| |
|
 |
 |
|
|
Masaccio, Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania, affresco nella Cappella Brancacci (2,32 x 1,57 m), Santa Maria del Carmine, Firenze [1]
|
|
![Toacana ] Galleria di immagini](/titels/albump.gif) |
|
| |
 |
|
|
| |
|
Masaccio,
La Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania (Het uitdelen van Aalmoezen en de dood van Anania) , fresco in de Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze
|
|
|
|
| |
|
Eén van de allergrootste kunstenaars van de Florentijnse renaissance is Tommaso di Ser Giovanni Cassa, die vooral bekend onder zijn bijnaam Masaccio, (wat "slordige of achteloze, verstrooide Tomas" betekent), die hij van Giorgio Vasari in diens Vite gekregen heeft. In het Italiaans heeft het achtervoegsel "-accio" een pejoratieve betekenis. Die slordigheid en verstrooidheid had vooral te maken met zijn manier van leven, maar zeker niet met zijn manier van schilderen. Vasari vertelt dat Masaccio zodanig in zijn werk opging dat hij zichzelf verwaarloosde [3].
Vasari noemde Masaccio ook de beste schilder van zijn generatie omwille van zijn vaardigheid in het nabootsen van de natuur, de weergave van perspecties en het herscheppen van levensechte figuren en bewegingen. Een van zijn belangrijkste werken is de frescocyclus in de in Cappella Brancacci, een van de zijkapellen van deBasilica di Santa Maria del Carmine in Firenze. De fresco’s in de kapel tonen 15 scènes uit het leven van de apostel Petrus en is een van de mooiste voorbeelden van Florentijnse renaissance schilderkunst. De fresco's werden geschilderd door Masolino en Masaccio tussen 1424 en 1427 en voltooid door Fra Filippino Lippi in 1485.
|
 |
Masaccio, affresco sulla parete di fondo a destra dell'altare (la Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania), Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [2]
|
Het uitdelen van Aalmoezen en de dood van Anania
Op de achterwand van de schilderde Masaccio drie scene's, met rechts van het altaar de Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania.
Masaccio's Uitdeling van aalmoezen en de dood van Ananias, is geënsceneerd tussen de gebouwen van een stad. De scene illustreert de episode van een vrouw die gestraft werd omdat ze geweigerd had haar bezittingen te delen volgens de vroeg-christelijke gebruiken, en door een vals inkomen op te geven. Deze episode kan ook gelezen worden als een oproep tot onderlinge solidariteit in afwachting van de invoering van het Florentijnse catasto, een veelbesproken belastingswet die in 1427 ingevoerd werd.° [5].
Het tafereel wordt gekenmerkt door Masaccio's stilistische evolutie, waarbij de expressiviteit van de figuren krachtiger wordt en de achtergrond duidelijker wordt gecomponeerd, met realistische architectonische volumes.
De verschillende scenes over het leven en de wonderen van Petrus worden door Masolino en Masaccio geplaatst in een actuele enscenering. De straten waar Sint-Pieter loopt, terwijl hij met zijn schaduw zieken geneest of goederen uitdeelt onder de armen, bieden eigentijdse stadsgezichten van de stad en het platteland van de 15e eeuw. Mooi in perspectief geschilderd zien we huizen met overstekken, adellijke paleizen in bewerkte steen, een marmeren kerk en, op de heuvels, een klein kasteel. Zelfs de wonderen van de genezing van de kreupele en de wederopstanding van Tabita lijken plaats te vinden in de context van een Florentijnse piazza (misschien de Piazza della Signoria), met uitzicht op huizen met open ramen: we zien kleren die worden opgehangen, vogelkooien en zelfs een aapje dat over de richel loopt[6].
|
 |
Masaccio, La Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania (particolare), affresco nella Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [1]
|
Aan deze kant van het altaar komt het licht van links, omdat het raam zich aan die kant bevindt.
De perspectieflijnen van La Distribuzione delle elemosine en de symmetrische scène San Pietro risana con l’ombra links van het altaar, kwamen oorspronkelijk samen in het midden van de muur, waar zich de Kruisiging van Petrus van Masaccio onder het primitieve raam bevond°.
De personages worden concreet geïdentificeerd met weinig maar voldoende individuele kenmerken die Masolino's generieke karakterisering vermijden. Petrus en Johannes, afgebeeld als een oude man met een witte baard en een blonde jongen, volgens de traditionele iconografie, lopen tussen de landgenoten om hen een aalmoes te geven. Meller veronderstelde dat de in het rood geklede figuur, half tussen Petrus en de vrouw met het kind in, een van de kardinalen van het Brancacci-huis was: Rainaldo of Tommaso: dankzij zijn plaats op de achtergrond zou hij gespaard zijn gebleven van de vernietiging van de Brancacci-familieportretten na 1436[4].
Na de verbanning van Felice Brancacci (1436), die in ongenade was gevallen vanwege zijn anti De' Medici-sympathieën, lieten de broeders van het klooster de portretten van alle personen die verbonden waren met zijn familie uitwissen, en in 1460 noemden zij de kapel naar de Madonna del Popolo, waarbij zij het vereerde 13e-eeuwse paneel achter het altaar plaatsten, ten koste van de Kruisiging van Petrus van Masaccio.
|
|
Masaccio, La Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania (particolari), affresco nella
Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [2]
|
Volgens Vasari was Masaccio de beste schilder van zijn generatie vanwege zijn vaardigheid in het nabootsen van de natuur, het herscheppen van levensechte figuren en bewegingen en een overtuigend gevoel voor driedimensionaliteit [5]. Tommaso Masaccio, eigenlijk Tommaso di Ser Giovanni di Mone Cassai, was een Italiaanse schilder uit de vroege renaissance. Hij werd geboren op 21 december 1401 in San Giovanno di Valdarno in de Arno vallei. Van zijn familie weten we alleen dat zijn vader notaris was. Deze stierf toen zijn zoon vijf jaar oud was. Op 16-jarige leeftijd ging de jonge Masaccio naar Firenze om in de leer te gaan bij de toen zeer befaamde schilder Masolino, en in 1422 werd hij lid van het schildersgilde. Hij leerde de theorie van het perspectief van de beroemde Italiaanse architect Brunelleschi en de realistische weergave van menselijke figuren van de beeldhouwer Donatello. Zijn fresco's tonen daardoor zeer realistische figuren en en veel dieptewerking, het was een nieuwe en moderne manier van schilderen voor die tijd. Daarom had Tommaso Masaccio een grote invloed op de kunst van de renaissance°.
|
|
|
|
| |
|
|
|
Masaccio, La Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania (dettaglio una donna con un bambino in braccio), affresco nella Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [2]
|
|
|
| |
|
|
|
|
Album de Brancacci Kapel, Santa Maria del Carmine, Firenze, La Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania
|
 |
|
 |
|
 |
Masolino, Masaccio e Filippino Lippi, affreschi nella Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze
|
|
Masaccio, affresco sulla parete di fondo a destra dell'altare (la Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania)
|
|
Filippino Lippi, affreschi sulla parete destra della Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze
|
 |
Affreschi sulla parete destra della Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [1]
|
|
Affrescchi Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine
Registro mediano
1 - Masolino, La tentazione di Adamo ed Eva (pilastro di destra)
2 - Masaccio, La cacciata di Adamo ed Eva dal Paradiso terrestre (pilastro di sinistra)
3 - Masaccio, Il tributo
4 - Masolino, La predica di San Pietro
5 - Masaccio, Il battesimo dei neofiti
6 - Masolino, La guarigione dello zoppo e la resurrezione di Tabita
Registro inferiore
7 - Masaccio, La distribuzione dei beni e la morte di Anania
8 - Masaccio, San Pietro risana con l’ombra
9 - Filippino Lippi, San Pietro visitato in carcere da San Paolo
10 - Masaccio e Filippino Lippi, La resurrezione del figlio di Teofilo e San Pietro in cattedra
11 - Filippino Lippi, San Pietro liberato dal carcere
12 - Filippino Lippi, La disputa dei Santi Pietro e Paolo con Simon Mago e la crocifissione di San Pietro
|
|
|
|
Bibliografie
Storia generale dell'arte, BLUM A., Parigi, Quillet (1923)
La Cappella Brancacci e l'opera di Masaccio, Alberto Amaducci, Beccocci editore (1978).
Daniel Arasse, The Man in Perspective - The Primitives of Italy, Parigi, Hazan,2008, 336 p. ( ISBN 978-2-7541-0272-8 ).
La Cappella Brancacci, conservazione e restauro nei documenti della grafica antica di O. Casazza e FC Panini (1989).
Masaccio e Cappella Brancacci, O. Casazza, Firenze, Scala (1990)
The Brancacci Chapel, U. Baldini, O. Casazza, Harry N. Abrams (1992).
Die Brancacci-Kapelle, Fresken von Masaccio, Masolino, Filippino Lippi in Florenz, U. Baldini, O. Casazza, Metamorphosis Verlag (1994).
Pierluigi de Vecchi, Elda Cerchiari, I Tempi dell'arte, Bomiapi,1999( ISBN 88-451-7212-0).
Ornella Casazza, Masaccio e la cappella Brancacci, Scala/Riverside, 1990, 79 p. (ISBN 978-0-09-470430-5).
Ugo Procacci : Masaccio. La cappella Brancacci. Sadea Editore, Firenze, 1965.
John Spike, Masaccio, Rizzoli libri illustrati, Milano 2002 (ISBN 88-7423-007-9).
Umberto Baldini, Ornella Casazza, La Cappella Brancacci, Olivetti Electa, Milano, 1990
|
 |
|
|
|
|
Art in Tuscany | Filippo (Filippino) Lippi | Brancacci Chapel in Santa Maria del Carmine, Florence | Masaccio | Brancacci Chapel in Santa Maria del Carmine |
Masolino da Panicale | Brancacci Chapel in Santa Maria del Carmine
Giorgio Vasari | Lives of the Most Eminent Painters Sculptors and Architects | Masaccio | Masolino pittore (it)
Visita il cantiere La Cappella Brancacci
| www.cultura.comune.fi.it
La storia in breve
Gli affreschi
La linea del tempo
La Cappella Brancacci a Santa Maria del Carmine, in AA.VV., Cappelle del Rinascimento a Firenze, Editrice Giusti, Firenze 1998., Public Domain, Link
|
|
Kaart Santa Maria del Carmine, Firenze | Grotere kaart weergeven
|
[1] Photo by jean louis mazieres, published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 2.0 Generic (CC BY-NC-SA 2.0) license. [2] Deze afbeelding is in het publieke domein. Quest'opera è nel pubblico dominio. Ontleend aan, tratto da John T. Spike, Masaccio, Rizzoli libri illustrati, Milano 2002.
[3] Giorgio Vasari, Le Vite de' piu eccellenti pittori, scultori ed architettori, ed. Gaetano Milanesi, Florence, 1906, II, 287–288.
[4] Peter Meller, 'La Cappella Brancacci: Problemi Ritrattistici ed Iconografici'. Acropoli. vols. III and IV, 1961. p. 187
[5] In het begin van de vijftiende eeuw maakte het stadsbestuur van Firenze zich steeds meer zorgen over de groeiende publieke schuld. In 1427 volstonden de belastingenopbrengsten niet langer om de uitgaven te dekken en men verzeilde in een financiële crisis. Het bestuur van Firenzevatte het plan op om een extra belasting te heffen op de bezittingen en inkomsten van gezinnen. Hiervoor had men echter voldoende informatie nodig over de financiële toestand van die gezinnen. Dit resulteerde uiteindelijk in het Toscaanse Catasto. Op basis van deze financiële databank wist men de belasting zo uit te bouwen dat het risico op een opstand door een bepaalde bevolkingsgroep zo klein mogelijk werd gehouden. Het Catasto bevat 29 verschillende soorten data over de huishoudens en is dus een zeer omvangrijke en grondige database. Uit Emiel Waerniers, Wat kunnen we leren uit de Toscaanse data van 1427, Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van Master of Science in de Algemene Economie, Universiteit Gent, 2015-2016 | pdf
[6] Musei Firenze | 5 cose che non sapevi sulla Cappella Brancacci
|
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
