|
|
Roselle (Rusellae in het Latijn), was ooit een belangrijk centrum van de Etruskische beschaving en behoorde tot de Etruskische Dodecapolis, een confederatie van twaalf Etruskische steden die een politieke, economische en religieuze alliantie vormden. In 294 v.o.t. verloor het zijn politieke onafhankelijkheid en werd de stad veroverd door de Romeinse consul Lucius Postumius Megellus. Roselle heeft daarom delen die Etruskisch zijn en delen die typisch Romeins zijn, zoals het amfitheater, het forumcomplex, de Basilica dei Bassi en de thermische baden.
La cisterna, het Romeinse waterreservoir van de zuidelijke heuvel
In de Romeinse keizertijd werd op de zuidelijke heuvel een grote waterreservoir gebouwd, bestaande uit een grote rechthoekige ruimte die bijna volledig ondergronds was, verdeeld in twee beuken door een tussensteun, met gewelfde doorgangen en een massief gewelf, dat vandaag de dag gedeeltelijk verloren is gegaan.
|
 |
Archeologisch park van Roselle, ondergronds waterreservoir) met twee kamers [2] |
Om het waterreservoir goed te kunnen bewaren, zijn de bodem en de wanden van de imposante constructie bekleed met een waterdichte laag van roze cocciopesto.
Zoals Vitruvius ons vertelt, was cocciopesto een bouwmateriaal dat bijzonder geliefd was bij de Romeinen, die het opus signinum noemden, naar de stad Segni. Het bestond uit fijngemalen baksteenfragmenten en fijne mortel op basis van luchtkalk en kon in verschillende korrelgroottes worden gebruikt [3].
|
|
Het Romeinse waterreservoir met zijn de prachtige tussengewelven [1]
|
Niet ver van de cisterne, in dezelfde as en waarschijnlijk in verbinding daarmee, zijn sporen gevonden van de ronde opening van een put met een diameter van een meter, die deel uitmaakte van een vierkante structuur.[3]
|
|
|
|
|
|
|
Archeologische gebied Roselle
De Etruskisch-Romeinse stad Rusellae ligt in Toscane, vlakbij Grosseto, niet ver van de Tyrreense kust. De vindplaats werd uitgebreid opgegraven in de tweede helft van de vorige eeuw, toen een deel van de Etruskische necropolis en de Romeinse stad werden ontdekt.
Het archeologische gebied van Roselle is van cruciaal belang voor het verdiepen van de geschiedenis van de Toscaanse Maremma. De site is het onderwerp van talrijke studies en onderzoeken en vertegenwoordigt een grote rijkdom voor heel Grosseto.
Roselle, gesticht door de Etrusken in de 7e eeuw v.o.t.., is de enige van de Etruskische hoofdsteden die in literaire bronnen wordt genoemd en nog intact is. Het vandaag blootgelegde oppervlak documenteert verder ook de stedenbouw en architectuur van een Romeinse stad die op hetzelfde oppervlak als de Etruskische stad is gegroeid en zich uitstrekt over twee heuvels, Collina Nord en Collina Sud, en omgeven door polygonale muren. Door de aanleg van het forum tijdens de keizertijd werd de vallei tussen de twee heuvels bedolven, wat niet alleen het werk van archeologen bemoeilijkte, maar ook de leesbaarheid van de site voor bezoekers, vanwege de complexe gelaagdheid van de monumentale ontwikkeling.
Museo Archeologico e d'Arte della Maremma
Het archeologisch museum in Grosseto, het Museo Archeologico e d'Arte della Maremma, biedt een overzicht van de geschiedenis van de Maremma, van de prehistorie tot de middeleeuwen, met een focus op de Etruskische en Romeinse tijd.
Het museum toont een breed scala aan archeologische en artistieke voorwerpen die in de regio zijn gevonden, en bezit een uniekee collectie Romeinse beelden.
In zaal 6 worden enkele antefixen met vrouwenkoppen en Silenuskoppen tentoongesteld, die dateren uit de periode tussen het einde van de 5e en het midden van de 4e eeuw v.o.t.. De eerste zijn gevonden op de plaats van het toekomstige Romeinse forum en zijn afkomstig uit de tempel die aan de westelijke rand van het centrale gebied stond, terwijl de andere, gevonden in de Romeinse cisterne op de zuidelijke heuvel, de versiering van een heilig of civiel gebouw van onbekende aard documenteren.
|
|
Enkele antefixen met vrouwenkoppen die dateren uit het einde van de 5e en het midden van de 4e eeuw v.o.t.,
Museo Archeologico e d’Arte della Maremma, Grosseto [2]
|
Niet ver van de cisterne is echter een belangrijk votiefvoorwerp gevonden dat dateert uit het midden van de 5e eeuw: het betreft een fragment van een keramische kruik uit de Attische periode (schilder van Marley) met onderaan de bodem de inscriptie Artmsl = di Artumes.
Dit is het enige bekende document dat verwijst naar een cultus van Artemis in Roselle. Er wordt daarom verondersteld dat er op de zuidelijke heuvel een nog niet gelokaliseerde tempel stond, waarvan de architecturale versieringen op een onbekend moment in de cisterne gegooid zijn.
|
|
Fondo di coppa a figure rosse con iscrizione, dalla cosiddetta terrazza del tempio, 450-425 a.C. circa [4]
|

Audio tour Roselle, città etrusca e romana | izi.travel/it
Etruscan buildings in the area surrounding the forum
| izi.travel/it
Bibliografie
Mario Cygielman, Gabriella Poggesi, La cinta muraria di Roselle, NIE, 2009, EAN 9788871452944, ISBN 8871452941
Istituto Nazionale di Studi Etruschi ed Italici | CINTA MURARIA DI ROSELLE. ALCUNE CONSIDERAZIONI ALLA LUCE DEI RECENTI LAVORI DI RESTAURO Mario Cygielman ? Gabriella Pogges| pdf
M. CELUZZA et al., Il progetto Roselle 2018-2020: gli scavi sulla “Tempelterrasse”, Bollettino di archeologia online.Direzione Generale Archeologia Belle Arti e Paesaggio, X, 2019/1-2 | www.academia.edu
|

|
|
|
 |
|
 |
|
 |
Museo archeologico e d'arte della Maremma, ex palazzo del Tribunale, Grosseto
|
|
Roselle, area archeologica
|
|
Veduta aerea dell'Area Archeologica di Roselle, con al centro il Foro, a sinistra l'Augusteum e il Tempietto
|
 |
|
 |
|
 |
Roselle, area archeologica, la cinta muraria, costruita dagli Etruschi
|
|
Mura di Roselle, dette anche Mura ciclopiche, Roselle
|
|
Mura di Roselle, dette anche Mura ciclopiche
|
 |
|
 |
|
 |
Roselle, Necropoli del Serpaio
|
|
Roselle (Rusellae), area archeologica, la Terrazza del tempio sulla collina meridionale
|
|
Roselle, area archeologica, de recente opgravingen op het Tempelterrasse of het Terrazza del tempio
|
Museo archeologico e d'arte della Maremma, Grosseto
|
|
|
 |
|
 |
|
|
Frammento di lastra di rivestimento con girale, 400-350 a.C. ca., da Roselle, cisterna romana. Esposto al Museo archeologico e d'arte della Maremma a Grosseto
|
|
Antefissa a testa femminile, da Roselle, Collina Sud, Terrazza del Tempio (prima metà del IV secolo a.C.)
|
|
|

[1] Foto di Rein Ergo, for Traveling in Tuscany. All rights reserved © Traveling in Tuscany
[2] Foto di LepoRello, licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribution 3.0 Unported.
[3] Fonte: Roselle, città etrusca e romana | izi.travel/it
[4] Mariagrazia Celuzza, Museo archeologico e d'arta della Maremma – Museo d'arte sacra della diocesi di Grosseto. Guida, Siena, Nuova Immagine Editrice, 2007, p. 63.
[5] Tussen de 7e en de 4e eeuw v.o.t. kwam in het Griekse Attica, met de hoofdstad Athene, de Attische stijl tot bloei, gevolgd door het Hellenisme.
In de Attische periode speelde de schilder een opvallende rol. Het beschilderen van amfora's, vazen en ceramiekschalen was volop aan bod.
De oudste Attische klei werd bewerkt met zwarte vernis en versierd met uitsluitend abstract geometrische figuren.
[6] Photo by Carole Raddato, licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic license.
|
 |
La cisterna romana della collina meridionale, Rusellae (Roselle) [6]
|
|
|