore
|
|
Duccio di Boninsegna, Maestà del Duomo di Siena (1308-1311)
|
|
|
|
|
|
|
|
Duccio di Buoninsegna, Madonna di Crevole, 1283-1284[3], tempera e oro su tavola, dalla Pieve di Santa Cecilia a Crevole, Siena, Museo dell'Opera della Metropolitana
|
|
Duccio di Boninsegna, Maestà del Duomo di Siena (1308-1311), John White, ricostruzione virtuale del lato anteriore della Maestà
|
|
Duccio di Boninsegna, Maestà del Duomo di Siena (1308-1311), John White, ricostruzione virtuale del lato posteriore della Maestà |
|
|
|
|
|
Duccio di Buoninsegna, Maestà del Duomo di Siena (1308-1311), particolare della Madonna
|
|
Duccio di Buoninsegna, Maestà del Duomo di Siena (1308-1311), particolare della Madonna
|
|
Dettaglio del bambino che esprime una profonda tenerezza
|
|
|
|
|
|
Dettaglio del trono raffigurato come una porta monumentale della città
|
|
Particolare San Savino
|
|
La firma di Duccio alla base della Maestà
|
Siena Opera della Metropolitana
OPA Siena Opera della Metropolitana
Piazza Duomo, 8 - 53100 Siena
TEL.: +39 0577 283048
operaduomo@operaduomo.siena.it
https://operaduomo.siena.it
Opere Web | Fondazione Monte dei Paschi di Siena | opereweb.fondazionemps.it
La prima campagna fotografica della Maestà di Duccio, eseguita da Paolo Lombard
i e seguita da Charles Fairfax Murray forse
Bibliografie
Stefano Zuffi, Il Quattrocento, Electa, Milano 2004. ISBN 8837023154
John White, Duccio. Tuscan Art and the Medieval Workshop, Londen: Thames and Hudson, 1979.
Cesare Brandi, Il restauro della "Maesta" di Duccio, a cura del Ministero della Pubblica Istruzione, Istituto Centrale del Restauro. Istituto Poligrafico dello Stato, Roma 1959
Pier Paolo Donati, La Maesta di Duccio, (Forma e colore; 42), Sansoni, Firenze 1965
Enzo Carli, La Maesta di Duccio, IFI, Firenze 1982
Luciano Bellosi, Duccio. La Maestà, Milano 1998
Pierluigi De Vecchi ed Elda Cerchiari, I tempi dell'arte, volume 1, Bompiani, Milano 1999.
[1] Foto di Steven Zucker, licenziata sotto una licenza Attribution-NonCommercial-ShareAlike 2.0 Generic
- Creative Commons, Some rights reserved.
[2] Fonte: Catalogo generale dei Beni Culturali | fuga in Egitto | www.catalogo.beniculturali.it, licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribuzione-Condividi allo stesso modo 4.0 Internazionale.
[3] Fonte: Duccio di Buoninsegna, “Sogno di Giuseppe e Fuga in Egitto”| www.provincedesienne.com
[4] Louis RÉAU, Iconografia dell'arte cristiana, II, 2, Parigi, Presses universitaire de France, 1953-1958, p. 274.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|