Enkele werken
Polittico della Misericordia (1444-1465)
Sigismondo Pandolfo Malatesta in preghiera davanti a san Sigismondo, (1451)
De Geschiedenis van het Ware Kruis (1452 - 1466)
De Ontmoeting tussen de Koningin van Sheba en Koning Salomon
De slag tussen Constantijn en Maxentius
De vondst en herkennen van het Ware Kruis
De slag tussen Heraclius en Chosroes
Maria Magdalena (1460-1466)
Madonna del parto (ca. 1460)
De Verrijzenis (ca 1463)
plaatsen
Kaart | Piero della Francesca in Toscane en Midden Italië
I T De overwinning van Constantijn over Maxentius, le Storie della Vera Croce van Piero della Francesc
a in de Capella Bacci, Basilica di San Francesco, Arezzo [2]
Le Storie della Vera Croce (de geschiedenis van het ware kruis) van Piero della Francesca, De overwinning van Constantijn over Maxentius, Capella Bacci in de Basilica di San Francesco, Arezzo
De frescocyclus Le Storie della Vera Croce (De geschiedenis van het ware kruis of de legende van het ware kruis) werd geschilderd door Piero della Francesca achter het hoogaltaar in de Cappella Bacci van de basiliek van San Francesco in Arezzo. Het is zijn grootste en belangrijkste werk en een meesterwerk uit de vroege Renaissance.
Inhoudelijk was de frescocyclus gebaseerd op de Legenda Aurea van Jacobus de Voragine, een populaire 13de-eeuwse tekst die het verhaal vertelt van het mysterieuze verhaal van het Heilige Kruis van Christus.
In het bovenste register, in de lunet rechts zien we De dood van Adam, chronologisch de eerste scene in de frescocyclus. In het middelste register zien we De Aanbidding van het heilige hout en de Ontmoeting met koning Salomon.
In het onderste register schildert Piero een veldslag, de overwinning van Constantijn over Maxentius of de Slag bij de Milvische brug bij Rome. Piero besteedde geen aandacht aan het chronologisch verloop van het verhaal, en gaf de voorkeur aan een puur esthetisch-formele benadering waarbij hij een symmetrisch totaalbeeld creëerde, zonder daarbij filosofisch-theologische verbanden tussen de verschillende scènes te negeren. Zo schildert hij in het onderste register op beide muren een veldslag. Het fresco is erg beschadigd, maar dankzij een kopie van een Duitse schilder kunnen we ons toch een beeld vormen van het originele fresco van Piero.
De llinker zijmuur
Volgorde van de scenes De rechter zijmuur
De opeenvolgende scenes op de rechter zijmuren
1 La Morte di Adamo (De dood van Adam)
2 Adorazione della Croce e incontro tra Salomone e la Regina di Saba
5 Sogno di Costantino (De droom van keizer Constantijn)
6 De overwinning van Constantijn over Maxentius
De overwinning van Constantijn over Maxentius
Deze episode heeft een belangrijke betekenis. Piero verwerkt er politieke gebeurtenissen die in zijn eigen tijd speelden. Paus Pius II plande in deze periode een kruistocht tegen de Turken. Alle vroegere pogingen om de Westerse en Oosterse christelijke kerk te verenigen waren mislukt. De slag bij de Milvische brug, soms slag bij de pons Milvius genoemd, vond plaats op 28 oktober 312 tussen de legers van de keizers Constantijn I en Maxentius. De slag werd gewonnen door Constantijn. Het is een belangrijke veldslag in de Romeinse geschiedenis. Beroemd is de uitspraak van Constantijn dat hij de overwinning aan de God van de christenen te danken had. Kenneth Clark heeft er als eerste op gewezen dat Constantijn het profiel en de puntige hoed heeft van de Byzantijnse keizer John VIII Palaeologus zoals we die kennen van de medailles van Pisanello.
Le Storie della Vera Croce (de geschiedenis van het ware kruis) van Piero della Francesca, De overwinning van Constantijn over Maxentius, Capella Bacci in de Basilica di San Francesco, Arezzo(2)
De strijd tussen Constantijn en Maxentius wordt afgebeeld als een schitterende parade, waarbij de eigenlijke botsing tussen beide legers niet wordt weergegeven. De twee vijandelijke legers worden gescheiden door de vallei van de Tiber. De afwezigheid van beweging geeft de steigerende paarden en de schreeuwende strijders een status van onsterfelijkheid. De toepassing van de regels van het lineaire perspectief is vernieuwend. De figuur van Constantijn is een portret van Johannes VIII Palaeologus, de voormalige Byzantijnse Keizer. Dit herinnert ons eraan dat Constantinopel onder de aanvallen van de Turken viel in 1453, een jaar vóór het begin van de realisatie van deze frescocyclus in Arezzo. Helaas is het fresco erg beschadigd en vooral in het rechtergedeelte, dat geprezen wordt door Vasari, zijn de ontbrekende delen talrijk en belangrijk. Om ons een volledig beeld te vormen van de iconografie en beeldtaal van Piero kunnen we de een zeer getrouwe kopie bekijken die Johann Anton Ramboux schilderde tussen 1835 en 1840 en dat bewaard wordt in Museum Kunstpalast in Düsseldorf.
Johann Anton Alban Ramboux, scene naa Piero della Francesca, 1840, aquarel, 355 x 613 mm, Museum Kunstpalast, Düsseldorf (2)
[1] Foto nel pubblico dominio. Fonte: The Yorck Project (2002) 10.000 Meisterwerke der Malerei (DVD-ROM), distributed by DIRECTMEDIA Publishing GmbH.
[2] Quest'opera è nel pubblico dominio. Fonte: Web Gallery of Art
BibliografiaBirgit Laskowski, Piero della Francesca, collana Maestri dell'arte italiana, Gribaudo, Milano 2007.
Kenneth Clark, Piero Della Francesca, Phaidon Press 1969
Belton, R. & Kersten, B. (2010). Vision and Visions in Piero della Francesca’s Legend of the True Cross, Glimpse.
Bertelli, C., Maetzke, A. M., & Lavin, M. A. (2001). Piero della Francesca: The legend of the true cross in the Church of San Francesco, Arezzo. Skira.
Art in Tuscany | Master of Saint Francis
Art in Ttscany | Storie della Vera Croce
Arte in Toscana | Storie della Vera Croce, 1452-1466, affreschi, Basilica di San Francesco, Arezzo
Art in Tuscany | The Golden Legend (Legenda aurea or Legenda sanctorum)
