|
|
|
|
|
|
Simone Martini e Lippo Memmi, Annunciazione tra i santi Ansano e Massima (particolare Sant'Ansano e l'arcangelo Gabriele, 1333, Galleria degli Uffizi, Firenze [1]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Simone Martini e Lippo Memmi, Annunciazione, 1333 | Un prezioso capolavoro del Gotico italiano
|
|
|
|
|
|
Simone Martini was een Italiaanse schilder uit Siena aan het begin van de 14e eeuw. Hij was een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Siënese schilderkunst. Toen hij nog jong en onbekend was, kreeg hij de prestigieuze opdracht om de Maestà van het Palazzo Pubblico in Siena te schilderen en vanaf dat moment nam zijn roem onverminderd toe.
Een van de beroemdste meesterwerken van Simone Martini is de Annunciatie. Martini schilderde dit altaarstuk met zijn zwager Lippo Memmi in 1333. Het altaarstuk was bestemd voor een altaar in de kathedraal van Siena. In 1799 werd het werk liet overgebracht naar de Galleria degli Uffizi in Firenze waar het nog steeds bewaard wordt. Het schilderij geldt als een van de grootste meesterwerken van de 14e-eeuwse schilderkunst in Europa.
|
Simone Martini kreeg zijn opleiding waarschijnlijk in het atelier van Duccio di Buoninsegna. In de 14e eeuw was Siena een zeer belangrijke stadstaat in Italië. Duccio had voor het hoofdaltaar van de kathedraal van Siena een dubbelzijdige altaarstuk gemaakt, de Maesta, een van de meest emblematische werken van de Italiaanse kunst. Toen het schilderij in 1311 klaar was, werd het in een feestelijke processie door de straten van Siena naar de kathedraal gedragen, waar het boven het hoofdaltaar werd geplaatst. Van de predella van de Maestà is een klein paneeltje met de Annunciatie bewaard. Het is het enige bewaard gebleven gesigneerd werk van de belangrijkste kunstenaar van de stad. Siena vereenzelvigde zich met Heilige Maagd Maria, Ze wijdden hun stad aan Maria, en gaven de Sienese meester Duccio opdracht om de kathedraal op te luisteren met een roosvenster en altaarstuk dat de glorie van Maria moest bezingen. Duccio's Maesta richtte zich op de Maria als de Koningin van de Hemel. De stad was ongelooflijk welvarend op dit moment en was van plan om de kathedraal drastisch uit te breiden. Er werd begonnen aan de bouw van de Duomo Nuovo waarvoor de eerdere kathedraal slechts als dwarsschip moest dienen.
|
|
Duccio di Boninsegna, Maestà del Duomo di Siena (1308-1311), ricostruzione virtuale del lato anteriore della Maestà |
Duccio di Buoninsegna, Predella della Maestà, L’Annunciazione,
43 x 44 cm, (Londra, National Gallery) |
|
|
|
|
Hierop vooruitlopend bestelde de stad vier bijkomende altaarstukken voor de zijaltaren van de kathedraal die opgedragen waren aan de vier beschermheiligen van de stad, Sant’Ansano, San Savino, San Vittore en San Crescenzo. Vier schilders kregen de opdracht een altaarstuk te creëren voor de vier altaren. Het centrale paneel van deze altaarstukken zou zijn aan het leven van Maria als , terwijl de zijpanelen en de predella het leven van de beschermheilige van Siena zou gewijd zijn.
Met de Geboorte van de Maagd door Pietro Lorenzetti en de Presentatie in de Tempel door Ambrogio Lorenzetti, beide uit 1342, de Aanbidding van de Herders toegeschreven aan Bartolomeo Bulgarini (1351), en de Annunciazione van Simone Martini en Lippo Memmi, werd een schitterende scenografie gecreëerd rond Duccio's Maestà die al, in 1311 op het hoofdaltaar van de Duomo geplaatst was.
|
|
|
|
|
|
Ambrogio Lorenzetti, Presentazione al Tempio, 1342, tempera su tavola, 257 × 168 cm, Galleria degli Uffizi, Firenze |
|
Pietro Lorenzetti, Natività della Vergine, 1342, tempera e oro su tavola, 188x183 cm, Siena, Museo dell'Opera del Duomo |
|
Bartolommeo Bulgarini, The Adoration of the Shepherds, c. 1350, tempera on panel - Fogg Art Museum, Harvard University
|
|
Simone Martini e Lippo Memmi, Annunciazione tra i santi Ansano e Massima, 1333, Galleria degli Uffizi, Firenze
|
De Annunciazione tra i santi Ansano e Massima, gesigneerd en gedateerd 1333, werd gemaakt voor het altaar van Sant'Ansano in de Duomo van Siena[4]. Op het centrale paneel verschijnt de aartsengel Gabriël aan de Maagd om de geboorte van Jezus aan te kondigen en begroet Maria met de in reliëf gegraveerde woorden op de gouden achtergrond, Ave gratia plena Dominus tecum, of Wees gegroet, Maria, vol van genade, de Heer is met u.
De scène speelt zich af op een vloer die kleurrijk geaderd marmer nabootst. De twee figuren worden gescheiden door de vaas met hoge lelies, een symbolische verwijzing naar de zuiverheid en kuisheid van Maria [3] .
De aartsengel Gabriël houdt in zijn linkerhand een olijftak omhoog, symbool van vrede. De lelie verwijst naar de reinheid van Maria, maar heeft hier ook een politieke betekenis. De lelie is ook het symbool van Firenze. In Siena, dat rivaliseerde met Firenze werd een olijftak gebruikt.
|
|
Simone Martini e Lippo Memmi, Annunciazione tra i santi Ansano e Massima (al centro della scena, è raffigurato il vaso con i gigli, simbolo del figlio di Dio e della purezza di Maria), 1333, Galleria degli Uffizi, Firenze
|
Bovenaan, in het midden van het tafereel, is de Heilige Geest afgebeeld in de vorm van een duif, omringd door serafijnen.
|
|
|
|
|
|
|
Simone Martini e Lippo Memmi, Annunciazione, (particolare dell'arcangelo Gabriele), 1333, Galleria degli Uffizi, Firenze [1] |
De aartsengel, gekleed in een lange witte brokaat tuniek met gouden borduursels en met een geruite mantel van Schotse stof (in de 14e eeuw werden stoffen uit die landen al geïmporteerd naar Siena) om zijn nek geknoopt, is net aangekomen en knielt uit eerbied. Zijn vleugels, minutieus beschreven en lijkend op die van een roofvogel, zijn nog gespreid, met de veren naar boven gericht, terwijl zijn mantel nog wappert: zijn reis is dus nog maar net ten einde [3]. Het lijkt alsof hij nog in beweging is.
|
|
Simone Martini e Lippo Memmi, dettagli dell'Annunciazione tra i santi Ansano e Massima, 1333, Galleria degli Uffizi, Firenze[1]
De olijftak staat voor vrede, verzoening en hoop. Witte lelies staan symbool voor maagdelijkheid en zuiverheid.
|
Kunstcritici zijn nu eerder geneigd om veel van het ontwerp en de uitvoering van dit zeer verfijnde schilderij, toe te schrijven aan Simone Martini.[2] Een hypothese is dat Martini het centrale paneel met de Annunciatie schilderde, terwijl Memmi verantwoordelijk was voor de tondo's met profeten in het bovenste gedeelte[3]en voor de heiligen Sant'Asano en Santa Massima. Hij schilderde Sant'Ansano in het linkerzijpaneel.
De heilige Ansanus houdt bijna altijd iets in één of beide handen - vaak een palmtak, soms een klein kruis, of zoals hier een standaard met de zwart-witte vlag van Siena. In zijn rechterhand zien we een dadelpalmtak.
|
|
Simone Martini e Lippo Memmi, dettagli dell'Annunciazione tra i santi Ansano e Massima, 1333, Galleria degli Uffizi, Firenze[1] |
Tondi met profeten |
|
Simone Martini e Lippo Memmi, Annunciazione tra i santi Ansano e Massima (tondi dai quali si affacciano i profeti Geremia e Ezechiele, con cartigli che alludono al mistero dell’Incarnazione), 1333, Galleria degli Uffizi, Firenze
|
|
|
|
|
De teksten op de boekrollen:
In het medaillon van Jeremia :
“[ Usquequo deliciis dissolveris, filia vaga? quia ] creavit [ novum faciet ] Dominus novum super terram femina [ mulier ] circumdabit virum ”
«([Fino a quando, figlia ribelle, vagherai ancora?] Il Signore crea qualcosa di nuovo nella terra: la donna circonderà l' Uomo»
'Hoe lang nog zult gij u door genietingen ontzenuwen, omzwervende dochter? Want de Heer heeft iets nieuws geschapen in het land: de vrouw zal den man omgeve' [5].
[Jeremia 31:22][5]
In het medaillon van Ezechiël:
“VIDI PORTA[M] / I[N] DOMO D[OMI]NI / CLAUSA[M] / VIR / NO[N] TR[AN]SIBIT / P[ER] EA[M] DOM / IN[US] SOLUS / I[N]TRAT ET[?] / IT [?] P[ER] EA[M] » [1]
“Questa porta resterà chiusa, non sarà aperta, nessuno entrerà per essa [; per essa è entrato il Signore, Dio d'Israele; resterà chiusa.”
'Deze poort moet gesloten blijven. Hij mag niet geopend worden en niemand mag erdoor binnenkomen, want de HEERE, de God van Israël, is erdoor binnengekomen. Daarom moet hij gesloten blijven.'[5]
De toespeling op Maria's maagdelijkheid is duidelijk.
|
|
|
|
Simone Martini e Lippo Memmi, Annunciazione tra i santi Ansano e Massima (tondo con il profeta Geremia, con cartiglio), 1333, Galleria degli Uffizi, Firenze
|
|
Simone Martini e Lippo Memmi, Annunciazione tra i santi Ansano e Massima (tondo con il profeta Ezechiele, con cartiglio riferito al mistero dell'immacolata concezione), 1333, Galleria degli Uffizi, Firenze
|
|
|
|
[1] Foto di Steven Zucker,, licenziata sotto una licenza Attribution-NonCommercial-ShareAlike 2.0 Generic
- Creative Commons, Some rights reserved.
[2] Quest'opera è nel pubblico dominio. Fonte:The Yorck Project (2002) 10.000 Meisterwerke der Malerei (DVD-ROM), distributed by DIRECTMEDIA Publishing GmbH. ISBN: 3936122202.
[3] Federico Giannini, Ilaria Baratta, L'Annunciazione di Simone Martini, un vertice della scuola senese |/www.finestresullarte.info
[3] Traveling in Tuscany | Simone Martini | The Annunciation
[4] Het retabel werd gemaakt voor de kapel van Sant'Ansano in de kathedraal van Siena. Het schilderij werd overgebracht naar de kerk van Sant'Ansano in Castelvecchio, waar het zich volgens een inventaris uit 1741 vlakbij de toegangsdeur bevindt. Een ander belangrijk document vermeldt dat het complex op 1 januari 1799 werd verplaatst van Siena naar de Uffizi Galerij op besluit van Ferdinand III van Lotharingen, Groothertog van Toscane.
[5] Bron: Dbnl: De heilige boeken van het oude verbond. Deel 6. De profetie van Isaias. De profetie van Jeremias. De profetie van Ezechiël. De profetie van Daniël.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|