Duccio's Maestà, die op 9 juni 1311 met een plechtige processie op het hoofdaltaar van de kathedraal van Siena werd geplaatst. De Maestà domineerde bijna twee eeuwen lang het hoofdaltaar in de kathedraal van Siena. In 1506 werd het monumentale altaarstuk van zijn prestigieuze plek gehaald vanwege een veranderende smaak in sacrale kunst. In 1771 werd het grandioze altaarstuk overgebracht naar de kerk van Sant'Ansano in Castelvecchio di Siena, waar het werd ontmanteld en in verschillende delen verzaagd. Bij die gelegenheid gingen veel panelen verloren. Dit maakt het onmogelijk om de afmetingen met zekerheid te bepalen, maar het moet ongeveer 4,5 meter breed zijn geweest, en tot wel 5 meter hoog. In totaal waren er waarschijnlijk meer dan 70 afzonderlijke scènes.

Terwijl de grotere panelen in 1795 terugkeerden naar de kathedraal en van daaruit in 1878 in een museum werden ondergebracht, werden vele andere, voornamelijk behorend tot de de predella en de cuspen, verspreid over verschillende collecties en musea. Het paneel met de Navità kwam na omzwervingen in het Kaiser Friedrich Museum in Berlijn en enkele kunsthandels in 1937 tenslotte in de Andrew Mellon Trust terecht en daarmee ook in de oorspronkelijke kern van de National Gallery of Art in Washington.

Maria was de patroonheilige van Siena, en de toewijding aan haar had zowel een sterke burgerlijke als een religieuze dimensie. Voordat de Maestà in juni 1311 op het altaar van de Duomo werd geïnstalleerd, werd het altaarstuk triomfantelijk in een optocht door de straten gedragen. Er werden muzikanten ingehuurd om het te begeleiden, samen met alle priesters en monniken van Siena. Een stoet van stadsambtenaren en burgers werd gevolgd door vrouwen en kinderen die klokken luidden. Winkels waren de hele dag gesloten en er werd aalmoezen gegeven aan de armen [1].

De zichtbaarheid en het gezag van de Maestà, samen met Duccio's belang als leraar, helpen de aanhoudende smaak van Siena voor het goud en de abstractie van de Byzantijnse stijl te verklaren, zelfs toen kunstenaars elders in Toscane een meer naturalistische benadering hanteerden.
Deze Navità met zijn eerste vorm van een kerststal combineert Byzantijnse elementen met meer hedendaagse en lokale trends. De liggende houding en de buitenmaatse afmetingen van Maria doen denken aan iconen van de Geboortekerk, en net als veel iconenschilders heeft Duccio twee vroedvrouwen geschildrd die het nieuwe kind wassen en verzorgen. De grotomgeving komt ook via het Griekse Oosten, maar het dak van de kribbe is vergelijkbaar met die in de gotische kunst van Noord-Europa. Terwijl het effect van het goud en de briljante kleuren zeer decoratief is, verzachten Duccio's elegante lijnen en vloeiende penseelstreken de soberheid van de Byzantijnse stijl [1].

Op de zijpanelen naast de Navità, in twee aparte vakken die de verhalen van Maria onderbreken, staan de profeten Jesaja en Ezechiël afgebeeld. Ze werden op een andere schaal geschilderd en houden rollen met hun profetieën vast die de geboorte van Christus aankondigen. Het zijn spiegelende figuren, met één hand opgeheven in een teken van verbazing.

De predella aan de voorzijde van de Maestà toont enkele verhalen uit de kindertijd van Christus, waarin Maria de hoofdpersoon is. De scenes worden afgewisseld met figuren van profeten (Jesaja, Ezechiël, Salomo, Maleachi, Jeremia, Hosea). Dit zijn de zeven tafelen die bewaard zijn gebleven:

Annunciazione (Londra, National Gallery);

Natività (Washington, National Gallery of Art);

Adorazione dei Magi (Siena, Museo dell'Opera del Duomo);

Presentazione al tempio (Siena, Museo dell'Opera del Duomo);

Strage degli innocenti (Siena, Museo dell'Opera del Duomo);

Fuga in Egitto (Siena, Museo dell'Opera del Duomo);

Disputa con i dottori del tempio (Siena, Museo dell'Opera del Duomo).

De predella

Naar de oorsprong van de Siënese kunst