Domus degli Augustali, Area Archeologica di Roselle

Het Augusteum (Domus degli Augustali), Area Archeologica di Roselle

De archeologische vindplaats Roselle (Rusellae in het Latijn), waar belangrijke historische bewijzen uit de Etruskische en Romeinse tijd bewaard zijn gebleven, ligt zo'n tien kilometer ten noorden van Grosseto. Roselle was ooit een belangrijk centrum van de Etruskische beschaving, bekend om zijn rijkdom, handel en artistieke prestaties.

De Etruskische stad werd in 294 v.o.t. door de Romeinen veroverd onder leiding van consul Lucius Postumius Megellus en werd door de historicus Titus Livius beschreven: het leger trok het territorium van Roselle binnen en verwoestte hier niet alleen het platteland, maar veroverde ook de stad; meer dan tweeduizend mannen werden gevangen genomen en iets minder gedood rond de muren. (Livius X, 37, 3). Pas in de 1e eeuw na onze jaartelling, ongeveer drie eeuwen later, onderging de stad een periode van expansie en intense bouwwerken als gevolg van de bescherming in de Augusteïsche tijd en de rijkdom van machtige lokale families. De stad beleefde een lange periode van vrede en welvaart met intensieve bouwactiviteiten, vooral tijdens de tijdperken tussen Claudius en Hadrianus. Tegen die tijd was de stad hersteld van het trauma van de verovering: tussen het einde van de derde en het begin van de tweede eeuw v.o.t. bepaalde de bouw van openbare en privégebouwen de transformatie en in veel opzichten de vernietiging van de Etruskische nederzetting, vooral in het noordelijke gebied. Onder de bouwwerken vermelden we het geplaveide plein van het forum, de basiliek, het augusteum en het kleine amfitheater op de top van de noordelijke heuvel.[4]

Opgravingen in de jaren 1960 legden een gebouw bloot dat versierd was met talrijke keizerlijke portretten, het Augusteum, in de zuidwestelijke hoek van het forum van Rusellae. Het gebouw dat waarschijnlijk een tempel voor de Julio-Claudiaanse dynastie. De Julio-Claudische dynastie was de eerste dynastie van Romeinse keizers, die regeerde van 27 v.o.t. tot 68 n.C.. De dynastie omvatte de eerste vijf keizers: Augustus, Tiberius, Caligula, Claudius en Nero.

Rusellae en het Augusteum

In die tijd werden rond het centrale plein van het forum, monumentale gebouwen opgericht, waaronder de Basilica aan de oostzijde van het forum en het Augusteum in de zuidwestelijke hoek. Het Augusteum, ontdekt in 1966, is een hal met een apsis in de oostmuur en nissen aan de zijkanten. De ingang bevond zich niet aan de zijde het forum, maar via de westelijke portiek van het plein.

Luchtfoto van het Archeologisch gebied van Roselle, met centraal bovenaan het Augusteum, de zetel van de Flamines Augustales. Rechts daarvan het forum, linls de Domus dei Mosaici, en centraal onderaan il Tempietto [6]

Veduta aerea dell'Area Archeologica di Roselle, con l'Augusteum, sede dei Flamini Augustali, in alto al centro. A destra il Foro, a sinistra il Dumus dei Mosaici e, in basso al centro, il Tempietto [6]

Het Augusteum, de domus degli Augustali

Aan de zuidkant van het Forum bevindt zich het Augusteum, de zetel van de Flamines Augustales, bestaande uit een rechthoekige zaal met een apsis, daterend uit de 1e eeuw na C.. In de muren bevonden zich nissen met beelden van leden van de Julio-Claudiaanse familie, terwijl op twee sokkels bij de apsis beelden van keizer Claudius en Livia stonden, die als goden vereerd werden.

Naast het Augusteum bevindt zich de cella of kelder van een kleine tempel, Il Tempietto, gewijd aan Divus Augustus.

Il foro di Rusellae con l'Augusteum (a) e la mappa dell'Augusteum (b)

Het forum van Rusellae met het Augusteum (a) en plattegrond van het Augusteum (b) []

Het Augusteum herbergde etalrijke beelden gewijd aan deze keizerlijke families. De rechthoekige hal van het Augusteum was oorspronkelijk voorzien van twee apsissen, vervolgens afgesloten door twee uitstekende bases, terwijl de laterale zijden voorzien waren van vijf nissen die op regelmatige afstanden van elkaar geplaatst waren. De structuren werden gebouwd met de techniek van Opus Reticulatum en werden versierd met polychroom pleisterwerk en met marmeren platen die werden vastgezet met bronzen klemmen [5][3].
Bij de opgravingen van het gebouw werden veel beelden gevonden, in het bijzonder één van een man met een harnas aan (voor het gebouw is een kopie van het beeld te zien). Er zijn ook twee zittende beelden die mogelijk keizer Claudius en zijn grootmoeder Livia voorstellen, respectievelijk afgebeeld als Jove en Juno. Livia werd door Claudius vergoddelijkt in 43 na C. [2]. Er zijn ook andere beelden geïdentificeerd, zoals die van Druso Major, Antonia Minor, Germanicus en Livilla.
Vlakbij het standbeeld van Claudius bevinden zich twee offerandes die verwijzen naar een voorname burger uit Roselle: Aulus Vicirius Proculus, lid van de machtige Vicirii familie, die in de kolonie Roselle de politiek in Rome en de beslissingen van de keizerlijke dynastie ondersteunde [3].

Kaart Domus degli Augustali, Roselle | Grotere kaart weergeven

Archeologische gebied Roselle De Etruskisch-Romeinse stad Rusellae ligt in Toscane, vlakbij Grosseto, niet ver van de Tyrreense kust. De vindplaats werd uitgebreid opgegraven in de tweede helft van de vorige eeuw, toen een deel van de Etruskische necropolis en de Romeinse stad werden ontdekt.

Veduta aerea degli scavi di Roselle [3]
In het gebouw werden inscripties gevonden die ondertekend waren door Vicirio Pròculo, een lokale notabele en lid van de machtige Rosellan Vicirii familie. Dit weerspiegelt een nauwkeurig beleid van de keizers van de Julio-Claudiaanse dynastie die vertrouwden op machtige lokale families om de controle over bepaalde kolonies te behouden. De inscripties die ondertekend waren door Vicirio Pròculo en de gevonden beelden worden momenteel bewaard in het Archeologisch Museum van Grosseto.

Base di ex-voto per la la salute di Britannico, figlio dell'imperatore Claudio, posta da Aulo Vicirio Proculo (della gens Viciria), nel 45 dC ca., dall'Augusteo di Roselle. Esposto al Museo archeologico e d'arte della Maremma a Grosseto Ex voto suscepto / [p]ro salute Ti(beri) Claudi Caesaris / Aug(usti) f(ilii) Brit{t}annici / A(ulus) Vicirius A(uli) f(ilius) Proculus / tr(ibunus) mil(itum) flamen [A]ugustalis / posuit [7]
Marmeren beelden uit het Augusteum van Rosellae Opgravingen in de jaren 1960 legden een gebouw bloot dat versierd was met talrijke keizerlijke portretten, het Augusteum, in de zuidwestelijke hoek van het forum van Rusellae. Over het gebouw en de beeldencyclus zijn alleen inleidende publicaties verschenen. Het forum werd volledig herbouwd tussen de Augusteïsche en de Flavische periode en de ontwikkeling ervan kan worden gevolgd tot het begin van de 5e eeuw na Christus. De hal was versierd met een rijke reeks beeldhouwwerken: afgezien van een hoofd van Helios, dat bij de ingang werd gevonden, waren alle andere portretten van de keizerlijke familie, variërend van de Julio-Claudiaanse tot de Flavische tijd. Een zittend beeld van een meer dan levensgrote divus Augustus als Jupiter stond oorspronkelijk in de oostelijke apsis. Waarschijnlijk tijdens het bewind van Claudius werd de apsis afgesloten met een muur en een soortgelijk meer dan levensgroot portret van de diva Livia in de gedaante van Caeres werd vlakbij Augustus tegen de muur gezet op hun bakstenen sokkels.

Marmeren beelden uit het Augusteum van Rosellae, Museo Archeologico e d'Arte della Maremma, Grosseto [1]
Enkele vrouwenportretten en het bovenste deel van een gekapt standbeeld, voorlopig geïdentificeerd met keizer Domitianus, werden bij de noordelijke muur gevonden, terwijl enkele portretten van jonge jongens en Octavia bij de zuidelijke muur werden ontdekt. In het centrale deel van de hal bevond zich een been van het gekromde beeld. Andere fragmenten zoals de portretten van Drusus de oudere en Antonia de jongere en het onderste deel van het gekroonde beeld werden gevonden in een stortbak onder de hal, die waarschijnlijk deel uitmaakt van een laat-republikeins huis dat is vervangen door het Augusteum.

Marmeren beelden uit het Augusteum van Rosellae, Museo Archeologico e d'Arte della Maremma, Grosseto, Toscane [1]
Drie andere portretten, Tiberius, Drusus de jongere en Agrippina de oudere, werden direct ten zuiden van de hal gevonden, in de Domus dei Mosaici, het huis van de mozaïeken. Het is mogelijk dat ze oorspronkelijk in het Augusteum stonden.[8] Als we ook deze drie beelden uit de Domus dei Mosaici meerekenen, komen we op het aantal van twintig keizerlijke portretten die oorspronkelijk in het Augusteum stonden. Tegenwoordig worden ze bewaard in het Archeologie- en Kunstmuseum van de Maremma in Grosseto. Ze worden tentoongesteld met respect voor de oorspronkelijke positie die ze waarschijnlijk hadden in het Augusteum. Ondanks de fragmentarische staat van een deel van dez beelden, is deze kern de rijkste serie van dit type in Italië [8].

Statua di ragazza, forse Claudia Ottavia figlia di Claudio e Messalina, 50 dc ca, da augusteo di Roselle, Museo Archeologico e d'Arte della Maremma, Grosseto [9]
Claudia Octavia was de dochter van keizer Claudius en zijn vrouw Valeria Messalina. Ze werd geboren rond 40 na C. en was de eerste vrouw van keizer Nero, maar hun huwelijk was vooral een politieke zet. Onder invloed van Poppaea Sabina, was de tweede vrouw van Nero verstootte hij haar. Zij werd valselijk beschuldigd van overspel en verbannen naar het eiland Pandateria, waar zij op bevel van Nero werd vermoord. Haar schrijnende lot is het onderwerp van een fabula praetexta (een Romeinse tragedie). Deze Octavia is de enige volledig bewaard gebleven fabula praetexta uit de Latijnse literatuur, en daarom als document zeer belangrijk. Claudia Ottavia era figlia dell'imperatore Claudio e di sua moglie Valeria Messalina. Nata intorno al 40 d.C., fu la prima moglie dell'imperatore Nerone, ma il loro matrimonio fu soprattutto una mossa politica. Sotto l'influenza di Poppea, egli la ripudiò. Accusata ingiustamente di adulterio, fu esiliata sull'isola di Pandateria, dove fu uccisa per ordine di Nerone. Il suo straziante destino è oggetto di una fabula praetexta (una tragedia romana). Questa Ottavia è l'unica fabula praetexta completamente conservata nella letteratura latina, e quindi molto importante come documento.
Claudia Octavia was de dochter van keizer Claudius en zijn derde vrouw, Valeria Messalina. Ze werd rond 40 na C. geboren en was ook de eerste vrouw van keizer Nero.

Germanico, 1-50 dc ca, da augusteo di roselle	Zittend beeld van Livia afgebeeld als Ceres, artefact ontdekt in het Agusteum in Roselle. 1e helft 1e eeuw., Museo Archeologico e d'Arte della Maremma, Grosseto	Generale con armatura da parata decorata con barbari sconfitti, 50 d.C. circa, da Roselle, Museo Archeologico e d'Arte della Maremma, Grosseto, Toscana
,b;∞
Statua virile in nudità eroica, forse di Druso III, figlio di Germanico e Agrippina maggiore, 1-50 dc ca, da Roselle	Statua in marmo di Druso III, figlio di Germanico e Agrippina Maggiore da Roselle, Augusteum,

Statua seduta di Livia raffigurata come Cerere (dettaglio), Museo Archeologico e d'Arte della Maremma, Grosseto [7]

Augusto seduto come giove capitolino, 1-50 dc ca, da Augusteo di Roselle [10]
Het beeld van Augustus zittend als Jupiter van het Capitool verwijst naar een sculpturale voorstelling van de Romeinse keizer Augustus, vaak afgebeeld in een houding die doet denken aan een beeld van Jupiter, de koning van de goden, zittend op een troon. Deze iconografie werd gebruikt om de grootsheid en macht van Augustus te benadrukken, hem te linken aan de oppergodheid en zijn heerschappij te associëren met de stabiliteit en welvaart van het rijk. L'immagine di Augusto seduto come Giove Capitolino si riferisce a una rappresentazione scultorea dell'imperatore romano Augusto, spesso raffigurato in una posa che richiama quella della statua di Giove , il re degli dei, seduto sul trono. Questa iconografia era utilizzata per sottolineare la grandezza e il potere di Augusto, collegandolo alla divinità suprema e associando il suo regno alla stabilità e alla prosperità dell'impero.

Statua in marmo di Druso III, figlio di Germanico e Agrippina Maggiore da Roselle, Augusteum, Grosseto, Toscana [10]
Drusus III, zoon van Germanicus en Agrippina Major, werd geboren in Rome in 7 n.Chr. en stierf in Rome in 33 n.Chr. Hij stond ook bekend als Drusus Caesar. Er is geen bewijs dat hij in Roselle werd geboren, maar historische bronnen suggereren dat hij de zoon was van Germanicus en Agrippina de Oude, en dus een neef van keizer Tiberius. Drusus was lid van de Julio-Claudiaanse dynastie en bekleedde belangrijke politieke posities. Druso III, figlio di Germanico e Agrippina Maggiore, nacque a Roma nel 7 d.C. e morì a Roma nel 33 d.C. Era conosciuto anche come Druso Cesare. Non risulta che sia nato a Roselle, ma da fonti storiche si evince che fu figlio di Germanico e Agrippina Maggiore, e quindi nipote dell'imperatore Tiberio. Druso fu un membro della dinastia giulio-claudia e ricoprì importanti cariche politiche.
Audio tour Roselle, città etrusca e romana \| izi.travel/it Soprintendenza Archeologia Belle Arti e Paesaggio per le province di Siena, Grosseto e Arezzo – Area archeologica di Roselle (Italiaans) Il sito della Soprintendenza Archeologia, Belle Arti e Paesaggio per le province di Siena, Grosseto e Arezzo, che include Grosseto, è disponibile all'indirizzo: sabap-si. Gli uffici si trovano in via Mazzini 28 a Grosseto. Inoltre, la Soprintendenza è un organo periferico del Ministero della Cultura che svolge funzioni di tutela del patrimonio culturale, sia beni culturali che paesaggio, nel territorio di propria competenza. Si occupa di procedimenti tecnico-amministrativi e di iniziative per la tutela del patrimonio. Webarchive \| Roselle (GR) - Area archeologica Bibliografie Eleonora Romanò, Gli Augustales a Rusellae. Una rilettura delle testimonianze architettoniche, scultoree ed epigrafiche, in “Studi Classici ed Orientali”, LIX, 2013, pp. 153-206. Mario Cygielman, Gabriella Poggesi, La cinta muraria di Roselle, NIE, 2009, EAN 9788871452944, ISBN 8871452941 Istituto Nazionale di Studi Etruschi ed Italici \| CINTA MURARIA DI ROSELLE. ALCUNE CONSIDERAZIONI ALLA LUCE DEI RECENTI LAVORI DI RESTAURO Mario Cygielman ? Gabriella Pogges\| pdf Dennis George, cur. Celuzza M. G., Grosseto, Roselle, Populonia, Vetulonia, Orbetello, Ansedonia, NIE, 1988


Museo archeologico e d'arte della Maremma, ex palazzo del Tribunale, Grosseto	Vetulonia, il mistero degli Etruschi	Roselle, area archeologica
Roselle

La Basilica	Mura di Roselle, dette anche Mura ciclopiche, Roselle	Roselle, area archeologica, la cinta muraria, costruita dagli Etruschi

Baden van Hadrianus, Rusellae, Etruria	Roselle, area archeologica, la basilica dei Bassi	Agrippina, madre dell'imperatore Nerone, accoglie i visitatori tra le rovine di Roselle

Area Archeologica di Roselle, Le botteghe romane




[1] Photo by Carole Raddato, licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic license. [2] Zowel Claudius als Livia zijn na hun dood vergoddelijkt in het oude Rome, wat betekent dat ze als goden werden vereerd. Claudius' vergoddelijking vond plaats na zijn dood in 54 na C. en zijn opvolger, Nero, liet een tempel voor hem bouwen. Livia, de vrouw van Augustus, werd ook vergoddelijkt, hoewel de exacte details van haar vergoddelijking minder gedetailleerd zijn vastgelegd dan die van Claudius. [3] Fonte: Etruscan buildings in the area surrounding the forum \| izi.travel/it [4] Bron: (a) The forum of Rusellae with the Augusteum (author: P. Liverani); (b) plan of the Augusteum (from Nicosia, F.; Poggesi, G. Eds., Roselle. Guida al parco archeologico, NIE: Siena, 1998) [ontleend van Paolo Liverani 1, Susanna Bracci, Roberta Iannaccone, Sara Lenzi and Donata Magrini, New Evidence about the Polychromy of Early Imperial Cycle from the Augusteum of Rusellae (Tuscany), Heritage 2023, 6(4), 3385-3401; https://doi.org/10.3390/heritage6040179 [5] Opus reticulatum of "netvormig werk" is een Romeinse techniek om betonnen constructies van een beschermingslaag te voorzien. Deze muurbekleding bestaat uit lagen tufsteen die diagonaal gelegd in de natte onderlaag van beton zijn vastgezet. Na het drogen van het beton of specie (opus caementicium) bieden de stenen bescherming tegen zon en regen [6] Gepubliceerd met toestemming van: Archeologisch Superintendentschap voor Toscane (SAT) \|vPubblicato su concessione di: Soprintendenza Archeologica per la Toscana (SAT \|: Soprintendenza Archeologica per la Toscana [7] Foto di Sailko, licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribution 3.0 Unported [8] Paolo Liverani 1, Susanna Bracci, Roberta Iannaccone, Sara Lenzi and Donata Magrini, New Evidence about the Polychromy of Early Imperial Cycle from the Augusteum of Rusellae (Tuscany), Heritage 2023, 6(4), 3385-3401, p.2. \| https://doi.org/10.3390/heritage6040179 [9] Foto di Christophe Jacquand, licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribution 4.0 Unported, CC BY-SA 4.0 Claudia Ottavia era la figlia dell'imperatore Claudio e della sua terza moglie, Valeria Messalina. Nata intorno al 40 d.C., fu anche la prima moglie dell'imperatore Nerone. [10] Foto di Sailko, licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribution 3.0 Unported