Piero della Francesca


Enkele werken


Polittico della Misericordia (1444-1465)

Sigismondo Pandolfo Malatesta in preghiera davanti a san Sigismondo, (1451)

De Geschiedenis van het Ware Kruis  (1452 - 1466)


De dood van Adam

De aanbidding van het kruis

De Ontmoeting tussen de Koningin van Sheba en Koning Salomon

Het begraven van het hout

De Annunciatie

De droom van Constantijn

De slag tussen Constantijn en Maxentius

De marteling van de jood

De vondst en herkennen van het Ware Kruis

De slag tussen Heraclius en Chosroes

De Verheffing van het Kruis

 

Maria Magdalena (1460-1466)

Madonna del parto (ca. 1460)

De Verrijzenis  (ca 1463)


plaatsen


AREZZO

De basiliek van San Francesco

Rimini

Sansepolcro

Monterchi

Kaart | Piero della Francesca in Toscane en Midden Italië


 


 

 

 

 

 

 





 
Art in Tuscany

Piero della Francesca, Sogno di Costantino, particolare dell'angelo, che appare di spalle con una suggestiva illuminazione in controluce, Basilica di San Francesco, Arezzo

  Piero della Francesca, Sogno di Costantino, particolare dell'angelo, che appare di spalle con una suggestiva illuminazione in controluce, Basilica di San Francesco, Arezzo

 

Tosacana, Galleria di immagini  
     
   

Piero della Francesca, Il Sogno di Costantino, Capella Bacci, Basilica di San Francesco, Arezzo

   
   

Piero della Francesca schilderde De geschiedenis van het ware kruis of de legende van het ware kruis in de Cappella Bacci van de basiliek van San Francesco in Arezzo. De frescocyclus is zijn grootste en belangrijkste werk en een meesterwerk uit de vroege Renaissance. De droom van Constantijn werd waarschijnlijk geschilderd in de tweede fase van het werk, na Piero's terugkeer uit Rome en zijn contacten met de Vlaamse cultuur, waaruit Piero een nog sterker gevoel van licht ontwikkelde.
De droom van Constantijn is een van de meest overtuigende nachtelijke scènes die tot dan toe werden geschilderd, en bleef in termen van dramatische effecten onovertroffen tot de tijd van Caravaggio.

De restauratie van de frescocyclus heeft onthuld dat de duisternis van de nacht achter het keizerlijke kamp eerder als een dageraad moet gezien worden. De oorspronkelijke hemel is in het heldere licht van de dageraad bedekt met sterren. De hypothese dat Piero della Francesca voor het eerst op een wetenschappelijke wijze een gedeelte van een hemels planisfeer op het platte oppervlak van de koormuur van San Francesco heeft geprojecteerd, wint aan belang. De sterren verschijnen in sterrenbeelden die zijn geïdentificeerd als Ursus minor, Draco, Cassiopeia en de Plejaden, die geschilderd zijn alsof ze worden bekeken vanuit de hemel [7].
Het is ook verrassend om op te merken hoe de figuur afgebeeld door Piero qua vorm en volume lijkt op de figuur van de Zwaan (Cygnus, afkorting Cyg), een sterrenbeeld aan de noorderhemel dat in vele astronomische tabellen afgebeeld wordt [3].



Cygnus – uit de Uranometria van Johan Bayer uit 1603

Cygnus is een sterrenbeeld aan de noordelijke sterrenhemel. De naam betekent “de zwaan” in het Latijn. Het sterrenbeeld wordt meestal geassocieerd met de mythe van Zeus en Leda. Het sterrenbeeld is gemakkelijk te herkennen aan het asterisme dat we het Noorderkruis noemen. [4]


Het sterrenbeeld Cygnus (de Zwaan)


De beweging van de zon en de voortdurende verandering van de sterrenhemel heeft de mens van oudsher gefascineerd. De sterren rond de poolster bewegen zich in een concentrische cirkel om haar heen, zodat aan de oostelijke horizon voortdurend nieuwe sterrenbeelden opduiken die in het westen weer ondergaan [6].
De sterrenbeelden die te zien zijn vanaf de landen van de klassieke oudheid hebben veelal namen gekregen die afkomstig zijn uit de Griekse of Romeinse mythologie of van dieren. Vanaf de breedte van de Middellandse Zee is echter niet de gehele hemel te zien.
De huidige indeling in sterrenbeelden is voornamelijk gebaseerd op de sterrenatlas die in 1603 werd uitgegeven door Johannes Bayer. Hierbij maakte hij al gebruik van gegevens die door ontdekkingsreizigers zoals Cornelis de Houtman verzameld waren.

 

Piero della Francesca - 4. Vision of Constantine (detail) - WGA17513

Piero della Francesca, Sogno di Costantino, particolare dell'angelo, Basilica di San Francesco, Arezzo. In 2001 herkende Anna Maria Maetzke in een groep sterren de constellatie van de Ursa Minor, maar tot nu toe is er geen verder onderzoek verricht om een verband te vinden tussen de geschilderde en de ware hemel.

 

Niet alle sterren hebben een unieke naam. Johannes Bayer heeft met zijn atlas ook de methode geïntroduceerd om de sterren van een sterrenbeeld te noemen naar het sterrenbeeld waar ze in staan, en ze naargelang hun helderheid of magnitude een Griekse letter mee te geven in volgorde van het Grieks alfabet. Alpha is dan de helderste, beta de op één na helderste en zo verder. [3]

Deneb (alpha Cygni) is een van de heldere sterren van de hemel en is de helderste ster in het sterrenbeeld Zwaan (Cygnus). Deneb is ook een van de drie sterren van de zomerdriehoek [5].

Het sterrenbeeld Cygnus wordt met verschillende mythes geassocieerd maar voornamelijk met de mythe over de Spartaanse koningin Leda die, na verleid te zijn door Zeus die zich in een Zwaan had veranderd, twee tweelingen kreeg: de onsterfelijke Pollux en Helen en de sterfelijke Castor en Clytemnestra.
Cygnus wordt ook soms geïdentificeerd als Orpheus, de tragische Griekse held die door de Maenaden van Thracië werd gedood omdat hij Dionysus niet wilde eren. Na zijn dood werd Orpheus in een zwaan veranderd en naast zijn lier aan de sterrenhemel geplaatst. De lier is het sterrenbeeld Lyra. [4]


De sterrenhemel, LA LYRE, LE CYGNE, LE LEZARD, LE RENARD - 177

LA LYRE, LE CYGNE, LE LEZARD, LE RENARD - 1776

 

De verschillende scenes op de rechter muren in de Capella Bacci

 

   

1 La Morte di Adamo

Adorazione della Croce e Incontro tra Salomone e la Regina di Saba

Sollevamento della Croce

5 Sogno di Costantino 

6 La Vittoria di Costantino su Massenzio

 

 

   
   
Piero della Francesca, Il Sogno di Costantino, Capella Bacci, Basilica di San Francesco, Arezzo   Piero della Francesca, Il Sogno di Costantino, Capella Bacci, Basilica di San Francesco, Arezzo   Twee fresco's uit De legende van het Ware Kruis van Piero della Francesca in de Basilica di San Francesco, Arezzo

Piero della Francesca, Il Sogno di Costantino, Capella Bacci, Basilica di San Francesco, Arezzo

 

  Sogno di Costantino (dettaglio))

 

 

De Droom van Constantijn
 
   
 


[1] Quest'opera è nel pubblico dominio. Fonte: Web Gallery of Art
[2] Testo tratto dalla conferenza Nuovi indizi sul metodo prospettico di Piero della Francesca nel cantiere aretino di San Francesco alla luce dei recenti restauri, pubblicato negli Atti del Convegno L'artista, l'opera e la sfida della prospettiva, colloquio organizzato dall' Accademia di Francia a Roma, dall'Università La Sapienza e dall'European Science Foundation, dal 19 al 21 settembre 2002 a Roma.
Citato da Fabrizio Falconi, La visione di Costantino e L’Arco di Malborghetto sulla Via Flaminia | www.academia.edu
Conferenza Accademia Petrarca di Lettere Arti e Scienze di Arezzo, 7 aprile  2006, ore 17.30, Casa del Petrarca, Via dell’Orto 28.
pubblicata in Atti e memorie della Accademia Petrarca di lettere arti e scienze . LXII-LXXII n.s., 2010-2011
[3] STERRENBEELDEN (deel 1) | www.jpschreurs.classy.be
[4] Het sterrenbeeld Cygnus – Zwaan | www.kuuke.nl/alle-sterrenbeelden/cygnus-zwaan
[5] Zie ook het Wikipedia artikel Deneb, gepubliceerd onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen.
[6] Zie ook het Wikipedia artikel Dierenriem, gepubliceerd onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen.
[7] In zijn artikel Piero della Francesca's Sky in The Dream of Constantine laat Vladimiro Valerio meerdere sterrenbeelden in het fresco zien.
Valerio, V., Piero della Francesca's Sky in The Dream of Constantine, in The Inspiration of Astronomical Phenomena VI. Proceedings of a conference held October 18-23, 2009 in Venezia, Italy. Edited by Enrico Maria Corsini.

 

Bibliografie

Birgit Laskowski, Piero della Francesca, collana Maestri dell'arte italiana, Gribaudo, Milano 2007.

Fabrizio Falconi, La visione di Costantino e L’Arco di Malborghetto sulla Via Flaminia.

Eugenio Battisti, Marisa Dalai Emiliani, Piero della Francesca. Opera completa, Mondadori Electa, 1993

 



Het sterrenbeeld Cygnus – Zwaan | www.kuuke.nl/alle-sterrenbeelden/cygnus-zwaan

Art in Ttscany | Storie della Vera Croce

Arte in Toscana | Storie della Vera Croce, 1452-1466, affreschi, Basilica di San Francesco, Arezzo

Art in Tuscany | The Golden Legend (Legenda aurea or Legenda sanctorum)