|
|
|
|
|
|
Filippino Lippi, Crocifissione di san Pietro, affresco sulla parete destra della Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [1]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Filippino Lippi, Crocifissione di san Pietro, Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze
|
|
|
|
|
|
De Basilica di Santa Maria del Carmine ligt in de wijk Oltrarno in Firenze. De kerk is vooral bekend om de fresco’s op de muren van de Cappella Brancacci , een van de zijkapellen van de kerk. De frescocyclus die begonnen werd door Masaccio en Masolino da Panicale, wordt beschouwd als het beginpunt van een nieuwe stijl in de renaissanceschilderkunst. De frescocyclus werd bijna zestig jaar later voltooid door Filippino Lippi.
De in 1990 gerestaureerde fresco's stellen de zondeval en scenes uit het leven van Petrus voor. In deze scene in het onderste register van de rechterwand schilderde Filippino Lippo rechts Het geschil van Simon Magus en links de Kruisiging van Petrus.
Het tafereel speelt zich af buiten de stadsmuren van Rome (herkenbaar aan de piramide van Cestius op de Aureliaanse muur en de gebouwen die buiten de muren oprijzen). Rechts betogen Simon de Magiër en Petrus voor Nero, een heidens afgodsbeeld wordt omvergeworpen aan de voet van de keizer.
Talrijke portretten zijn in dit tafereel vertegenwoordigd: de jongeman met de pet uiterst rechts is Filippino's zelfportret; de oude man met de rode pet in de groep naast Petrus en Simon de Magiër is Antonio Pollaiolo; de jongen die onder de boog staat en de toeschouwer recht aankijkt, is het portret van Sandro Botticelli, een vriend en leraar van Filippino.°
|
|
|
|
|
|
Filippino Lippi, Autoritratto, dalla Disputa con Simon Mago, 1485-87
|
|
Filippino Lippi, Disputa di Simon Mago e crocifissione di san Pietro (particolare ritratto Sandro Botticelli), 1424-26 e 1489-91, affresco, Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze
|
|
Filippino Lippi, Disputa di Simon Mago e crocifissione di san Pietro (particolare ritratto Sandro Botticelli), 1424-26 e 1489-91, affresco, Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze
|
Rechts van het fresco schildert Lippi een kleiner tafereel, Liberazione di Pietro (De Bevrijding van Petrus). In het bovense register schilderde Masolino di Panicale Guarigione dello storpio en resurrezione di Tabita (de Genezing van de kreupele en de Opstanding van Tabita), en rechts daarvan de Tentazione di Adamo ed Eva, (De verleiding van Adam en Eva), het fresco van Masolino, waarmee de cyclus begint.
|
|
Filippino Lippi, Crocifissione di san Pietro, affresco sulla parete destra della Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [2]
|
Sommigen hebben in de figuur van Simon de Magiër een portret van Dante Alighieri willen zien, gevierd als de schepper van de vulgari eloquentia, de illustere volkstaal waar Lorenzo de' Medici en Agnolo Poliziano zich door lieten beïnvloeden.° Un'introvabile pantera dal respiro profumato (een panter met een geparfumeerde adem), zo omschrijft Dante het onderwerpvan zijn onderzoek in De vulgari eloquentia, de verhandeling die gewijd is aan het probleem van de Italiaanse poëtische taal.[2]
|
|
Filippino Lippi, Disputa di Simon Mago e San Pietro liberato dal carcere, 1481-82, Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [1] |
|
Disputa di Simon Mago |
Rechts schilderde Filippino het Disputa di Simon Mago. Dit geschil ontstond doordat Petrus de tovenaar wilde uitdagen om zijn gedachten te raden in aanwezigheid van de keizer.
|
|
|
|
|
|
|
|
Filippino Lippi, Disputa di Simon Mago, 1481-82, Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine, Firenze [1]
|
|
|
|
|
Links zien we Simon de Magiër in discussie met Perrus en Paulus. Talrijke portretten zijn in dit tafereel vertegenwoordigd: de jongeman met de pet uiterst rechts is Filippino's zelfportret; de oude man met de rode hoed naast keizer Nero is Antonio Pollaiolo, die met zijn broer Piero Pollaiolo eind vijftiende eeuw een goedlopend atelier had in Firenze.
Centraal in het fresco, en hier net buiten beeld is
de jongen die onder de boog staat en de toeschouwer recht aankijkt een portret van Sandro Botticelli, een vriend en leraar van Filippino.
|
Affrescchi Cappella Brancacci, Santa Maria del Carmine
Registro mediano
1 - Masolino, La tentazione di Adamo ed Eva (pilastro di destra)
2 - Masaccio, La cacciata di Adamo ed Eva dal Paradiso terrestre (pilastro di sinistra)
3 - Masaccio, Il tributo
4 - Masolino, La predica di San Pietro
5 - Masaccio, Il battesimo dei neofiti
6 - Masolino, La guarigione dello zoppo e la resurrezione di Tabita
Registro inferiore
7 - Masaccio, La distribuzione dei beni e la morte di Anania
8 - Masaccio, San Pietro risana con l’ombra
9 - Filippino Lippi, San Pietro visitato in carcere da San Paolo
10 - Masaccio e Filippino Lippi, La resurrezione del figlio di Teofilo e San Pietro in cattedra
11 - Filippino Lippi, San Pietro liberato dal carcere
12 - Filippino Lippi, La disputa dei Santi Pietro e Paolo con Simon Mago e la crocifissione di San Pietro
|
|
|
|
Bibliografie
Filippino Lippi e Sandro Botticelli nella Firenze del ‘400 a cura di Alessandro Cecchi (Roma, Scuderie del Quirinale, 5.10.2011-15.01.2012), Edizione 24 ore Cultura, Pero (Milano) 2011.
Mario Carniani, La Cappella Brancacci a Santa Maria del Carmine, in AA.VV., Cappelle del Rinascimento a Firenze, Editrice Giusti, Firenze 1998.
Giulia Cosmo, Filippino Lippi, serie Art dossier, Giunti, Firenze 2001.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Art in Tuscany | Filippo (Filippino) Lippi | Brancacci Chapel in Santa Maria del Carmine, Florence | Masaccio | Brancacci Chapel in Santa Maria del Carmine |
Masolino da Panicale | Brancacci Chapel in Santa Maria del Carmine
Visita il cantiere La Cappella Brancacci
| www.cultura.comune.fi.it
La storia in breve
Gli affreschi
La linea del tempo
|
|
Kaart Santa Maria del Carmine, Firenze | Grotere kaart weergeven
|
[1] Photo by jean louis mazieres, published under a Attribution-NonCommercial-ShareAlike 2.0 Generic (CC BY-NC-SA 2.0) license
[2] De vulgari eloquentia", de verhandeling gewijd aan het probleem van de Italiaanse poëtische taal. Een boek dat met expliciete trots herinnert aan de literaire ervaringen uit de jeugd van de auteur, dat de triomf van de "nieuwe stijl" bestraft en vooral blijft boeien door Dantes intelligentie en vermogen om te anticiperen op alle vraagstukken die onze moderniteit kenmerken, van de taalgeschiedenis tot de literatuurgeschiedenis, van de metriek tot de taalfilosofie.
[3]
[4] Foto di Nicola Quirico, licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International.
|
° Deze pagina maakt gedeeltelijk gebruik van materiaal van het Wikipedia artikel Disputa di Simon Mago e crocifissione di san Pietro, waarvan de originele Italiaanse tekst beschikbaar is onder de Creative Commons Attribution-ShareAlike License licentie. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|