|
|
Eén van de allergrootste kunstenaars van de Florentijnse renaissance is Tommaso di Ser Giovanni Cassa, die vooral bekend is onder zijn bijnaam Masaccio, (wat "slordige of achteloze, verstrooide Thomas" betekent), die hij van Giorgio Vasari in diens Vite gekregen heeft. In het Italiaans heeft het achtervoegsel "-accio" een pejoratieve betekenis. Die slordigheid en verstrooidheid had vooral te maken met zijn manier van leven, maar zeker niet met zijn manier van schilderen. Vasari vertelt dat Masaccio zodanig in zijn werk opging dat hij zichzelf verwaarloosde [3].
Vasari noemde Masaccio ook de beste schilder van zijn generatie omwille van zijn vaardigheid in het nabootsen van de natuur, de weergave van perspectief en het herscheppen van levensechte figuren en bewegingen. Een van zijn belangrijkste werken is de frescocyclus in de in Cappella Brancacci, een van de zijkapellen van de Basilica di Santa Maria del Carmine in Firenze. De fresco’s in de kapel tonen 15 scènes uit het leven van de apostel Petrus en is een van de mooiste voorbeelden van Florentijnse renaissance schilderkunst. De fresco's werden geschilderd door Masolino en Masaccio tussen 1424 en 1427 en voltooid door Fra Filippino Lippi in 1485.
Het uitdelen van Aalmoezen en de dood van Anania
Op de achterwand van de schilderde Masaccio drie scene's, met rechts van het altaar de Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania.
De scène concentreert zich op het moment waarop Ananias dood op de grond ligt, centraal in beeld staat een vrouw die een kind draagt en aalmoezen ontvangt van Petrus, die vergezeld is van Johannes.
Er is wel eens gesuggereerd dat het schilderij een verwijzing bevat naar de familie Brancacci die de opdracht gaf voor de fresco's: de man die knielt achter de arm van Petrus en in het rood gekleed is geïdentificeerd als kardinaal Rinaldo Brancacci, of als kardinaal Tommaso Brancacci.
|
|
Masaccio, La Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania (particolare San Pietro e San Giovanni, raffigurati come un vecchio con la barba bianca e un giovane biondo) [1]
|
Masaccio's Uitdeling van aalmoezen en de dood van Ananias, is geënsceneerd tussen de gebouwen van een stad. De scene illustreert de episode van een vrouw die gestraft werd omdat ze geweigerd had haar bezittingen te delen volgens de vroeg-christelijke gebruiken, en door een vals inkomen op te geven. Deze episode kan ook gelezen worden als een oproep tot onderlinge solidariteit in afwachting van de invoering van het Florentijnse kadaster°.
Het tafereel wordt gekenmerkt door Masaccio's stilistische evolutie, waarbij de expressiviteit van de figuren krachtiger wordt en de achtergrond duidelijker wordt gecomponeerd, met minder stereotype architectonische volumes.
Aan deze kant van het altaar komt het licht van links, omdat het raam zich aan die kant bevindt.
De perspectieflijnen van La Distribuzione delle elemosine en de symmetrische scène San Pietro risana con l’ombra links van het altaar, kwamen oorspronkelijk samen in het midden van de muur, waar zich de Kruisiging van Petrus van Masaccio onder het primitieve raam bevond°.
Petrus en Johannes, afgebeeld als een oude man met een witte baard en een blonde jongen, volgens de traditionele iconografie, lopen tussen de landgenoten om hen een aalmoes te geven.
|
|
Masaccio, La Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania, affresco nella Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [1]
|
De frescocyclus is het resultaat van een unieke samenwerking tussen twee van de grootste kunstenaars uit die tijd, Masaccio en Masolino da Panicale; en later ook Filippino Lippi .
De decoratie van de kapel werd begonnen door Masolino en Masaccio tussen 1424 en 1427 en bijna zestig jaar later voltooid door Filippino Lippi.
Door een gebrek aan officiële bronnen blijft nog veel onduidelijk over de geschiedenis van de fresco's, zeker over de beginjaren.
Wellicht werd de opdracht aan Masolino gegeven, die de jongere Masaccio als helper had. Het is alleen via indirecte getuigenissen bekend dat in 1424 met de fresco's begonnen werd en dat ze in 1425 door Masaccio alleen werden voortgezet door Masolino's vertrek naar Hongarije.
Als Masaccio naar Rome reist om er met Masolino te werken aan fresco's ë in de kerk van San Clemente in Rome, bleven de fresco's in 1427 echter onvoltooid achter.
Het lagere register was echter het laatste dat voltooid werd en Masaccio's stijl lijkt nog persoonlijker te worden nadat hij in Pisa had gewerkt. [4]
In 1428 stierf Masaccio op zevenentwintigjarige leefrijd.
Na de verbanning van Brancacci (1436), die in ongenade was gevallen vanwege zijn anti De' Medici-sympathieën, lieten de broeders van het klooster de portretten van alle personen die verbonden waren met zijn familie uitwissen, en in 1460 noemden zij de kapel naar de Madonna del Popolo, waarbij zij het vereerde 13e-eeuwse paneel achter het altaar plaatsten. Pas in 1481-1483 heeft Filippino Lippi de ontbrekende scènes gerestaureerd en aangevuld.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Album de Brancacci Kapel, Santa Maria del Carmine, Firenze, La Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania
|
|
|
|
|
|
Masaccio, Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania, affresco nella Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze
|
|
Masaccio, Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania (particolare) |
|
Masaccio, La Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania (particolare)
|
|
|
|
|
|
Masaccio, La Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania (dettaglio una donna con un bambino in braccio)
|
|
Masaccio, La Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania (particolare San Pietro e San Giovanni, raffigurati come un vecchio con la barba bianca e un giovane biondo)
|
|
Masaccio, La Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania (particolare San Giovanni, raffigurati come un giovane biondo)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Masolino, Masaccio e Filippino Lippi, affreschi nella Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze
|
|
Masaccio, affresco sulla parete di fondo a destra dell'altare (la Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania)
|
|
Filippino Lippi, affreschi sulla parete destra della Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze
|
|
Masaccio, affreschi sulla parete di fondo a destra dell'altare (Il battesimo dei neofiti, e la Distribuzione delle elemosine e la morte di Anania, Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [2]
|
|
Affrescchi Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine
Registro mediano
1 - Masolino, La tentazione di Adamo ed Eva (pilastro di destra)
2 - Masaccio, La cacciata di Adamo ed Eva dal Paradiso terrestre (pilastro di sinistra)
3 - Masaccio, Il tributo
4 - Masolino, La predica di San Pietro
5 - Masaccio, Il battesimo dei neofiti
6 - Masolino, La guarigione dello zoppo e la resurrezione di Tabita
Registro inferiore
7 - Masaccio, La distribuzione dei beni e la morte di Anania
8 - Masaccio, San Pietro risana con l’ombra
9 - Filippino Lippi, San Pietro visitato in carcere da San Paolo
10 - Masaccio e Filippino Lippi, La resurrezione del figlio di Teofilo e San Pietro in cattedra
11 - Filippino Lippi, San Pietro liberato dal carcere
12 - Filippino Lippi, La disputa dei Santi Pietro e Paolo con Simon Mago e la crocifissione di San Pietro
|
|
|
|
Bibliografie
Storia generale dell'arte, BLUM A., Parigi, Quillet (1923)
La Cappella Brancacci e l'opera di Masaccio, Alberto Amaducci, Beccocci editore (1978).
Daniel Arasse, The Man in Perspective - The Primitives of Italy, Parigi, Hazan,2008, 336 p. ( ISBN 978-2-7541-0272-8 ).
La Cappella Brancacci, conservazione e restauro nei documenti della grafica antica di O. Casazza e FC Panini (1989).
Masaccio e Cappella Brancacci, O. Casazza, Firenze, Scala (1990)
The Brancacci Chapel, U. Baldini, O. Casazza, Harry N. Abrams (1992).
Die Brancacci-Kapelle, Fresken von Masaccio, Masolino, Filippino Lippi in Florenz, U. Baldini, O. Casazza, Metamorphosis Verlag (1994).
Pierluigi de Vecchi, Elda Cerchiari, I Tempi dell'arte, Bomiapi,1999( ISBN 88-451-7212-0).
Ornella Casazza, Masaccio e la cappella Brancacci, Scala/Riverside, 1990, 79 p. (ISBN 978-0-09-470430-5).
Ugo Procacci : Masaccio. La cappella Brancacci. Sadea Editore, Firenze, 1965.
John Spike, Masaccio, Rizzoli libri illustrati, Milano 2002 (ISBN 88-7423-007-9).
Umberto Baldini, Ornella Casazza, La Cappella Brancacci, Olivetti Electa, Milano, 1990
|
|
|
|
|
|
Art in Tuscany | Filippo (Filippino) Lippi | Brancacci Chapel in Santa Maria del Carmine, Florence | Masaccio | Brancacci Chapel in Santa Maria del Carmine |
Masolino da Panicale | Brancacci Chapel in Santa Maria del Carmine
Giorgio Vasari | Lives of the Most Eminent Painters Sculptors and Architects | Masaccio | Masolino pittore (it)
Visita il cantiere La Cappella Brancacci
| www.cultura.comune.fi.it
La storia in breve
Gli affreschi
La linea del tempo
|
|
Kaart Santa Maria del Carmine, Firenze | Grotere kaart weergeven
|
[1] Deze afbeelding is in het publieke domein. Quest'opera è nel pubblico dominio. Ontleend aan, tratto da John T. Spike, Masaccio, Rizzoli libri illustrati, Milano 2002.
[2] Photo by jean louis mazieres, published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 2.0 Generic (CC BY-NC-SA 2.0) license.
[3] Giorgio Vasari, Le Vite de' piu eccellenti pittori, scultori ed architettori, ed. Gaetano Milanesi, Florence, 1906, II, 287–288.
[4] De scène van de aalmoezenverdeling wordt over het algemeen gezien als een van de laatste en wordt gedateerd tussen 1426 (Bologna), 1427 (Parronchi) en 1427-1428 (Salmi).
|
|
|
|