Giovanni Michelucci (Pistoia, 2 januari 1891 - Firenze, 31 december 1990) was een van de belangrijkste Italiaanse architecten en stedebouwkundigen van de 20e eeuw, beroemd door onder meer het ontwerp van het Stazione Santa Maria Novella in Firenze en de kerk Autostrada del Sole.

Giovanni Michelucci

Giovanni Michelucci werd erkend als een originele en autonome stem in het Italiaanse architectuurlandschap. Hij was ook een ambachtsman, kunstenaar, tekenaar en ontwerper, stedenbouwkundige, intellectueel, schrijver, uitvinder van steden en bouwer van gemeenschappen. Zijn jaren in Rome met het ontwerpen voor de Città universitaria, en het modernistische  Stazione Santa Maria Novella in Firenze in 1932, behaald met de Gruppo Toscano, bekrachtigden Michelucci's rol in de vernieuwing van de Italiaanse architectuur. Na de Tweede Wereldoorlog volgde een moment van disciplinaire herbezinning met de projecten voor de wederopbouw van Firenze.
Michelucci vernieuwde zich opnieuw tijdens de jaren 1960 en 1970 met een reeks van enkele bijzondere kerken of monumenten ter herinnering aan tragische gebeurtenissen, zoals de Chiesa dell'utostrada del Sole, het Sacrario dei Caduti di Kindu in Pisa en de Chiesa di Longarone.

Ook op latere leeftijd bleef hij zich met buitengewone vitaliteit mengen in de discussie rondom stadsplanning, vaak met onconventionele ideeën. Hij wilde de beleidsmakers vooral bewust maken van de slechte levensomstandigheden in de zogenaamde arbeiderswijken in de buitenwijken van de grote steden en van de erbarmelijke levensomstandigheden in twee belangrijke staatsinstellingen in Firenze zelf: het gevangeniscomplex Le Murate in via Ghibellina (in de buurt van Santa Croce) en het psychiatrisch ziekenhuis San Salvi. Deze twee complexen en hun bijgebouwen maakten hele wijken van de stad tot schande. In het complex van Le Murate, wat letterlijk de ommuurden betekent, ontbrak elke menselijkheid. [5]
In 1985 werd Le Murate definitief gesloten. De gedetineerden werden overgeplaatst naar de nieuwe gevangenis in Sollicciano, even buiten Firenze[6].

In 1986 coördineerde Giovanni Michelucci het project voor de Giardino degli incontri (Tuin der Ontmoetingen) in de gevangenis van Sollicciano, een project dat na zijn dood werd voltooid.

Michelucci beschouwt deze buitengewone ervaring van participatieve planning als "een van de mooiste en meest betekenisvolle" van zijn leven, een ervaring die hij heeft opgedaan met de groep gevangenen die hem hebben uitgenodigd en met hem hebben samengewerkt in de moeilijke omstandigheden van een grootstedelijke gevangenis. De gedetineerden die het voorstel in de tweede helft van de jaren tachtig uitwerkten, richtten zich vooral op kinderen, zowel degenen die een gedetineerde ouder bezochten als degenen die "gevrijwaard" waren van het trauma van een ontmoeting in een gevangenissalon of degenen die, tot drie jaar, met hun moeder in een gevangeniscel woonden. Giovanni Michelucci nam enthousiast de uitdaging aan om binnen de gevangenismuur een ontwerpinterventie te doen die openstaat voor de stad. Hij schreef erover: "Het waren enkele gevangenen die voorstelden een tuin voor de stad binnen de gevangenis te ontwerpen. Zo ontstond de ervaring die ik nog steeds beschouw als een van de mooiste en belangrijkste van mijn leven en die de naam Tuin der Ontmoetingen kreeg...".

Grote zaal gekenmerkt door een gezellige architectuur en een vloeiende ruimtelijkheid, met een opeenvolging van ontmoetingssituaties vrij gerangschikt en ontworpen rond de wortels van de pilaarbomen, waarbij de zitelementen benadrukt worden door gekleurde keramische tegels, een tuin met een watertak, het groen en de pergola als verbindingen van herinnering met het Toscaanse landschap, een openluchttheater dat een nieuwe scène toevoegt aan de groei van het theater in de gevangenis.

Sinds het project "Tuin van ontmoetingen" is bedacht en opgesteld, zijn er verschillende dingen veranderd, niet alleen wat betreft de gevangenisregels, maar ook wat betreft de bezettingsindexen, de samenstelling van de gedetineerdenpopulatie, die steeds meer multi-etnisch en arm is en te maken heeft met drugsverslaving, en de problemen van de pas geïmmigreerde niet-EU-gemeenschappen.
Gezinsafstand en armoede zijn van invloed op het feit dat verscheidene gedetineerden geen gebruik maken van gesprekken. Er zijn veel nieuwe problemen en andere behoeften ontstaan waarvoor een veelzijdige voorziening als de Ontmoetingstuin, met zijn overdekte paviljoen (dat niet alleen voor gesprekken maar ook voor tentoonstellingen en vergaderingen kan worden gebruikt), groenvoorziening en openluchttheater met de dienstenstructuur, ruimte en mogelijkheden kan bieden.