Roselle was ooit een belangrijk centrum van de Etruskische beschaving, bekend om zijn rijkdom, handel en artistieke prestaties. De archeologische vindplaats Roselle (Rusellae in het Latijn), waar belangrijke historische bewijzen uit de Etruskische en Romeinse tijd bewaard zijn gebleven, lag zo'n tien kilometer ten noorden van Grosseto. Met een bijzonder gunstige geografische ligging op het kruispunt tussen de Ombrone vallei en de Maremma grossetana, is Roselle een van de best bewaarde lucumonie [3] in centraal Etrurië.

Roselle werd in 294 v.o.t. veroverd door de Romeinse consul Lucius Postumius Megellus. Rome koloniseerde normaal gesproken veroverde gebieden, maar in het geval van Roselle gebeurde dit slechts gedeeltelijk, de structuur van de stad werd enkel vergroot. Roselle heeft daarom delen die Etruskisch zijn en delen die typisch Romeins zijn, zoals het amfitheater, het forumcomplex, de Basilica dei Bassi en de baden.

In de jaren 1960 en 1980 brachten archeologische onderzoeken ongeveer 40 marmeren erebeelden uit de 1e eeuw terug, die de openbare gebouwen van de stad versierden. Deze beelden bevinden zich nu in het Museo archeologico e d'arte della Maremma in Grosseto. Kopieën van deze beelden staan nu in de ruïnes, op de plaats waar ze opgegraven werden.

Er werden zeven marmeren beelden uit de keizerlijke cyclus van het Augusteum van Rusellae opgegraven. De beelden stellen het vergoddelijkte paar Augustus en Livia voor, Livilla, Claudius, een anoniem jong meisje en een hoofdloze gekromde keizer (misschien Domitianus). Daarnaast werd ook een fragment van een been, van een ander gekroond beeld gevonden. Ze worden allemaal bewaard in het Museo archeologico e d'arte della Maremma in Grosseto. De hele keizerlijke cyclus van beelden uit Rusellae was oorspronkelijk gekleurd, zoals te zien is aan de sporen van pigmenten die nog steeds zichtbaar zijn op de beelden[4].

Basilica dei Bassi

Dit gebouw staat bekend als de Basilica van de Bassi, maar het is mogelijk dat hier de lokale senaat zat: de Curia Senatus, met een religieuze en politieke functie. Dit gebouw heeft een muur in baksteen, een halfronde absis en zijnissen die oorspronkelijk bedekt waren met marmeren platen, zoals de klemmen op de muren aangeven. De vloer is ook gemaakt van roze en grijs marmer. In de kamer zijn beelden gevonden uit de 1e eeuw, uit hun oorspronkelijke positie gevallen toen het gebouw instortte. Zo werden de beelden gescheiden door hun respectievelijke inscripties met de namen van de mensen die ze voorstelden. Waarschijnlijk beeldden de beelden de leden van de familie uit die het gebouw hadden gefinancierd.
De apses bevatten de beeltenissen van een zittende man met naakt bovenlichaam, die volgens de inscriptie Valerianus frater is, en een ander beeld dat een vrouw voorstelt: Priscilla Soror. In een nabije nis was er nog een figuur die een mantel droeg enmet een inscriptie die Bassus vermeldt.

Om de oorspronkelijke positie van de beelden te suggereren, zijn in de kamer kopieën in marmer te zien die in 2009 zijn gemaakt. Van links naar rechts zien we Bassus, Priscilla Soror, Valerianus Frater. De originele beelden worden tentoongesteld in het Archeologisch Museum van Grosseto.

Area archeologica di Roselle, Basilica dei Bassi