Luca Signorelli, I segni premonitori e il finimondo, Storie degli ultimi giorni, 1499-1502, ciclo di affreschi, Orvieto, Duomo, Cappella di San Brizio

De kapel van San Brizio in de Duomo van Orvieto bevat een van de hoogtepunten van de renaissancekunst: de fresco's van Luca Signorelli over het Einde van de wereld en het Laatste Oordeel. Signorelli werkte aan de decoratie van de kapel van 1499 tot 1504, en zette het werk voort dat vele jaren eerder door Fra Angelico en Benozzo Gozzoli was begonnen.

I segni premonitori e il finimondo

Op de ingangsmuur, die versmald is door een toegangsboog, schilderde Signorelli het tafereel van de Finimondo. Hij verdeelde het fresco in twee verhaalgroepen[3] die gescheiden worden door een putto met het wapen van de Opera del Duomo (O.P.S.M.).

De linkerkant van het fresco stelt het einde van de wereld voor.

WGA

"Volgens de voorspelling in de Schrift vinden de daden van de antichrist plaats vlak voor het einde van de wereld, in die laatste dagen waarin "de zon verduisterd zal worden en de maan haar licht niet zal geven, en de sterren des hemels zullen vallen en de machten die in de hemel zijn, zullen worden geschokt" (Marcus 13:24-25).

Voor zijn beschrijving van het einde van de wereld moest de kunstenaar zich behelpen met de smalle ruimtes aan weerszijden van de toegangsdeur van de kapel. Daardoor was hij gedwongen het tafereel in twee verhalende delen te verdelen. Rechts beschrijft hij de eerste tekenen van de Apocalyps, die sinds de vroegste tijden het voorwerp is van profetieën. Op de voorgrond, in het onderste deel van het schilderij, heeft hij Koning David en de Sibyl, als getuigen van het Dies Irae, afgebeeld. De sterren verbleken, branden en aardbevingen teisteren de aarde, oorlog en moord verspreiden zich over de wereld. Het linkerdeel vertelt de epiloog van deze vooraf aangekondigde catastrofe. Demonen die eruitzien als monsterlijke vleermuizen zweven door de verduisterde hemel en bestoken de aarde met vlammende pijlen; de laatste overlevenden vallen onder hun schoten en stapelen zich als kapotte poppen op elkaar".

Sommigen blokkeren hun oren om het oorverdovende gebrul van de aardbeving te bedekken; anderen kijken in een delirium toe hoe de krachten van de verwoeste natuur worden ontketend; moeders proberen hun baby's te redden door ze aan hun borst te klemmen. Zeven opzichtig geklede jonge mannen beheersen de voorgrond, ze zijn dood of staan op het punt te bezwijken. De drie geëlektrocuteerde lichamen vormen de epiloog van een voorspelde catastrofe[3].

Terwijl in de verte oorlogen en moorden zich vermenigvuldigen, beginnen links de bovennatuurlijke gebeurtenissen van il finimondo. Het Einde van de Wereld wordt verbeeld door de komst van monsterlijke gevleugelde demonen, die een vurige regen laten neerdalen op een massa doodsbange mensen.

Luca Signorelli, Apocalisse (particolare), 1499-1502, Cappella di San Brizio, Duomo di Orvieto [4]

Luca Signorelli, Il finimondo (de Sibilla Eritrea en de profeet David verklaren de voortekenen van de Apocalyps, fresco in Cappella di San Brizio in de Duomo van Orvieto [6]