| |
|
 |
 |
 |
|
Masolino, Guarigione dello storpio e resurrezione di Tabita, affresco nella Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [1]
|
|
![Toacana ] Galleria di immagini](/titels/albump.gif) |
|
| |
 |
|
|
| |
|
Masolino, Resurrezione di Tabita, affresco nella Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze
|
|
|
|
| |
|
De Basilica di Santa Maria del Carmine ligt in de wijk Oltrarno in Firenze en heeft een lange en donkere geschiedenis. De kerk is vooral bekend om de fresco’s in de Cappella Brancacci, een van de zijkapellen van de kerk. De fresco’s in de kapel tonen 15 scènes uit het leven van de apostel Petrus en is een van de mooiste voorbeelden van Florentijnse renaissance schilderkunst.
De cyclus begint op de rechterzijwand van de kapel met de Tentazione di Adamo ed Eva (de Verzoeking van Adam en Eva) door Masolino. Daarnaast schilderde Masolino de Guarigione dello storpio e resurrezione di Tabita. Het grote fresco in het bovenste register van de rechterwand toont twee wonderen, de genezing van de kreupele en de opstanding van Tabitha, die volgens de Handelingen respectievelijk in Lydda en Jaffa plaatsvonden, maar hier in een enkele enscenering zijn samengebracht.
De opstanding van Tabitha
Rechts, aan de rand van een huis, is de heilige Petrus afgebeeld die een opstandingswonder verricht. De vrome vrouw Tabitha, een toegewijde van Jaffa, was ziek geworden en in diezelfde dagen gestorven, maar Petrus werd onmiddellijk op de hoogte gebracht en ging, in Lydda, speciaal naar haar toe. Toen hij in Joppa aankwam, werd hij opgewacht door de wenende weduwen die hem de tunieken en mantels van de arme vrouw toonden. Toen hij haar kamer binnenging en vroeg om alleen gelaten te worden, begon Petrus te bidden, wendde zich vervolgens tot haar en beval haar op te staan, waarop zij haar ogen opende en opstond. Masolino maakte natuurlijk een selectie uit het bijbelverhaal, waarbij hij de komst van Petrus voorstelt, die met een enkel gebaar de vrouw reanimeert tot verbazing van de toeschouwers.
Onder de loggia staat een man met een tulband, geschokt en nog steeds ongelovig na het wonder van de opstanding van Tabitha waarvan hij getuige is geweest, lijkt hij zich van Petrus af te willen keren.
|
 |
Masolino, Guarigione dello storpio e resurrezione di Tabita, affresco nella Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [1]
|
Het midden van de scène wordt ingenomen door een uitzicht op het Firenze van die tijd met een plein in perspectief (misschien is het de Piazza della Signoria), waar gekanteelde huizen
met palen tussen de ramen hangen en op de voorgrond twee rijk geklede bourgeoisie voorbij lopen, zonder acht te slaan op wat er om hen heen gebeurt. Het dagelijks leven wordt tot in het kleinste detail verteld, van de voorwerpen die uit de ramen bungelen tot een reeks voorbijgangers op de achtergrond. De rijkdom aan kleuren en de grote aandacht voor sierlijke details (zoals de rijkelijke gewaden en hoofddeksels) staan dicht bij de prachtige stijl van Gentile da Fabriano en zijn wel erg ver verwijderd van de pure en sanza ornato stijl van Masaccio.
De perspectivische precisie van de achtergrond bracht Roberto Longhi ertoe het ontwerp dit gedeelte toe te schrijven aan Masaccio, een hypothese die nu grotendeels is verworpen. Men ziet hierin eerder een bereidheid van Masolino om zich aan te passen aan Masaccio's vernieuwingen, een beetje zoals in de beeldhouwkunst gebeurde met Lorenzo Ghiberti en Donatello's vernieuwingen°.
|
|
|
Masolino, Guarigione dello storpio e resurrezione di Tabita, (particolare dei ricchi fiorentini con le loro sontuose vesti e copricapi), affresco nella Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [4]
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
 |
Masolino, Guarigione dello storpio e resurrezione di Tabita,
affresco sulla parete destra della Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [1]
|
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
Album de Brancacci Kapel, Santa Maria del Carmine, Firenze, Il Tributo
|
|
|
 |
|
 |
|
 |
La Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze
|
|
Masolino, Guarigione dello storpio e resurrezione di Tabita (dettaglio dei nobili in piazza e san Pietro, raffigurato con barba e capelli bianchi e con un manto dorato)
|
|
Masolino, Guarigione dello storpio e resurrezione di Tabita (particolare due ricchi fiorentini a passeggio)
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
[1]
|
Affrescchi Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine
Registro mediano
1 - Masolino, La tentazione di Adamo ed Eva (pilastro di destra)
2 - Masaccio, La cacciata di Adamo ed Eva dal Paradiso terrestre (pilastro di sinistra)
3 - Masaccio, Il tributo
4 - Masolino, La predica di San Pietro
5 - Masaccio, Il battesimo dei neofiti
6 - Masolino, La guarigione dello zoppo e la resurrezione di Tabita
Registro inferiore
7 - Masaccio, La distribuzione dei beni e la morte di Anania
8 - Masaccio, San Pietro risana con l’ombra
9 - Filippino Lippi, San Pietro visitato in carcere da San Paolo
10 - Masaccio e Filippino Lippi, La resurrezione del figlio di Teofilo e San Pietro in cattedra
11 - Filippino Lippi, San Pietro liberato dal carcere
12 - Filippino Lippi, La disputa dei Santi Pietro e Paolo con Simon Mago e la crocifissione di San Pietro
|
Bibliografie
John T. Spike, Masaccio, Rizzoli libri illustrati, Milano 2002 ISBN 88-7423-007-9
Mario Carniani, La Cappella Brancacci a Santa Maria del Carmine, in AA.VV., Cappelle del Rinascimento a Firenze, Editrice Giusti, Firenze 1998.
Pierluigi De Vecchi ed Elda Cerchiari, I tempi dell'arte, volume 2, Bompiani, Milano 1999. ISBN 88-451-7212-0
|
 |
|
|
|
|
Art in Tuscany | Filippo (Filippino) Lippi | Brancacci Chapel in Santa Maria del Carmine, Florence | Masaccio | Brancacci Chapel in Santa Maria del Carmine |
Masolino da Panicale | Brancacci Chapel in Santa Maria del Carmine
Giorgio Vasari | Lives of the Most Eminent Painters Sculptors and Architects | Masaccio | Masolino pittore (it)
Visita il cantiere La Cappella Brancacci
| www.cultura.comune.fi.it
La storia in breve
Gli affreschi
La linea del tempo
|
|
Kaart Santa Maria del Carmine, Firenze | Grotere kaart weergeven
|
[1] Photo by jean louis mazieres, published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 2.0 Generic (CC BY-NC-SA 2.0) license.
Jarenlang werd Masolino da Panicale beschouwd als een leermeester van Masaccio, terwijl critici tegenwoordig eerder geneigd zijn te geloven dat de samenwerking tussen Masolino en Masaccio geen relatie was van leerling en meester maar eerder gebaseerd was op een eenvoudige professionele samenwerking. Zijn naam Masolino da Panicale werd voor het eerst aan hem werd toegeschreven door Vasari in zijn Vite en de naam da Panicale bedacht, hoewel deze naam in geen enkel hedendaags document voorkomt.
[2] Deze plaats lag ten noordwesten van Jeruzalem, op de weg naar Joppe.
In de nieuwe statenvertaling klinkt het verhaal van Petrus en Dorkas zo:
36 En er was in Joppe een zekere discipelin van wie de naam Tabitha was, wat vertaald Dorkas betekent. Deze was overvloedig in goede werken, en in liefdegaven die zij schonk.
37 En het gebeurde in die dagen dat zij ziek werd en stierf; en toen men haar gewassen had, legde men haar in de bovenzaal.
38 En omdat Lydda vlak bij Joppe lag, stuurden de discipelen, toen zij hoorden dat Petrus daar was, twee mannen naar hem toe, die smeekten dat hij zonder uitstel naar hen toe zou komen.
39 En Petrus stond op en ging met hen mee; en toen hij daar gekomen was, brachten zij hem in de bovenzaal. En alle weduwen stonden bij hem, terwijl zij huilden en de onder- en bovenkleding toonden die Dorkas gemaakt had toen zij nog bij hen was.
40 Maar nadat Petrus allen naar buiten had gestuurd, knielde hij neer en bad; en hij keerde zich naar het lichaam en zei: Tabitha, sta op! En zij deed haar ogen open en zodra zij Petrus zag, ging zij overeind zitten.
41 En hij gaf haar de hand en hielp haar opstaan. Hij riep de heiligen en de weduwen en plaatste haar levend voor hen.
42 En dit werd bekend in heel Joppe, en velen geloofden in de Heere.
43 En het gebeurde dat hij veel dagen in Joppe bleef, bij een zekere Simon, een leerlooier.
[Herziene Statenvertaling | herzienestatenvertaling.nl]
In de nieuwe statenvertaling klinkt het verhaal van Petrus en Eneas zo:
32En het gebeurde dat Petrus, toen hij overal rondreisde, ook bij de heiligen kwam die in Lydda woonden.
33En daar vond hij een man van wie de naam Eneas was, die al acht jaar op bed lag en verlamd was.
34En Petrus zei tegen hem: Eneas, Jezus Christus maakt u gezond; sta op en maak voor uzelf uw bed op! En hij stond meteen op.
35En allen die in Lydda en Sarona woonden, zagen hem en bekeerden zich tot de Heere.
[Herziene Statenvertaling | herzienestatenvertaling.nl]
[3] Umberto Baldini, Ornella Casazza, La Cappella Brancacci, Mondadori Electa, 1990, Milano, 1990, p.29.
|
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
