Complesso monumentale delle Murate, in via Ghibellina (zone Santa Croce), Firenze

Op wandelafstand van het historische centrum van Firenze, slechts enkele blokken verwijderd van Santa Croce, is Le Murate een van de grootste architectonische succesverhalen van Firenze van de afgelopen 20 jaar.

Onder de aandacht gebracht door Giovanni Michelucci die de onmenselijkheid in de gevangenis aan de kaak stelde, en gebaseerd op ideeë van die andere beroemde Italiaanse architect Renzo Piano, is Le Murate uitgegroeid tot een culturele en recreatieve hotspot van de stad. Het voormalige klooster (murate of ommuurden genoemd omdat de eerste zusters zich vrijwillig lieten opsluiten) werd omgevormd tot een fascinerende en levendige plek, een openbare ontmoetingsruimte die sinds de opening in april 2011 een echte hotspot in Firenze is geworden.

De toevallige voorbijganger zal verrast zijn door de charme en de levendigheid van de pleinen, het voelt bijna alsof dit niet Firenze is. Dat zou kunnen denken als je het complex van Le Murate binnenwandelt. En toch ben je wel degelijk in Firenze; de bakermat van de renaissance. Le Murate ligt in het hart van de historische wijk Santa Croce, op tien minuten van het stadscentrum en op een steenworp afstand van de Arno en de Piazza Ghiberti en de Mercato Sant'Ambrogio.
Het is een rustige wijk die zeer geliefd is bij universiteitsstudenten, en een uitgaansgebied dat sinds de opening in april 2011 enorm populair is geworden.

In een tweede fase van de reconversie werden 34 extra woningen gebouwd, en niet-woonruimten werden hergebruikt voor kantoren, winkels, en tentoonstellingsruimtes. Hieraan werd een tweede binnenplein toegevoegd, de Piazza delle Murate, de gaanderijen langs de Via dell'Agnolo, en een nieuwe straat of passage voor voetgangers, de Via delle Vecchie Carceri die de Via dell'Agnello verbond met de Via Ghibellina. Het zijn ingrepen die vitaliteit en dynamiek geven aan het hele complex.
De uitstekende delen die niet het resultaat zijn van herstel, maar nieuwe toegevoegde elementen, zijn rood gekleurd: de verhoging van het literaire café, de hoge muren van de Via delle Vecchie Carceri, de liftbehuizing, enz.[6]

Piazza Le Murate is het kloppend hart van Le Murate. Aan het sfeervolle plein ligt Caffé Letterario, een bijzonder ontmoetingsplek met een gevarieerd aanbod aan activiteiten. Je kan er vrienden ontmoeten voor een kopje koffie of een glas wijn, genieten van concerten met live jazz, rock of klassieke muziek, naast tentoonstellingen worden er lezingen georganiseerd, er zijn boekvoorstellingen, poëzievoordrachten en films.
In het RFK International House of Human Rights dat onlangs zijn Europese hoofdkantoor naar het complex verhuisde, kunnen mensen seminars, workshops en de maandelijkse Human Rights Tuesday Night bijeenkomsten bijwonen (Via Ghibellina, 12).
Le Murate Progetti Arte Contemporanea is een ruimte voor beeldend kunst en kunstenaarsresidenties.

Het complex is toegankelijk vanaf de Via Ghibellina 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14 en 16, vanaf de Via dell'Agnolo 1 ( 1A tot 1M) en vanaf de Viale della Giovine Italia.

Le Murate Caffè LetterarioPiazza delle Murate
+393331863521
www.lemurate.it
RFK International House of Human Rights
Via Ghibellina, 12
+390555389250
www.rfkitalia.org

Le Murate Progetti Arte Contemporanea
MAD
Piazza Delle Murate
+390552476873
www.lemuratepac.it
info.mad@muse.comune.fi.it

Le Carceri
Piazza della Madonna della Neve, 3
+390552479327
www.ristorantelecarceri.it/menu

Complesso delle murate, accesso

Le Murate: een bezoek aan de oude gevangenis van Firenze

Maar Le Murate is zijn lange geschiedenis niet begonnen als een plaats van spektakel en amusement. Het gebouwencomplex was oorspronkelijk een klooster, het Monastero della Santissima Annunziata di Firenze, detto delle Murate. Van 1883 tot 1985, was Le Murate de mannengevangenis van Firenze. Le Murate was het het middelpunt van vele dramatische gebeurtenissen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden hier joden en partizanen opgesloten in kleine primitieve cellen. Een gedenksteen markeert het gebied waar Joden werden verzameld voor deportatie.
Tijdens de grote overstroming van 1966, toen het water in de straten rond Santa Croce zes meter hoog stond, werden alle cellen opengegooid.

Kaart Le Murate, Firenze | Grotere kaart weergeven
Il complesso delle Murate si trova nel cuore dello storico quartiere di S. Croce, è delimitato da via dell’Agnolo, via Ghibellina e viale Giovine Italia e si affaccia su piazza delle Carceri e piazza Madonna della Neve.

Monastero delle Murate, een kleine geschiedenis

Het Monastero delle Murate (klooster van Murate) is een voormalig benedictijnenklooster aan de Via Ghibellina in Firenze. Het werd gebouwd in 1424 en diende om de Benedictijnse nonnen te huisvesten die tot dan toe in kleine cellen woonden op de oude Rubaconte brug (nu de Ponte alle Grazie). Omdat de brug vaak overstroomde, moesten de houten hutten verplaatst worden. Omdat deze nonnen vrijwillig hadden gekozen voor een kloosterleven, werden ze murate (ommuurd) genoemd, waardoor de plaats de naam kreeg die ze nog steeds heeft.

Ponte di Rubaconte oggi Ponte alle Grazie con le casette, Firenze

Gezien de groei van het aantal zusters verhuisden ze in 1424 naar een nieuw, groter klooster in de buurt van de stadsmuren. De jaren na de stichtingsdatum waren rijk aan architectonische transformaties van het complex, gepatroneerd door een van de opkomende koopmansfamilies, Giovanni Amerigo Benci Del Sanna, die tussen 1439 en 1443 niet minder dan 40.000 scudi aan het klooster toekende. Later werden verdere ingrepen aan het bouwwerk gedaan dankzij het mecenaat van de familie de' Medici, die het klooster zelfs tijdens het vorstendom bescherming verleende.
Het klooster werd voor het eerst gerenoveerd en uitgebreid in 1471, na een brand, en vervolgens in 1571, na een overstroming. Onder meer Lorenzo de' Medici hield veel van het klooster. In 1509 werd Caterina Sforza in het klooster begraven.

In 1789 werden veel nonnen uit het Monastero di San Pier Maggiore, dat in die jaren werd afgebroken omdat het onveilig werd geacht, overgeplaatst naar het Murate.
Het Monastero delle Murate werd onderdrukt door de Franse regering in 1808. Ook het nabijgelegen Monastero di Santa Verdiana werd ontmanteld en kreeg een nieuwe bestemming. Hier zou de vrouwengevangenis van Firenze ondergebracht worden.

Carcere delle Murate, Firenze (1974)

Gedurende ongeveer honderd jaar, van 1883 tot 1985, was het complex de mannengevangenis van Firenze. In 1985 werden de gevangenen overgebracht naar een moderne faciliteit in Solliciano, ten zuidwesten van de stad.

De reconversie van de voormalige gevangenis van de Murate begon in 2001 en maakte het mogelijk dat een groot gebied in het historische centrum van Firenze dat altijd ontoegankelijk was geweest, en sinds 1984 niet meer werd gebruikt, een levendig onderdeel van de stad werd.
Firenze, dat al in 1982 erkend werd als werelderfgoed, maakte gebruik van de voorbereidende bijdrage van UNESCO door Renzo Piano te betrekken als UNESCO Goodwill Ambassador for Architecture and Urbanity, een rol die hem in staat stelt kosteloos op te treden.
Piano nam deel aan een van de eerste inspecties, toen alles nog onuitvoerbaar was en er overal puin lag, en werd enthousiast over het idee.

Le Murate, Firenze: van ex-klooster en ex-gevangenis naar een nieuwe stedelijke polariteit
Arch. Renzo Piano, arch. Mario Pittalis, arch. Roberto Melosi (2014)[5]

Het project heeft een lange voorgeschiedenis; sinds de jaren negentig zijn er ontwerpwedstrijden gehouden en is er een studie van Renzo Piano uitgevoerd, die de eerste richtlijnen voor de herontwikkeling heeft opgesteld. De werkzaamheden begonnen in 1995, toen een consistente nationale financieringsbron voor sociale huisvesting beschikbaar werd gesteld, en sindsdien beheert het Bureau voor Sociale Huisvesting (ERP) van de gemeente Firenze het werk[3]. De werken worden gecoördineerd door de architecten Roberto Melosi en Mario Pittalis.
Vandaag is ongeveer driekwart van de totale oppervlakte voltooid, maar het Le Murate complex is al volledig bewoond. De openbare ruimte is vol leven en de culturele, sociale en commerciële activiteiten nemen met de dag toe, wat de juistheid bevestigt van de aanvankelijke intuïties over wat het beste was voor de regeneratie van het gebied[3].

Piazza Madonna della Neve, abitazioni ricavate nel Complesso Delle Murate di Firenze [4]

Het herstel van le Murate begint met het in september 1998 goedgekeurde eenheidsproject, dat gebouwen in verschillende functies toewijst: winkels, sociale ruimten, openbare pleinen en voetgangerspaden op de begane grond, kantoren, maar vooral, gezien de beschikbare financiële middelen ERP, openbare woningen op alle bovenste verdiepingen.
Een groep gemeentelijke technici werkte samen met de UNESCO en de architect Renzo Piano en wordt gecoördineerd door de architecten Roberto Melosi en Mario Pittalis. De groep stelde het project op dat in fasen is uitgevoerd, waarvan de laatste in mei 2013 afliep.



Caffe Letterario, Piazza delle Murate, Firenze	Piazza Madonna della Neve (Santa Croce, Firenze)	Le murate, Via delle Vecchie Carceri, Firenze

Panopticum, Complesso Le Murate	Le Murate Firenze, loopbrug tussen twee woonblokken	Complesso Le Murate, Firenze

Via delle Vecchie Carceri, Le Murate, Firenze	Via delle Vecchie Carceri, Complesso Le Murate, Firenze	Complesso Le Murate, Firenze

Piazza Madonna della Neve, abitazioni ricavate nel Complesso delle Murate, Firenze

Santa Croce, Firenze, fotogallerij

Firenze, Basilica di Santa Croce, facciata	Giardino Bardini, View east inbetween Porta San Niccolo and Piazzale Michelangelo	Panoramic view from Piazzale Michelangelo on Santa Croce

Capella Pazzi	Interno della Cappella Pazzi, Basilica di Santa Croce	Cappella Pazzi, cupoletta della scarsella, Basilica di Santa Croce






Le Murate \| Un polo di eccellenze culturali, contaminazione e produzione artistica e letteraria \| cultura.comune.fi.it Premio Europeo di Architettura Baffa Rivolta \| 2021 EDITION MARIO PITTALIS – Building recover ex-prison “Le Murate”, Florence (IT) \| premiobaffarivolta.ordinearchitetti.mi.it RPBW, Roberto Melosi, Mario Pittalis, piermario ruggeri · Le Murate \| www.divisare.com Una volta monastero, poi carcere di Firenze, dal 1999 viene utilizzato come complesso residenziale e spazio ad uso commerciale e pubblico. Le linee generali del riuso sono state date dall'architetto Renzo Piano per l'Unesco. MAD [Murate Art District] Mad offers exhibitions, meetings, performances and workshops focusing on contemporary themes and artistic languages, with a strongly interdisciplinary approach. The Magazine Hall and the artists' residences offer a place for updating and training. MAD is a centre of research and artistic production for the city and about the city. Le Murate Progetti Arte Contemporanea Piazza Delle Murate +390552476873 http://www.lemuratepac.it/ info.mad@muse.comune.fi.it Opening up the prison - Regional Policy - European Commission \| www..ec.europa.eu The regeneration of the ancient prison complex of Le Murate in the historical centre of Florence is a successful experience of integrated planning, which has restored an area that has historically been cut off from the urban and social fabric of the Santa Croce neighbourhood. The project is based on the city council’s consistent support for a redevelopment which has brought social housing back into the city centre, while also providing new public spaces and pedestrian access routes, an innovative enterprise incubator, an art centre, studios and commercial space. Download complete case study Le Murate si aprono alla città: nell'ex carcere alloggi, una piazza e spazi sociali \| www.nove.firenze.it Dipartimento di Architettura (DIDA) Via della Mattonaia, 8 - 50121 Firenze (FI) Tel. +39055 2755410 Santa Verdiana Piazza Ghiberti n.27 Tel. 055 2755180 e 055 2755181 \| www.dida.unifi.it Fotoalbum \| Le Murate - ex complesso carcerario arch. Renzo Piano, arch. Mario Pittalis, arch. Roberto Melosi \|www.archilovers.com Strolling in Florence \| Walk from Ponte Vecchio to Piazzale Michelangelo Beautiful walk in one of the most authentic neighborhoods of Firenze, San Niccolò. The atmosphere of an authentic Florentine neighborhood still remains here.


Complesse delle Murate, een van de oude verweerde celdeuren [5]
Restaurants Circolo Teatro del Sale Teatro del Sale, 118 Via de’ Macci www.cibreo.com/trattoria Bibliografie Damien Wigny, Au coeur de Florence : Itinéraires, monuments, lectures, 1990 Het absolute standaardwerk over Firenze. De eruditie en artistieke keuzes van de Belg Damien Wigny zijn een verademing. Een uitstekende gids over Firenze. In dit meer dan 1000 pagina's dik boek in 3 delen komen alle kunshistorische hoogtepunten van deze ideale stad ruimschoots aan bod. In Itinéraires beschrijft Wigny 139 wandelingen doorFirenze. In Monuments worden de bezienswaardigheden uitvoerig beschreven. In Lectures gaat Wigny dieper in op enkele thema's, de renaissance, maar net zo goed een hoofdstuk over frescotechnieken als over de emailschilders in Urbino komen aan bod. Mary McCarthy, The Stones of Florence, Harcourt Brace International (1998), ISBN-10: 9780156850803 - ISBN-13: 978-0156850803 Mary McCarthy, De stenen van Florence, Het Spectrum, Schrijvers over de wereld, 1989, ISBN 9789027422071 Gabriella Orefice, Le sedi storiche della Facoltà di Architettura. Il complesso di Santa Verdiana, OCTAVO Franco Cantini Editore 1996 Connell, William J. (2002). Society and Individual in Renaissance Florence. University of California Press. ISBN 978-0-520-23254-9. Ferdinando Ruggieri, Studio d'architettura civile sopra gli ornamenti di porte, e finestre, colle misure, piante, modini, e profili, tratte da alcune fabbriche insigni di Firenze erette col disegno de' più celebri architetti, 3 voll., Firenze, nella Stamperia Reale presso Gio. Gaetano Tartini e Santi Franchi, 1722–1728., I, 1722, tavv. 19-20; Federico Fantozzi, Nuova guida ovvero descrizione storico artistico critica della città e contorni di Firenze, Firenze, Giuseppe e fratelli Ducci, 1842, p. 280, n. 60; Federico Fantozzi, Pianta geometrica della città di Firenze alla proporzione di 1 a 4500 levata dal vero e corredata di storiche annotazioni, Firenze, Galileiana, 1843, p. 221, nn. 544, 546; Firenze 1850, p. 386; Carlo Morelli, Le Carceri penitenziali della Toscana: studi igienici, Firenze, Tip. Nicola Fabbrini, 1865; Emilio Burci, Guida artistica della città di Firenze, riveduta e annotata da Pietro Fanfani, Firenze, Tipografia Cenniniana, 1875, p. 160; Emilio Bacciotti, Firenze illustrata nella sua storia, famiglie, monumenti, arti e scienze dalla sua origine fino ai nostri tempi, 3 voll., Firenze, Stabilimento Tipografico Mariani e Tipografia Cooperativa, 1879–1886, III, 1886, pp. 227–228; Walther Limburger, Die Gebäude von Florenz: Architekten, Strassen und Plätze in alphabetischen Verzeichnissen, Leipzig, F.A. Brockhaus, 1910, n. 490; Garneri 1924, pp. 256–257, n. XLI; Walther Limburger, Le costruzioni di Firenze, traduzione, aggiornamenti bibliografici e storici a cura di Mazzino Fossi, Firenze, Soprintendenza ai Monumenti di Firenze, 1968 (dattiloscritto presso la Biblioteca della Soprintendenza per i Beni Architettonici e per il Paesaggio per le province di Firenze Pistoia e Prato, 4/166), n. 490; Piero Bargellini, Ennio Guarnieri, Le strade di Firenze, 4 voll., Firenze, Bonechi, 1977–1978, II, 1977, p. 34; Carlo Cresti, Luigi Zangheri, Architetti e ingegneri nella Firenze dell'Ottocento, Firenze, Uniedit, 1978, p. 117; Osanna Fantozzi Micali, Piero Roselli, Le soppressioni dei conventi a Firenze. Riuso e trasformazioni dal sec. XVIII in poi, Firenze, Libreria Editrice Fiorentina, 1980, pp. 78–79; Piero Roselli, Rita Affortunati, Giuseppe Centauro, Giampaolo Trotta, Da un'idea per le Murate: annotazioni dentro e fuori il concorso, in "Bollettino Ingegneri", XXXV, 1987, 9, pp. 3–19; Un'idea per le Murate. Progetti ammessi alla prima fase del Concorso internazionale bandito dal Comune di Firenze, a cura di G. Conti, Milano, Electa, 1988; Firenze. Guida di Architettura, a cura del Comune di Firenze e della Facoltà di Architettura dell'Università di Firenze, coordinamento editoriale di Domenico Cardini, progetto editoriale e fotografie di Lorenzo Cappellini, Torino, Umberto Allemandi & C., 1992, pp. 266–267, n. 206 C; Giampaolo Trotta, Le Murate, un microcosmo nel cuore di Firenze, Firenze, Edizioni Comune aperto, 1999; Mauro Pittalis, Roberto Melosi, Le Murate, Area 5, in "Opere", 2004, 7, pp. 44–51. Franco Cesati, Le strade di Firenze. Storia, aneddoti, arte, segreti e curiosità della città più affascinante del mondo attraverso 2400 vie, piazze e canti, 2 voll., Roma, Newton & Compton editori, 2005, I, p. 280; Touring Club Italiano, Firenze e provincia, Milano, Touring Editore, 2005, p. 413; Claudio Paolini, Architetture fiorentine. Case e palazzi nel quartiere di Santa Croce, Firenze, Paideia, 2009, p. 18, n. 4; L'architettura in Toscana dal 1945 ad oggi. Una guida alla selezione delle opere di rilevante interesse storico-artistico, a cura di Andrea Aleardi e Corrado Marcetti della Fondazione Michelucci, con la collaborazione di Alessandra Vittorini del MiBAC/PaBAAC, Firenze, Alinea editrice, 2011, pp. 98–99, n. FI91 Simonetta Michelotti, Ottanta anni alle Murate, cronache del carcere di Firenze, storie di uomini, ideali, tragedie. Un simbolo della sofferenza oggi riconquistato dalla città. Firenze, Nardini Editore, 2013, p. 224.
[1] Foto di Sailko, licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribuzione 3.0 Unported [2] SIAS. Sistema informativo degli Archivi di Stato \| Monastero della Santissima Annunziata di Firenze detto delle Murate [3] Opening up the prison - Regional Policy - European Commission \| www..ec.europa.eu [4] Foto di Giaccai, licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribuzione 3.0 Unported [5] Foto di Manuelarosi, licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International [6] Ontleend aan het Wikipedia artikel Recupero edilizio e funzionale dell'ex carcere delle Murate, waarvan de tekst beschikbaar is onder de licentie Creative Commons Attribuzione-Condividi allo stesso modo.

Monastero delle Murate, een kleine geschiedenis

Santa Croce, Firenze, fotogallerij