Lorenzo de' Medici II, tomba Lorenzo de' Medici II, Sagrestia Nuova, Basilica di San Lorenzo, Firenze

In 1516 had paus Leo X aan Michelangelo gevraagd om de gevel van San Lorenzo te ontwerpen. Ondanks alle ontwerpen die Michelangelo voor de gevel gemaakt heeft, is deze echter steeds onvoltooid gebleven. Het was daarom een van de dieptepunten van Michelangelo's carrière toen paus Leo X de commissie in maart 1520 opzegde. Met een enorme energie had Michelangelo bijna drie jaar aan de gevel gewerkt, en was bitter teleurgesteld.
Nog voor het beïndigen van het contract voor de voorgevel, had Michelangelo de opdracht gekregen een grafkapel te ontwerpen in de basiliek. Plotseling, in september 1519, werd Michelangelo gevraagd om een ander werk te ondernemen in San Lorenzo, een 'nieuwe sacristie' die tegenover de reeds bestaande van Brunelleschi zou gaan staan. Naar alle waarschijnlijkheid had het voorrang omdat er dringend een herdenking nodig was voor twee onlangs overleden de familie Medici: de zoon van Lorenzo de Grote, Giuliano, en de neef van de paus, Lorenzo, hertog van Urbino, die in mei van dat jaar was overleden.

De Cappelle Medicee (Medici-kapellen) bestaan in hoofdzaak uit twee religieuze ruimten: de Cappella dei Principi, gelegen achter de kerk en de Sagrestia Nuova, de nieuwe sacristie, gelegen aan een van de zijden van de kerk. De San Lorenzo was de parochiekerk van de' Medici en beide ruimten fungeren als mausoleum voor deze familie.
De grafkapel die gebouwd werd tussen 1520 en 1534, wordt in het algemeen beschouwd als een van de grootste verwezenlijkingen van Michelangelo.

Omsloten door de twee zijmuren creëerde hij twee monumentale graven voor Giuliano de 'Medici, hertog van Nemours en zijn neef Lorenzo de' Medici, hertog van Urbino. Voor elk graf maakte hij drie sculpturen die de Allegorieën van de Tijd en portretten van de hertogen voorstellen. Voor het graf van Giuliano de 'Medici, gezeten in een trotse houding, koos hij Dag en Nacht, voor die van Lorenzo, in een melancholische en bedachtzame pose, in de figuren onder hem belichaamt de man de Schemering en de vrouw de Dageraad.
De twee delen van de dag, Schemering en Aurora, zijn een reflectie op het verstrijken van de tijd en het menselijk lot: het is niet verrassend dat de portretten van zowel Lorenzo als Giuliano hun blik richten op de Madonna met het Kind, die het einde en de betekenis van de menselijk lijden incarneert.

Lorenzo de' Medici II

Lorenzo II de' Medici (Firenze, 12 september 1492 - aldaar, 4 mei 1519) was de zoon van Piero II de' Medici en opvolger van diens broer Giovanni de' Medici (paus Leo X) als heerser over Firenze. Ook verkreeg hij de titel hertog van Urbino.
Niccolò Machiavelli droeg zijn boek De vorst aan hem op.
In de centrale figuur van het graf van Lorenzo de 'Medici geeft Michelangelo ons een beeld van een mysterieus introspectieve man. Omdat hij dezelfde naam draagt als zijn grootvader Lorenzo I de' Medici wordt zijn graf vaak verward met dat van zijn grootvader.

De geheime kamer van Michelangelo

Tijdens een verkennend onderzoek voor de restauratie van San Lorenzo, werd onder de apsis een kleine ruimte ontdekt met muurtekeningen van Michelangelo. De kleine kamer, zeven meter bij twee, bleef geheim van de Renaissance tot 1975, het jaar waarin hij werd ontdekt door Paolo Del Poggetto, de toenmalige directeur van de Capelle Medicee. Enkele tekeningen kunnen verband houden met de beelden en architectuur van de Sagrestia Nuova.

Onderzoek laat vermoeden dat deze tekeningen daadwerkelijk zijn gemaakt door Michelangelo, terwijl ze een onbekende of minder bekende gebeurtenis uit het leven van de grote kunstenaar onthullen.
William Wallace, een Michelangelo-expert en docent aan de Washington University in Saint Louis, Verenigde Staten, is sceptisch.

Enkele tekeningen lijken ook verband te houden met de werken in de Sagrestia Nuova. Tegenover de kleine raamopening tekende Michelangelo enkele studies voor benen. De tekening links zou een studie kunnen zijn voor het beeld van Giuliano of Lorenzo II boven de graftombe.