Enkele werken
Polittico della Misericordia (1444-1465)
Sigismondo Pandolfo Malatesta in preghiera davanti a san Sigismondo, (1451)
De Geschiedenis van het Ware Kruis (1452 - 1466)
De Ontmoeting tussen de Koningin van Sheba en Koning Salomon
De slag tussen Constantijn en Maxentius
De vondst en herkennen van het Ware Kruis
De slag tussen Heraclius en Chosroes
Maria Magdalena (1460-1466)
Madonna del parto (ca. 1460)
De Verrijzenis (ca 1463)
plaatsen
Kaart | Piero della Francesca in Toscane en Midden Italië
I T Piero della Francesca, c, detail), le Storie della Vera Croce, Basilica di San Francesco, Arezzo [1]
Piero della Francesca, De overwinning van Constantijn over Maxentius (detail), Capella Bacci in de Basilica di San Francesco, Arezzo
Piero della Francesca schilderde de frescocyclus Le Storie della Vera Croce achter het hoogaltaar van de basiliek van San Francesco in Arezzo. In het onderste register van de rechter muur schildert Piero een veldslag, de overwinning van Constantijn over Maxentius. Deze veldslag vond plaats op 28 oktober 312 tussen de legers van de keizers Constantijn I en Maxentius. De slag werd gewonnen door Constantijn. Het is een belangrijke veldslag in de Romeinse geschiedenis. Beroemd is de uitspraak van Constantijn dat hij de overwinning aan de God van de christenen te danken had.
Piero verwerkt in deze episode belangrijke politieke gebeurtenissen uit zijn tijd. Alle vroegere pogingen om de Westerse en Oosterse christelijke kerk te verenigen waren mislukt. Constantinopel viel onder de aanvallen van de Turken in 1453, een jaar vóór het begin van de realisatie van deze cyclus van fresco's.
In het detail hierboven toont Constantijn het kruis aan de tegenstanders, die zich verslagen terugtrekken.
De figuur van Constantijn is een portret van John VIII Palaeologus (d. 1448), de Byzantijnse keizer van 1425 tot 1448, De twee vijandelijke legers worden gescheiden door de vallei van de Tiber. Links zien we het leger dat geleid wordt door Constantijn. Tussen zijn vingers houdt hij een klein ivoren kruis. Daaronder zien we de Boom van Wijsheid in de Tuin van Eden, en de Tiber.
De figuur van Constantijn is een portret van John VIII Palaeologus (d. 1448), Byzantijns keizer van 1425 tot 1448, die op een medaille werd vereeuwigd door Pisanello. We herkennen de onmiskenbare hoed van de Byzantijnse keizer die naar Italië kwam voor de Raad van Ferrara-Firenze van 1438-1439. Bij die gelegenheid werd hij door Pisanello geportretteerd op een beroemde medaille, waarvan Piero het profiel overnam. Piero gebruikte dit portret ook in anderre werken, zoals in zijn beroemde Flagellazione in Urbino.
De verwijzing naar de Byzantijns keizer kan worden verklaard door de historische context van de ontmoeting tussen de Latijnse kerk en de Griekse kerk, die door de raad juist gepromoot werd en die in de keizer degene zag die Europa van de Ottomaanse dreiging had gered. Het fresco kon daarom worden gelezen als een aansporing tot een nieuwe kruistocht tegen de Turken na de val van Constantinopel (1453), een kruistocht die zonder succes, door Pius II met wie Piero meerdere contacten had, verdedigd werd. Pius II stierf aan de koorts tijdens de voorbereidingen van een pauselijke kruistocht in de haven van Ancona.
Piero della Francesca, Vittoria di Costantino su Massenzio (particolari cavaliere in armatura), le Storie della Vera Croce, Basilica di San Francesco, Arezzo (2)
[1] Foto Miguel Hermoso Cuesta, licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribuzione-Condividi allo stesso modo 4.0 Internazionale.
BibliografiaBirgit Laskowski, Piero della Francesca, collana Maestri dell'arte italiana, Gribaudo, Milano 2007.
Kenneth Clark, Piero Della Francesca, Phaidon Press 1969
Belton, R. & Kersten, B. (2010). Vision and Visions in Piero della Francesca’s Legend of the True Cross, Glimpse.
Bertelli, C., Maetzke, A. M., & Lavin, M. A. (2001). Piero della Francesca: The legend of the true cross in the Church of San Francesco, Arezzo. Skira.
Art in Tuscany | Master of Saint Francis
Art in Ttscany | Storie della Vera Croce
Arte in Toscana | Storie della Vera Croce, 1452-1466, affreschi, Basilica di San Francesco, Arezzo
Art in Tuscany | The Golden Legend (Legenda aurea or Legenda sanctorum)