|
|
|
|
|
|
Guido da Siena, Natività, dal Dossale di Badia Ardenga, tra il 1275 e il 1280,
tempera e oro su tavola, 36,3 x 47,6 cm, Museo del Louvre [1]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Arte in Toscana | Guido da Siena, Natività, 1280 circa
|
|
|
|
|
|
Guido da Siena was een schilder die actief was in de tweede helft van de 13e eeuw. Het is niet onmogelijk dat hij belangrijke vernieuwingen in de schildertechnieken genereerde die later door Cimabue ontwikkeld werden. Recente kunsthistorici zoals Luciano Bellosi en James H. Stubblebine hebben er echter op gewezen dat het Guido zelf was die openstond voor Cimabueske vernieuwingen.
Zoals gebruikelijk bij 13e eeuwse schilders, is er niets bekend over het leven van de kunstenaar.
Guido van Siena wordt traditioneel beschouwd als de grondlegger van de hele Sienese schilderschool, zo niet als een van de twee grondleggers. De tweede is Coppo di Marcovaldo, hoewel de laatste een Florentijn was die in Siena actief was nadat hij gevangen was genomen na de slag bij Montaperti in 1260.
Guido da Siena, Natività, 1280 circa
Kunsthistorici schreven deze Natività samen met een centraal paneel en enkele gerelateerde scènes van de Storie della Passione ( Geboorte en het Lijden van Christus ) toe aan Guido da Siena. De datering van de scènes wordt over het algemeen rond 1275-1280 gesitueerd (Torriti, 1990). Luciano Bellosi (1991) benadrukte de hoge kwaliteit van de scènes en schreef die toe aan Guido de Siena en Dietisalvi di Speme.
De Natività komt uit de linkerhelft van het altaarstuk. De scène speelt zich af volgens een Byzantijns schema, met de grote gestalte van de zwangere Maria in het midden, liggend op een rood bed dat haar als een schelp lijkt te omvatten en dat uitkomt in een holte in de berg.
Ze richt zich tot Jozef, die met zijn rug naar links zit (om zijn vervreemding aan de gebeurtenis te benadrukken), terwijl achter haar de wieg van het Kind staat met de os en de ezel, waarop de komeetster shijnt.
Onderaan verschijnt Jezus opnieuw terwijl hij opstaat en de twee dienstmeisjes zegent die hem zijn eerste bad geven. Rechts buigen de herders zich over hen heen om hen te aanbidden. Daarboven verschijnen, als van de ereplaatsen op een podium, zes halffigurige engelen.
Dossale di Badia Ardenga
Het altaarstuk (dossale), nu ontmanteld, is in de 18de eeuw gedocumenteerd in Badia Ardenga, vlakbij Montalcino. Het is niet uitgesloten dat het oorspronkelijk deel uitmaakte van de liturgische ornamenten in de apsis van de kathedraal van Siena aan het einde van de 13e eeuw. Rond 1842 ging de Duitse schilder en verzamelaar Johann Anton Ramboux naar Badia Ardenga waar hij de drie panelen kocht die nu bewaard worden in het Louvre ( Nativiyà en Presentazione al Tempio,) en in Utrecht ( Salita sulla Croce ). De tekeningen die hij bij deze gelegenheid maakte laten zien dat negen andere panelen en een Kroning van de Maagd (Londen, Courtauld Institute of Art) toen nog aanwezig waren in de abdij. Volgens de meest recente kritiek bestond de structuur van het werk uit een totaal van twaalf compartimenten van identiek formaat, die waarschijnlijk een centraal paneel van grotere afmetingen omlijstten, met daarop de Kroning van de Maagd van Londen.
Reconstructie van het dossaal
|
|
|
|
|
|
|
|
Hypothese voor de reconstructie van de Dossale di Badia Ardenga, 1270-1280, inclusief de Madonna del Voto, geformuleerd door Holger Manzke [1]
|
|
Nicolas Sainte Fare Garnot, Hypothese van reconstructie van het Dossaal van Badia Ardenga, 1270-1280, zonder de Madonna del Voto geschilderd door Dietisalvi di Speme [2] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Het dossaal is een type altaarstuk dat sinds 1215 populair is en al snel vervangen werd door de polyptiek. In de 18e eeuw werd een oud paneel met Christusverhalen gedocumenteerd in de Badia Ardenga, vlakbij Montalcino. Het dossaal werd later ontmanteld, verzaagd en verspreid. Kunsthistorici identificeren is met de zes Storie dell'infanzia di Cristo (Verhalen van de Kinderjaren van Christus) en de Storie della Passione di Cristo (zes Verhalen van het Lijden van Christus). De panelen weerspiegelen de invloed van de Sienese school van de late dertiende eeuw, maar ook de invloed van Cimabue.
De panelen dateren van rond 1280 en bevinden zich nu in verschillende musea:
- Guido da Siena, Annunciazione, 35,1x48,8 cm, Princeton, Princeton University Art Museum
- Guido da Siena, Natività, 36,3x47,6 cm, Parigi, Louvre, n. RF 1968-9
- Guido da Siena, Adorazione dei Magi, 34x46 cm, Altenburg, Lindenau-Museum
- Guido da Siena, Presentazione al Tempio, 34,5x48 cm, Parigi, Louvre, n. RF 1968-10
- Dietisalvi di Speme, Strage degli innocenti, 33x40 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
- Guido da Siena, Fuga in Egitto, 34x46 cm, Altenburg, Lindenau-Museum
- Dietisalvi di Speme, Bacio di Giuda, 34x32,5 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
- Guido da Siena, Flagellazione, 34x46 cm, Altenburg, Lindenau-Museum
- Guido da Siena, Salita sulla croce, 34,6x46 cm, Utrecht, Museum Catharijneconvent
- Dietisalvi di Speme, Crocifissione, 33x48 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
- Dietisalvi di Speme, Deposizione dalla croce, 33,5x47 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
- Dietisalvi di Speme, Compianto, 34x47,5 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
|
|
|
Guido da Siena, Natività (particolare), dal Dossale di Badia Ardenga, tra il 1275 e il 1280,
tempera e oro su tavola, 36,3 x 47,6 cm, Museo del Louvre [1]
|
|
|
Guido da Siena, Natività (particolare Maria), dal Dossale di Badia Ardenga, tra il 1275 e il 1280,
tempera e oro su tavola, Museo del Louvre [1]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Guido da Siena, Natività (particolare Maria), dal Dossale di Badia Ardenga, tra il 1275 e il 1280, tempera e oro su tavola, Museo del Louvre
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Guido di Graziano, Natività, dal Dossale di san Pietro, 1280-1290 ca
|
|
Guido di Graziano, Natività, dal Dossale di san Pietro, 1280-1290 ca, tempera e oro su tavola, Pinacoteca nazionale di Siena [3] |
|
Duccio di Buoninsegna, Natività tra i profeti Isaia ed Ezechiele (particolare Natività), 1308-1311 circa, tempera su tavola, 43,8 × 111 cm, National Gallery of Art, Washington [3]
|
|
Case vacanza in Toscana | Podere Santa Pia
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Podere Santa Pia, situata sulle splendide colline del valle d'Ombrone nel cuore della Maremma
|
|
|
|
|
|
Arte in Toscana | Dietisalvi di Speme e Guido da Siena, Dossale di Badia Ardenga
Walter Angelelli, GUIDO da Siena | www.treccani.it
[1] Publiek domein. Quest'opera è nel pubblico dominio. Original photo by Shonagon 2024-02-22.
[2] Guido da Siena et Dietisalvi di Speme, « Dossale di Badia Ardenga », hypothèses de reconstitution – Guide artistique de la Province de Sienne | www.provincedesienne.com
[3] Publiek domein. Quest'opera è nel pubblico dominio. Original photo VwFhxyyiHc20QA — Google Arts & Culture.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|