Italo Griselli, L'Arno e la sua Valle (De Arno en zijn vallei), Palazzina Reale della Stazione Santa Maria Novella, Firenze

Italo Griselli, De Arno en zijn vallei, Palazzina Reale della Stazione Santa Maria Novella, Firenze

L'Arno e la sua Valle is een beeldengroep van Italo Griselli die 'De Arno en zijn vallei' uitbeeldt. Hij maakte het beeld in opdracht van zijn vriend Giovanni Michelucci.

Giovanni Michelucci (Pistoia, 2 januari 1891 - Firenze, 31 december 1990) was een Italiaans architect en stedenbouwkundige. Hij was een van de belangrijkste Italiaanse architecten van de 20e eeuw.
Het stationsgebouw Santa Maria Novella werd in 1932 ontworpen door Gruppo Toscano, een groep architecten (Nello Baroni, Pier Niccolò Berardi, Italo Gamberini, Sarre Guarnieri, Leonardo Lusanna) onder leiding van Giovanni Michelucci. Het station geldt als een van de grote voorbeelden van het Italiaanse modernisme.
Het Palazzina Reale werd tussen 1934 en 1935 gebouwd als ontvangstplaats in het station voor de vorsten van Italië die op doorreis waren in Firenze.
De architectuur van het paviljoen vestigt onmiddellijk de aandacht op de symbolische en functionele kloof die het scheidt van het station zelf: het is een luxueuze en exclusieve plek, als rustruimte gereserveerd voor de vorst en ook bestemd voor ceremonieel gebruik [2]. De gevel is bekleed met platen van Fior di Pesco Carnico marmer, een zeer verfijnd marmer met een lichte witte kleur met grijsgroene en vooral roze aders.
Italo Griselli gebruikte voor zijn beeld, De Arno en zijn vallei, eenzelfde soort marmer. Het beeld staat in de exedra, de buitenruimte van het Palazzina Reale. Het Museo di Palazzo Reale in Pisa bewaart enkele buzetti in gesso (schetsen in gips) van het beeld.
In 1936 poseerde Vittoria Sormè, toen nog minderjarig voor het werk.

La fontana della Palazzina Reale della Stazione Santa Maria Novella, Piazza Adua, Firenze [3]

L'Arno e la sua Valle is een werk van Italo Griselli uit 1935. Het bestaat uit twee grote allegorische figuren die tegen een rotsachtige achtergrond naast elkaar zitten. Het lijken twee mythische vorsten die op een natuurlijke troon zitten, waarbij de Arno, als een oude riviergod één arm laat rusten op een grote schelp, terwijl de Vallei een zacht lammetje streelt.
De beeldhouwer kreeg de opdracht voor deze beelden van zijn vriend Giovanni Michelucci, die belast was met de decoratie van het nieuwe station Santa Maria Novella en ook het Palazzina Reale zelf had ontworpen.
De zwarte smog van Firenze gaf de marmeren groep jarenlang een antieke en decadente uitstraling. Door een recente restauratie kreeg het beeld zijn oorspronkelike glans terug.

Vittoria Sormé

Vittoria Sormé stond als heel jong meisje model voor de vrouwelijke figuur in L'Arno e la sua Valle. Griselli beeldde echter enkel haar lichaam af, en niet haar gezicht. Het verhaal luidt dat de beeldhouwer haar gezicht niet kon afbeelden omdat Vittoria nog minderjarig was, en dat hij zich voor de gelaatsuitdrukking liet inspireren door de vrouw van Giovanni Michelucci. Voor het gezicht van de mannelijke figuur, de Arno, liet Griselli zich inspireren door Michelucci zelf.

Vittoria Sormé begon te werken als model aan de Accademia di Belle Arti di Porta Romana, en werd vervolgens een model dat gewaardeerd werd door de belangrijkste kunstenaars van die tijd. Als actrice speelde ze in films van Gino Cervi en Vittorio De Sica.

Dit is een van de voorbereidende schetsen voor de marmeren groep voor het station van Firenze in het Palazzina Reale.

L'Arno e la Valle (scultura, bozzetto) di Griselli Italo Orlando, Museo Nazionale di Palazzo Reale, collezione Italo Griselli, Pisa

L'Arno e la Valle (scultura, bozzetto) di Griselli Italo Orlando (sec. XX), Museo Nazionale di Palazzo Reale, collezione Italo Griselli, Pisa [9]

De talrijke schetsen en zwart-wittekeningen in de collectie in het Palazzo Real in Pisa tonen aan dat het ontwerp voor de beeldengroep vaak werd herdacht alvorens tot de uiteindelijke versie te komen. Aanvankelijk was de stilering van de onderwerpen doorslaggevend (zoals in deze schets duidelijk wordt), later werden de naturalistische trekken van de modellen belangrijker, een tendens die steeds doorslaggevender bleek in Griselli's werk .

Giovanni Michelucci

Giovanni Michelucci werd erkend als een originele en autonome stem in het Italiaanse architectonische debat.
Zijn jaren in Rome met het ontwerp van de Città universitaria, en zijn overwinning in de prijsvraag voor het nieuwe stationsgebouw van Firenze in 1932, behaald met de Gruppo Toscano, bekrachtigden Michelucci's rol in de vernieuwing van de Italiaanse architectuur.
Bij de wederopbouw van het land na de verwoestingen van de oorlog zou hij tot de protagonisten van het architectonische debat behoren, zowel door het tijdschrift La nuova città dat hij eind 1945 oprichtte, als door de voorbeeldfunctie van zijn voorstellen en ingrepen in het verwoeste centrum van Firenze.

Ook op latere leeftijd bleef hij zich actief mengen in de discussie rondom stadsplanning, vaak met onconventionele ideeën. In 1982 richtte hij samen met het regiobestuur van Toscane de Fondazione Giovanni Michelucci op, met het doel bij te dragen aan het de studie van stadplanning en hedendaagse architectuur, met speciale focus op sociale instituten als gevangenissen, ziekenhuizen en scholen [5].

Na een leven dat bijna een eeuw duurde overleed hij in de nacht van 31 december 1990, twee dagen voor zijn 100ste verjaardag, in zijn atelier te Fiesole.


Kaart La Palazzina Reale della Stazione Santa Maria Novella, Firenze \| Grotere kaart weergeven
Album Palazzina Reale di Santa Maria Novella

La Stazione Santa Maria Novella, Firenze, Cantiere, 1933-34	Stazione Santa Maria Novella, particolare del fronte principale	Giovanni Michelucci (con Gruppo Toscano), stazione Santa Maria Novella, Firenze (dettaglio del fronte principale)

La Palazzina Reale della Stazione Santa Maria Novella, Firenze	Giovanni Michelucci, La Palazzina Reale della Stazione Santa Maria Novella (Il salone delle cerimonie, vista verso il podio), Firenze	La Palazzina Reale della Stazione Santa Maria Novella, Firenze




Mappa Palazzina Reale della Stazione Santa Maria Novella, Firenze [Google maps, enlarge map] ,

Francesca Privitera, Giovanni Michelucci: Heritage of Pompeii and Post-War Reconstruction, University of Firenze, 2018 Lezione di Pompei, in “Arte mediterranea”, 1, 1934, pp. 23-32 (in collaborazione con R. Papi) Daniela Meli, Storia di una collaborazione. Giovanni Michelucci e Orlando Italo Griselli, Polistampa, 2002, pp. 234-240, in Nuova città : rivista fondata da Giovanni Michelucci : 6, 2002 Fondazione Giovanni Michelucci - Studi e ricerche negli spazi del sociale \| www.michelucci.it Sito web della Fondazione Giovanni Michelucci costituita nel 1982 con lo scopo di svolgere attività di ricerca nei campi dell'urbanistica, dell'architettura moderna e dell'habitat sociale. Sara Bova, Lettura storica della banca a Colle Val d'Elsa di Giovanni Michelucci. Un cammino erratico, 2021
Traveling in Tuscany\| Holiday homes in Colle di Val d'Elsa and southern Tuscany \| Podere Santa Pia

Colline sotto Podere Santa Pia con ampia vista sulla Maremma Grossetana


Podere Santa Pia, situated in a particularly scenic valley, characterised by all the elements of the Tuscan landscape: vineyards, pastures, small forests, wheat fields, olive groves and downey oaks.
[1] Photo by Traveling in Tuscany \| Traveling in Tuscany [2] Claudia Conforti, Roberto Duilio, Marzia Marandola«La stazione di Firenze è bellissima», in La stazione di Firenze di Giovanni Michelucci e del Gruppo Toscano 1932-1935, Milano, Mondadori Electa, 2016. [3] Fonte: comunicato stampa dell'Ordine degli Architetti e della Fondazione Architetti Firenze. [4] Fondazione Giovanni Michelucci - Studi e ricerche negli spazi del sociale \| www.michelucci.it [5] Ontleend aan de Wikipediapagina Giovanni Michelucci, verschenen onder een Creative Commons Attribuzione-Condividi allo stesso modo licentie. [6] Het Palazzina, dat deel uitmaakte van het project van de Fabbricato Viaggiatori della Stazione di Firenze van de "Gruppo Toscano" uit 1932, werd in 1934 radicaal vernieuwd, zoals blijkt uit de tekeningen die worden bewaard in het archief van het Ufficio Lavori Compartimentali delle FF.SS. (Dienst voor Departementale Werken van de FF.SS.), gedateerd 31 maart 1934. In het oorspronkelijke ontwerp van het nieuwe station van Flrenzce zou het gebouw dat gereserveerd was voor de koninklijke familie tijdens de reis door Firenze in de vleugel die naar de Via Valfonda was gericht komen te staan, en het onderscheidde zich hoofdzakelijk door een vooruitstekende structuur die losstond van het hoofdgebouw en diende als dragend element van het beschermende dak voor de rijtuigen. Het staatsprotocol schreef voor dat het Palazzina moest afwijken van de oorspronkelijke opzet met een aanbouw aan het reizigersgebouw, en dat een ander afwerkingsmateriaal moest worden gebruikt, wat resulteerde in een abrupte overgang van de donkere tinten van pietraforte steen naar het zuivere wit van Fior di Pesco Carnico marmeren platen op de muren en Bianco di Carrara marmeren lijsten voor ramen en deuren. [Roberto Masini, (President of Ordine Architetti of Firenze), The Palazzina Reale \| www.assorestauro.org]. [7] Francesco Dal Co haalde deze herinnering op tijdens het symposium ter ere van de 80e verjaardag vanhet station Santa Maria Novella op 30 oktober 2015 in het Palazzina Regale. Volgens sommige getuigenissen woonde Michelucci de inhuldiging in Firenze niet bij vanwege een controverse met de jonge medewerkers van de Gruppo Toscano. [Claudia Conforti, Roberto Duilio, Marzia Marandola«La stazione di Firenze è bellissima», in La stazione di Firenze di Giovanni Michelucci e del Gruppo Toscano 1932-1935, Milano, Mondadori Electa, 2016., p. 58] [8] Luciano Artusi, Tante le acque che scorrevano a Firenze, itinarario tra i giochi d'acqua delle decorative fontane fiorentine, Semper, Firenze 2005, pagina 34. [9] Foto licentiata sotto la licenza Creative Commons Attribuzione - Condividi allo stesso modo (CC BY-SA 4.0). Italo Griselli (Montescudaio di Volterra 1880 - Firenze 1958). Si tratta di uno dei bozzetti preparatori per la realizzazione del gruppo marmoreo per la Stazione di Firenze collocato presso la Palazzina Reale. [Tratta da L'Arno e la Valle scultura, 1935 - 1935 \| catalogo.beniculturali.it Guia Baratelli, L'Arno e la sua Valle di Italo Griselli per la Palazzina Reale di Giovanni Michelucci, in Arti visive e decorative nella Stazione di Santa Maria Novella di Firenze, Pontecorboli 2017, pp. 62-81 \| www.academia.edu Fondazione Giovanni Michelucci - Studi e ricerche negli spazi del sociale \| www.michelucci.it Sito web della Fondazione Giovanni Michelucci costituita nel 1982 con lo scopo di svolgere attività di ricerca nei campi dell'urbanistica, dell'architettura moderna e dell'habitat sociale. Il progetto "Michelucci e le sue architetture. L'archivio fotografico web", realizzato con il contributo di Regione Toscana nell'ambito del bando Toscanaincontemporanea2020, è l'esito di una prima fase esplorativa e di digitalizzazione della più ampia serie archivistica delle Fotografie. Archivio fotografico \| Stazione di Santa Maria Novella, Firenze (12 fotografie) \| Istituti di Mineralogia-Geologia-Paleontologia e Fisiologia generale-Psicologia-Antropologia della Città universitaria, Roma (12 fotografie)