
E N G I T	Via Francigena in Toscana [0]

Trekking in Toscane | Via Francigena in Toscana

De Via Francigena was een middeleeuwse pelgrimsroute van Canterbury naar Rome, van het verdwenen graf van Thomas Becket naar het lege graf van Petrus. Deze historische Europese route die Toscane doorkruist, biedt een unieke kans om in 16 etappes een bijna 400 km lange oude route te ontdekken die ooit werd afgelegd door pelgrims, kooplieden en reizigers, een traject met een intrigerende geschiedenis door bossen, heuvels en middeleeuwse dorpjes.
De Via Francigena is een oude weg en pelgrimsroute die van de kathedraalstad Canterbury in Engeland door Frankrijk en Zwitserland naar Rome leidde en vervolgens naar Apulië in Italië, waar er inschepingshavens waren voor het Heilige Land. Het stond in Italië bekend als Via Francigena (de weg vanuit Frankrijk) of Via Romea Francigena (de weg naar Rome vanuit Frankrijk).[3] In de middeleeuwen was het een belangrijke weg en pelgrimsbestemming voor mensen die de Heilige Stoel en de graven van de apostelen Petrus en Paulus wilden bezoeken.

De oversteek van de Apennijnen ging via de Cisa-pas, die toen Monte Bardone heette. Deze naam is afgeleid van de Latijnse uitdrukking Mons Langobardorum (“berg van de Longobarden”) omdat de Longobarden, om van hun hoofdstad Pavia naar het markgraafschap Tuscia te gaan, deze pas gebruikten, die later de Cisa zou genoemd worden [2].

Vanaf de berg Bardone daalden ze af naar Lunigiana, via Pontremoli, Aulla, Santo Stefano Magra, Sarzana en uiteindelijk bereikten ze Luni[3]. Tussen Sarzana en Luni, vlakbij het oude hospitium van San Lazzaro, sloot de route aan op de Via di Spagna, die Spaanse pelgrims naar Rome leidde en Italiaanse pelgrims naar Santiago de Compostela[4] door uit te varen vanuit de oude haven van San Maurizio aan de rivier de Magra [5].

Segno della Via Francigena tra Gambassi Terme e San Gimignano [1]

De Via Francigena in Toscane

Vanuit Luni, langs de Apuaanse Alpen, bereikte men Pietrasanta en daalde af naar Lucca[3]. Lucca was een van de belangrijkste bestemmingen van de Via Francigena, vooral dankzij het Volto Santo[6] (Heilige Gezicht) en de relikwieën van belangrijke heiligen, zoals San Regolo en San Frediano (wat betreft deze heilige, van Ierse afkomst, waren er veel pelgrims die uit Noord-Europa kwamen om zijn relikwieën te vereren).

Van Lucca gingen ze verder naar Porcari, Altopascio, Galleno, Ponte a Cappiano (Aqua Nigra) en Fucecchio (Arne Blanca), waar een brug over de Arno was[7]. Eenmaal over de Arno, was de eerste halte San Genesio (San Miniato), vanwaar ze begonnen te klimmen in de Val d'Elsa, in het verleden langs de bergkamen (door San Gimignano en Colle di Val d'Elsa, vanaf de 12e eeuw langs de valleibodem, (door Castelfiorentino, Certaldo en Poggibonsi, om vervolgens Siena te bereiken[8].

De stedelijke, demografische en financiële ontwikkeling die Siena in de late middeleeuwen doormaakte[9], was te danken aan de ligging aan de Via Francigena. Vanaf Siena volgde de weg de vallei van de Arbia naar San Quirico d'Orcia, vanwaar het de Val d'Orcia doorkruiste. Vanaf hier daalde de weg af naar de Val di Paglia en vervolgens naar Acquapendente. Vanaf de 12e eeuw bleek de Val di Paglia echter onveilig en gaven reizigers de voorkeur aan een klim naar de Rocca di Radicofani[10].

Vanaf Acquapendente volgde men de route van de oude via Cassia[3] door Bolsena, Montefiascone, Viterbo, Vetralla en Sutri (of als alternatief Ronciglione langs de via Cassia Cimina), de Baccano vallei en dan, na af te slaan op de via Trionfale in de buurt van de Storta, uiteindelijk Rome bereikt, het zien van de oude basiliek van St. Peter in het Vaticaan vanaf de hoogten van Monte Mario (genaamd Mons Gaudii, de berg van vreugde)[11].


Via Francigena in Tuscany
Opmerkelijke plaatsen

Centro storico di Pontremoli	Aulla, panorama da Podenzana	Palazzo Ducale (Palazzo Cybo Malaspina), Massa

Arco della badia di San Pietro di Camaiore	La Cattedrale di Santa Maria Assunta e di San Genesio, la Torre di Matilde, San Miniato, Province of Pisa	Pieve dei Santi Pietro e Paolo a Coiano (abside), Castelfiorentino, Firenze

Alle etappes van de Toscaanse Via Francigena 1 Passo della Cisa a Pontremoli 2 Pontremoli-Aulla 3 Aulla-Sarzana 4 Sarzana a Massa 5 Massa a Camaiore 6 Camaiore a Lucca 7 Lucca ad Altopascio 8 Altopascio a San Miniato 9 San Miniato a Gambassi Terme 10 Gambassi Terme a San Gimignano 11 San Gimignano a Monteriggioni 12 Monteriggioni a Siena 13 Siena a Ponte D’Arbia 14 Ponte D’Arbia a San Quirico D’Orcia 15 San Quirico D’orcia a Radicofani 16 Radicofani a Aquapendente Variante Van Borgo Castelfiorentino naar de Via Francigena \| Scarica file GPS Een nieuwe wandelroute, speciaal voor degenen die de oude Via Francigena te voet willen bereiken, beginnend bij het historische centrum van Castelfiorentino We beperken ons tot die etappes die vanuit Podere Santa Pia goed te bereiken zijn (van 9 tot 14) of die samen een wandeltraject vormen waarvoor Podere Santa Pia een erg mooie eindbestmming is. Van de eerste acht etappes van de Via Francigena in Toscane geven we enkel summiere informatie en een goede gedetailleerde kaart. Vanaf 9 San Miniato worden de etappes breder gedocumenteerd, met uitvoerige informatie over kultuur en landschap. De Toscaanse Via Francigena in zeven mooie etappes.
1 Passo della Cisa - Pontremoli De eerste Toscaanse etappe van de Via Francigena is 19,57 km, die in ongeveer vijf uur kan worden afgelegd.

Mappa Passo della Cisa a Pontremoli
De Via Francigena stak de waterscheiding van de Apennijnen over naar de Middellandse Zee niet ver van de huidige Cisa-pas (of Via di Monte Bardone, van de oude Mons Longobardorum) en ging richting zee langs de loop van de rivier de Magra. De Magravallei is vandaag de dag nog steeds het middelpunt van belangrijke weg- en spoorwegknooppunten en heeft haar schoonheid intact weten te houden: kastelen van verschillende architectonische vormen, Romaanse parochiekerken, ommuurde dorpen die nog steeds goed bewaard zijn gebleven en vol charme zitten. De hele vallei, gelegen tussen de provincies Massa-Carrara en La Spezia, biedt rustgevende landschappen met groene bossen en rivieren met helder water tot aan de zee, waar een zanderige kustlijn in het zuiden wordt gecontrasteerd door de ruige, grillige en suggestieve kustlijn met middeleeuwse dorpjes zoals Portovenere en Lerici en de betoverende wijngaarden van de Cinque Terre met uitzicht op zee. De eerste Toscaanse etappe van de Via Francigena is 19,57 km, die in ongeveer vijf uur kan worden afgelegd. Vanaf de 1.100 meter hoge Cisa Pas volgen we paden naar de Righetto Pas waar een steile en veeleisende afdaling begint naar Groppoli op 400 meter hoogte. We gaan verder door de nog goed bewaard gebleven en charmante dorpjes Groppodalosio - beroemd geworden door een middeleeuwse brug die de oversteekplaats was van de Magra rivier voor pelgrims op de Via Francigena - Casalina en Topelecca, waarna een lange klim leidt naar de Crocetta pas op een hoogte van ongeveer 700 meter. Vanaf hier daal je uiteindelijk af via een muilezelpad door rustgevende boslandschappen naar Arzengio en bereik je al snel Pontremoli, gebouwd tussen twee waterlopen en gekenmerkt door het grote aantal bruggen. De hoofdstraat leidt tussen middeleeuwse paleizen en kerken, waaronder de kerk van S. Pietro, waar het 'labyrint', het symbool van de pelgrimstochten naar het Heilige Land, nog steeds bewaard is gebleven, naar het podium op Piazza della Repubblica.
2 Pontremoli - Aulla

Mappa Da Pontremoli a Aulla

3 Aulla - Sarzana

Mappa Da Aulla a Sarzana

4 Sarzana - Massa

Mappa Da Sarzana a Massa

5 Massa - Camaiore

Mappa Da Massa a Camaiore

6 Camaiore - Lucca

Mappa Da Camaiore a Lucca

7 Lucca - Altopascio

Mappa Da Lucca ad Altopascio
8 Altopascio - San Miniato

Mappa Da Altopascio a San Miniato
9 San Miniato - Gambassi Terme

Mappa da San Miniato a Gambassi Term
Via Francigena \| La nona tappa della Via Francigena toscana: da San Miniato a Gambassi Terme Da San Miniato inizia una tappa di 23,7 km che si percorrono in meno di 6 ore. Dopo un'ora di cammino, si imbocca un percorso di straordinaria bellezza lungo i crinali collinari della Val d'Elsa, disseminata di castelli, rocche, ospitali, complessi abbaziali, originati dal passaggio della Via Francigena. PARTENZA: San Miniato, Convento S. Francesco ARRIVO: Gambassi Terme, Chiesa Cristo Re LUNGHEZZA: 23,9 km DIFFICOLTÀ A PIEDI: Impegnativa COME ARRIVARE:Linea FS Firenze-Pisa-Livorno, stazione S. Miniato

Cattedrale di Santa Maria Assunta e di San Genesio, San Miniato, Pisa	Campanile del Duomo (Torre di Matilde) e Cupola di Chiesa del Santissimo Crocifisso, San Miniato	Pieve dei Santi Pietro e Paolo a Coiano (abside), nel comune di Castelfiorentino)

Pieve di Santa Maria a Chianni, (Gambassi Terme)	Gambassi Terme, Pieve di Santa Maria a Chianni	Interno della Pieve di Santa Maria a Chianni (Gambassi Terme)
10 Gambassi Terme - San Gimignano

Mappa da Gambassi Terme a San Gimignano
Via Francigena \| De tiende etappe van de Via Francigena toscana: van Gambassi Terme naar San Gimignano \| 13,4 km VERTREK: Gambassi Terme, Chiesa Cristo Re AANKOMST: San Gimignano, Piazza della Cisterna LENGTE: 13,4 km MOEILIJKHEIDSGRAAD TE VOEt : Gemiddeld HOE ER TE KOMEN: SITA-buslijnen (055483651) vanuit Certaldo, Castelfiorentino, Empoli, Florence, Volterra. Wat is er te zien Castello di Montecarulli, Santo Pietro a Pancole, Santuario di Pancole, Collemucioli, Pieve di Sant'Ilario a Cellole, Fugnano, Chiesa di San Biagio, San Michele a Strada. De torens van San Gimignano. San Gimignano is vooral beroemd om de middeleeuwse torens die nog steeds de skyline van San Gimignano bepalen. Het stadje kreeg de bijnaam middeleeuws Manhattan. Van de 72 torens en toren-huizen, onstaan in de gouden eeuw van de comune, bleven er in 1580 vijfentwintig over en vandaag zijn het er nog zestien. De hoogste is de Torre del Podestà, naast het Palazzo Comunale op Piazza Duomo, en ook wel Torre Grossa genoemd. De toren is 54 meter hoog. Links van de toren staat de Duomo of Collegiata. Binnen zijn alle wanden met fresco's bedekt, met indrukwekkende reeksen van van Lippo Memmi en Bartolo di Fredi die er taferelen van het oude en nieuwe testament verbeelden. Verder kan je er fresco's bewonderen van Benozzo Gozzoli, Taddeo di Bartolo en Ghirlandaio. De Piazza del Duomo is het kloppend hart van San Gimignano, tijdens de middeleeuwen was het het centrum van het religieuze en politieke leven van de stad. Het Palazzo del Popolo met zijn elegante boogramen herbergt het Museo Civico, met werken van Coppo di Marcovaldo, Lippo Memmi, Benozzo Gozzoli, Filippino Lippi, Il Sodoma en Pinturicchio. De fresco's van Memmo di Filippuccio die de kamers van de podestà in het Palazzo del Popolo versieren, illustreren het dagelijks leven van de vroege 14e eeuw. Opmerkelijke profane schilderkunst. Hier is het altijd rustig.

Pieve di Santa Maria a Chianni (Gambassi Terme)	Gambassi Terme Panorama	La chiesa di Cristo Re o chiesa dei Santi Jacopo e Stefano, Gambassi Terme

La pieve di Santa Maria Assunta a Cellole	Panorama of Pancole, hamlet of San Gimignano	Il santuario di Maria Santissima Madre della Divina Provvidenza, Pancole
11 Da San Gimignano a Monteriggioni

Mappa Da San Gimignano a Monteriggioni
Via Francigena \| La undicesima tappa della Via Francigena toscana: da San Gimignano a Monteriggioni \| 31,3 km PARTENZA: San Gimignano, Piazza della Cisterna ARRIVO: Monteriggioni, Piazza Roma LUNGHEZZA: 31,3 km DIFFICOLTÀ A PIEDI: Impegnativa COME ARRIVARE: Linea FS Empoli-Siena, stazione Poggibonsi e autobus Train linea 133 per S. Gimignano Da vedere Podere Palagetto, Convento di Monte Oliveto Minore, Villa Spedaletto, Torraccia di Chiusi, Podere Castellaccio, Villa romana di Aiano-Torraccia di C, Molino d'Aiano, San Bartolomeo a Campiglia, Santi Ippolito e Cassiano a Coneo, Santa Maria a Coneo, Quartaia, la località di Fabbrica, San Niccolò a Lano, Mensanello, San Michele a Onci, il mulino di Calcinaia, Gracciano dell'Elsa, Spedaletto, Pieve a Elsa, Le Caldane, Sant'Andrea a Scarna, Pieve Sant'Antonio Al Bosco, Acquaviva, Strove, Castel Bigozzi, Castel Pietraio, Madonna della Neve, Abbazia dei Santi Salvatore e Abbadia Isola
Via Francigena \| Variante per Colle Val d'Elsa e il Sentierelsa Percorso Trekking \| Colle di Val d'Elza - Gracciano \| 4,76 km \| 3 ore circa Variante\| Il Sentierelsa \| Gracciano - Colle di Val d'Elsa

San Gimignano, Manhattan mediaevo	Colle di Val d'Elsa, panorama del centro storico	Monteriggioni, Castel Pietraio, veduta

'Abbazia di Santa Maria Assunta a Conèo	Veduta dell'abside dell'Abbazia di Santa Maria Assunta a Conèo, Colle Val d'Elsa	Santa Maria Assunta, Monastero di Monteoliveto minore

Monteriggioni, panorama	Monteriggioni, borgo fortificato	Monteriggioni, sul sfondo San Gimignano

Area naturale protetta di interesse locale Parco fluviale dell'Alta Val d'Elsa	Sentiero Colle di Val d'Elsa - Gracciano	Colle di Val d'Elsa, Il Sentierelsa


12 Da Monteriggioni a Siena

Mappa Da Monteriggioni a Siena
Via Francigena in Toscana \| La dodicesima tappa della Via Francigena toscana: da Monteriggioni a Siena \| 20,6 km PARTENZA: Monteriggioni, Piazza Roma ARRIVO: Siena, Piazza del Campo LUNGHEZZA: 20,6 km DIFFICOLTÀ A PIEDI: Media COME ARRIVARE: Linea FS Empoli-Siena, stazione Castellina Scalo Da vedere Stomennano, La Villa “La Posta”, Ripa, Caminata, il manso di Bracciano, Cerbaia, Castagnoli, Casa Bucci, La Chiocciola, La torre della Villa, Mugnano, San Leonardo al Lago, Convento Vecchio, Casciano, Santa Petronilla e la Porta Romana a Siena.

Monteriggioni	Monteriggion, panorama	Monteriggioni, Piazza Roma met de Chiesa Santa Maria Assunta

Abbadia a Isola, Facciata	Abbadia a Isola, tribuna	Interno della chiesa di Abbadia Isola

Castello della Chiocciola	Castel Pietraio, Monteriggioni	Via Francigena tra tussen Monteriggioni e Siena
13 - Siena - Ponte d'Arbia - Buonconvento \| Via Francigena \| 26 km Je verlaat Siena door de Porta Romana. Buiten de stadspoort loop je links de Strada di Certosa in om die enkele kilometers te volgen. Onderweg lopen we langs Certosa di Maggiano, een klooster dat in de dertiende eeuw gesticht werd maar tegenwoordig een luxe-hotel is, tot aan San Pietro a Paterno. Daar wordt de omgeving landelijker, en opent zich de vallei van de Arbia. Het parcours van de Via Francigena werd al in de 10de eeuw bepaald en deze klassieke etappe loopt van Siena naar Ponte d’Arbia, en verder door de oude binnenstad van Buonconvento. Een volgende etappe loopt van Buonconvento (of Ponte d’Arbia, vlakbij Buonconvento) naar San Quirico d’Orcia. [Idealiter zou onze wandeling kunnen beginnen op de Piazza del Duomo, aan het Ospedale Santa Maria della Scala. Dit was een van de eerste ziekenhuizen van Europa, en door de ligging aan de Via Francigena was het een vanzelfsprekende halte voor pelgrims. Langs de Via del Capitano en Via di Città bereik je van hier uit de Piazza del Campo.]

Spedale di Santa Maria della Scala (facciata)	Pellegrinaio di Santa Maria della Scala	Siena, Ospedalei Santa Maria della Scala

Siena - Ponte d'Arbia - Buonconvento \| Via Francigena \| Enlarge map
Routebeschrijving Download gpx tracks hier Lengte: 26,34 km \| Ongeveer4,5 uur Totaal klim 316 m Afdaling 438 Van Siena tot Buonconvento loopt de Via Francigena min of meer parallel met de spoorlijn Siena - Grosseto, met nuttige haltes in Ponte a Tressa, Monteroni d'Arbia en Buonconvento. U kunt met het openbaar vervoer (trein of Tiemme-bussen) naar Siena terugkeren. Bus \| Tiemme SpA \| www.tiemmespa.it Trains \| Trains from Buonconvento to Siena - Trainline.eu First train departs at 05:54 - Last train departs at 21:00
13 Da Siena a Ponte D’Arbia We beginnen aan een route langs de strade bianche van de Val d'Arbia. Het panorama van Siena achter ons begeleidt ons tot aan Grancia di Cuna, een oude versterkte boerderij die bij het ziekenhuis van Santa Maria della Scala hoort. Langs de Cassia passeren we Monteroni en bereiken Quinciano, niet ver van het dorp Lucignano d'Arbia, met zijn romaanse parochiekerk van San Giovanni Battista. Al snel bereiken we Ponte d'Arbia; op de top van de Crete Senesi ligt het klooster van Monte Oliveto Maggiore.

Mappa Da Siena a Ponte D’Arbia
Via Francigena in Toscana \| La tredicesima tappa della Via Francigena toscana: da Siena a Ponte D’Arbia \| 28,5 km PARTENZA: Siena, Piazza del Campo ARRIVO: Ponte d’Arbia, Centro Cresti LUNGHEZZA: 25,7 km DIFFICOLTÀ A PIEDI: Impegnativa COME ARRIVARE: Linee FS Siena-Grosseto e Empoli-Siena-Chiusi, stazione Siena Da vedere La Porta Romana, Chiesa di San Lazzaro dei Lebbrosi, Chiesa di Santa Maria in Bethlem, Bucciano, San Paterno, Borgo Vecchio, Isola d'Arbia, Poggio dei Frati, Sant'Angelo a Tressa, La Grancia di Cuna, Monteroni d'Arbia, Villa e Fattoria di Radi, Colle Malamerenda, Chiesa di Santo Stefano (Monteroni d'Arbia), Saltemnano .

Spedale di Santa Maria della Scala (facciata)	Pellegrinaio di Santa Maria della Scala	Siena, Ospedalei Santa Maria della Scala

Siena, Piazza del Campo	Siena, Basilica dell' Osservanza, dalla Rocca Salimbeni	Poggio dei Frati, Monteroni d'Arbia

Villa e Fattoria di Radi, Monteroni d'Arbia, Siena	Monteroni d’Arbia, ancient Mill of Santa Maria della Scala Siena in the center of the city	Villa Il Colle

Ville di Corsano, Monteroni d'Arbia, Siena	Church San Giovanni Battista a Corsano, Ville di Corsano, hamlet of Monteroni d’Arbia	Castello di Grotti, Ville di Corsano, frazione Monteroni d'Arbia

San Giovanni Battista a Corsano (Monteroni d’Arbia)	Pieve di San Giovanni a Corsano, Monteroni d'Arbia	Poggio ai Frati e Siena sul sfondo, Monteroni d'Arbia

Cuna, frazione di Monteroni d'Arbia, con l'ngresso della Grancia e la Chiesa dei Santi Giacomo il Maggiore e Cristoforo	Cuna, frazione di Monteroni d'Arbia, con Ingresso della Grancia e Chiesa dei Santi Giacomo il Maggiore e Cristoforo	Castello di radi, loggetta

La frazione di Radi (Radi di creta), Monteroni d'Arbia, Crete Senesi	Lucignano d'Arbia, Monteroni d'Arbia, Siena	Pieve di San Giovanni Battista, Lucignano d'Arbia
14 Da Ponte D’Arbia a San Quirico D’Orcia

Mappa Da Ponte D’Arbia a San Quirico D’Orcia
Via Francigena in Toscana \| La quattordicesima tappa della Via Francigena toscana: da Ponte d'Arbia a San-Quirico d'Orcia \| 28,5 km PARTENZA: Ponte d’Arbia, Centro Cresti ARRIVO: San Quirico d’Orcia, Collegiata LUNGHEZZA: 26,2 km DIFFICOLTÀ A PIEDI: Impegnativa COME ARRIVARE: Linea FS Siena-Grosseto, stazione Buonconvento e linea bus 112 Da vedere La PortaSenese, Buonconvento, .

Buonconvento, panorama Val d'Arbia	Trekking in Toscana \| Buonconvento - San-Quirico-d'Orcia	Buonconvento, uno dei borghi più Belli della Toscana

De Collegiata kerk in San Quirico d'Orcia	Panorama San Quirico d'Orcia	Giardino delle Rose, Horti Leonini, San Quirico d'Orcia

Chiesa Santa Maria Assunta, San Quirico d'Orcia, e l'ingresso del Giardino delle Rose	Pieve Madonna del Riguardo	Cypress trees between San Quirico d'Orcia and Montalcino

Cipressi nella Val d'Orcia. La storia di Cyparissus nella Metamorfosi di Ovidio	On Cypress trees and bird trapping	Poggio Covili, Val d'Orcia

15 San Quirico D’orcia - Radicofani .

Mappa Da San Quirico D’orcia a Radicofani
Via Francigena in Toscana \| De vijftiende etappe van Via Francigena in Toscane: van San Quirico d'Orcia naar Radicofani\| 32,5 km VERTREK: San Quirico d’Orcia, Collegiata AANKOMST: Radicofani, Chiesa di San Pietro LENGTE: 32,5 km MOEILIJKHEIDSGRAAD TE VOET: Zeer uitdagend HOE ER TE KOMEN: Vanaf de treinstations Siena of Buonconvento, buslijn 11
Wat is er te zien? .

De Collegiata kerk in San Quirico d'Orcia	Panorama San Quirico d'Orcia	Giardino delle Rose, Horti Leonini, San Quirico d'Orcia

Horti Leonini, San Quirico d'Orcia	The centre lane of the Italian garden leads to a stairway that connects it to the upper garden	Cosimo III de' Medici, 1688, Horti Leonini, San Quirico d'Orcia

Bagno Vignoni, Piazza dei Sorgenti	La vasca termale e il Palazzo Rossellino nella piazza di Bagno Vignoni	Bagno Vignoni, chiesa

Castiglione d'Orcia e Rocca d'Orcia visti dalla Via Cassia	Rocca d'Orcia, seen from Bagno Vignoni	Pedestrian wooden bridge on the Orcia river, Bagno Vignoni

Castello di Ripa d'Orcia	Castello Rocca d’Orcia, à Rocca di Tentennano	La Rocca Aldobrandesca di Castiglione d'Orcia

16 Da Radicofani a Acquapendente

Mappa Da Radicofani a Acquapendent



[0] Photo by Antonio Cinotti, published under a Attribution-NonCommercial-NoDerivs 2.0 Generic (CC BY-NC-ND 2.0) license. [1] Foto di Paulusburg, licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International. [2] Renato Stopani, Le vie di pellegrinaggio del MedioevoLe Lettere, Firenze 1991-1995, pp. 16-20 [3] Renato Stopani, Le vie di pellegrinaggio del Medioevo, Le Lettere, Firenze 1991-1995 [4] Renato Stopani, Le vie di pellegrinaggio del Medioevo, Le Lettere, Firenze 1991-1995. p. 69 [5] l cammino dei pellegrini, su Cultura in Liguria. URL consultato il 22 febbraio 2018. [6] Renato Stopani, Le vie di pellegrinaggio del Medioevo, Le Lettere, Firenze, 1991-1995. p. 61 [7] Renato Stopani, Le vie di pellegrinaggio del Medioevo, Le Lettere, Firenze, 1991-1995. pp. 48-9 [8]23 Renato Stopani, Le vie di pellegrinaggio del Medioevo, Le Lettere, Firenze, 1991-1995. pp. 48-9 [9] 24 Renato Stopani, Le vie di pellegrinaggio del Medioevo, Le Lettere, Firenze, 1991-1995. p. 83 [10] 25 Renato Stopani, Le vie di pellegrinaggio del Medioevo, Le Lettere, Firenze, 1991-1995, p. 45 [11] a.Vv., La via Francigena a Roma. Percorsi dello storico itinerario di pellegrinaggio (PDF), Roma Capitale. [12]
Il sito ufficiale dei pellegrini \| CAMMINANDO SULLA VIA FRANCIGENA \| Le Tappe della Via Francigena in Italia - Camminando sulla Via Francigena Mappe \| Maps and GPS tracks - Via Francigena www.viefrancigene.org Via Francigena Toscana \| Tutte le tappe della Via Francigena Toscana \| Tappe della via Francigena Toscana: 15 varie e affascinanti \| francigenatoscana.it Luc Devoldere, De verloren weg. Van Canterbury Naar Rome, 2009 In 1994 debuteerde Luc Devolderej als essayist met ‘Grand Hotel Italia. Een reis in de geest‘. Sinds 1996 was hij verbonden aan de Vlaams-Nederlandse culturele instelling Ons Erfdeel vzw. In 2002 volgde hij Jozef Deleu op als hoofdredacteur en afgevaardigd bestuurder. In 2009 werd hij lid van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren Luc Devoldere publiceerde eerder ook Mijn Italië, briljante verkenningen van de Italianse geest.
Case vacanza in Toscana \| Podere Santa Pia

Podere Santa Pia	A beautiful early evening by the pool, in the resplendent Tuscan sun, time takes on a languid quality	Colline sotto Podere Santa Pia

Podere Santa Pia, con una vista indimenticabile sulla Maremma Toscana