|
|
De Pazzi-kapel, in de kloostertuin van de Basilica Santa Croce in Firenze, wordt beschouwd als een van de meesterwerken van de renaissance.
Andrea Pazzi was het hoofd van een belangrijke familie van rijke handelaren en bankiers in Firenze. Omstreeks 1429 gaf hij Filippo Brunelleschi opdracht om voor het Santa Croce klooster een bijgebouw te ontwerpen, een combinatie van kapittelhuis en familiekapel.
De Pazzi-kapel werd in 1429 in opdracht van Andrea Pazzi in gebruik genomen als kapittelzaal of ontmoetingsplaats van de monniken van het klooster van Santa Croce. Zoals bijna al zijn werken, werd de daadwerkelijke bouw uitgesteld, beginnend in 1442, en het interieur werd pas in 1444 voltooid. Het gebouw was pas rond 1469, twintig jaar na zijn dood, volledig voltooid.
Mary McCarthy:
«Een verfijndere microkosmos dan de Pazzi-kapel is niet voor te stellen; alles is aanwezig, in de juiste orde en proporties, als op de zevende dag van de schepping, toen God ging rusten omdat hij gezien had dat het goed was. De heftige dramatiek van het Florentijnse leven resulteerde zo te zien via Brunelleschi in een perfect uitgebalanceerde kunst. De heftige gevechten die in deze stad plaatsvonden en waaraan korte tijd later ook de Pazzi-familie zo'n belangrijk aandeel had, werden beloond met een balans - een verzoening van vormen.»[6]
|
De bouwwerkzaamheden aan de kapel waren nog niet helemaal beëindigd toen Firenze door een tragisch incident werd geschokt. Deze episode is de geschiedenis ingegaan als de "Congiura dei Pazzi" of "de samenzwering van de Pazzi waarbij de familie Pazzi betrokken was bij het organiseren van de moord op Lorenzo il Magnifico de Medici en zijn broer Giuliano.
Een gezelschap, bestaande uit onder andere Francesco Pazzi, Bernardo Baroncelli, Giuliano Salviati, die getrouwd was met Contessina Pazzi, Francesco Salviati, diens broer Jacopo di Bernardo Salviati, en neef Jacopo di Jacopo Salviati smeedde daarop een plan om Lorenzo en Giuliano de’ Medici uit de weg te ruimen.[8]
Het gebeurde op 26 april 1478, toen de twee broers, die de mis bijwoonden in de kathedraal van Firenze, werden aangevallen door aanhangers van de Pazzi's en met hulp van de paus. De Pazzi wilden de Medici-hegemonie over Firenze doorbreken, maar hoewel ze Giuliano wisten te doden, ontsnapte Lorenzo. Zijn wraak was verschrikkelijk. Leden van de families Salviati en Pazzi werden opgepakt en vermoord, waarbij de lichamen demonstratief aan de gevel van het Palazzo Vecchio werden gehangen (onder andere de aartsbisschop Francesco de’Pazzi). De Pazzi werden uit de stad verbannen. De kapel bleef zoals ze was en is sindsdien leeg gebleven.°
|
|
|
|
|
|
|
Leonardo da Vinci, tekening van een opgehangen Pazzi-samenzweerder Bernardo di Bandino Baroncelli, 1479
|
Het portaal
|
|
Particolari architettonici della Cappella de' Pazzi realizzata da Filippo Brunelleschi nella Basilica di Santa Croce [4]
|
Het gebouw geeft ons inzicht in de denkbeelden van architecten uit de Renaissance en hun ambitie om samenhang te brengen in de architectonische taal van zuilen, pilasters, bogen en gewelven. Tussen de pilasters in het dwarsschip bevinden zich hoge, blanco, ronde panelen en daarboven medaillons,metdecoratieve motieven. De architectonische elementen van het interieur zijn allemaal in pietra serena, een hoogwaardige, fijnkorrelige zandsteen uit de steengroeven van Trassinaia.°
Mary McCarthy:
«The interior is a simple rectangle with four high narrow windows and bare white walls and at the end a small apse. In the four corners tall closed arches are drawn in dark-grey pietra serena on the white walls, like the memory of windows. Fluted pilasters with Corinthian capitals, also in pietra, are spaced along the walls, marking the points of support, and in the same way, the lunettes and supporting arches of the chapel are outlined in dark ribbons of stone against the white plaster, and the binding arches have stone rosettes enclosed in rectangles drawn on the white background. Arch repeats arch; curve repeats curve; rosette repeats rosette. The rectangles of the lower section are topped by the semi-circles of the lunettes and arches, which, in turn, are topped by the hemisphere of the cupola. The continual play of these basic forms and their variations – of square against round, deep against flat – is like the greatest music: the music of the universe heard in a small space.»[6]
Het interieur bestaat uit een simpele rechthoek van lege witte muren met vier hoge smalle ramen en een kleine apsis aan het eind. In de vier hoeken bevinden zich op de witte muren hoge gesloten bogen van donkergrijs pietra serena, als een herinnering aan ramen. Tegen de wanden staan gecanneleerde zuilen met Korinthische kapitelen, ook van pietra serena, die de steunpunten markeren. De lunetten en steunbogen van de kapel vormen op dezelfde manier donkere banen van steen tegen het witte pleisterwerk, en de verbindingsbogen hebben op de witte achtergrond rozetten omlijst door rechthoeken. Boog herhaalt boog; gebogen lijn herhaalt gebogen lijn; rozet herhaalt rozet. Boven de rechthoeken van het lagere deel zitten de halve cirkels van lunetten en bogen, met daar weer boven de halve bol van de koepel. Het constant herhaalde spel van deze basisvormen en hun variaties - vierkant tegen rond, reliëf tegen vlak - is als de mooiste muziek: de muziek van het universum, ten gehore gebracht in een kleine zaal.»[7]
|
|
Interior of Pazzi Chapel, Basilica of Santa Croce, Firenze [5]
|
Mary McCarthy:
«In the blue cupoletta, above the little apse, with its plain altar, like a table, there is a Creation of Man and the Animals. The chapel is not large, but it seems to hold the four corners of the earth and all the winds securely in its binding of pietra serena. No more exquisite microcosm than the Pazzi Chapel could be imagined, for everything is here, in just proportion and in order, as on the Seventh Day of Creation, when God rested from His labours, having found them good.»[6]
«In het blauwe koepeltje, boven de kleine apsis met zijn eenvoudige altaar als een tafel, vinden we een scheppingsverhaal van de mens en de dieren. De kapel is niet groot, maar schijnt toch de vier hoeken van de aarde en alle windstreken stevig binnen zijn grijsstenen voegen te houden. Een verfijndere microkosmos dan de Pazzi-kapel is niet voor te stellen; alles is aanwezig, in de juiste orde en proporties, als op de zevende dag van de schepping, toen God ging rusten omdat hij gezien had dat het goed was.»[7]
|
|
Cappella Pazzi, cupoletta della scarsella,
Basilica di Santa Croce [6] |
De Pazzi-kapel werd lang beschouwd als een werk van Filippo Brunelleschi. Tegenwoordig wordt aangenomen dat hij verantwoordelijk was voor het plan, dat is gebaseerd op eenvoudige geometrische vormen, het vierkant en de cirkel, maar niet voor de uitvoering en detaillering van het gebouw. Kunsthistorici beschouwen de kapel nu als het werk van Giuliano da Maiano of Michelozzo.
|
|
|
|
|
|
Firenze, Pazzi-kapel, fotogallerij
|
|
|
|
|
|
|
|
Capella Pazzi
|
|
Interno della Cappella Pazzi,
Basilica di Santa Croce |
|
Cappella Pazzi, cupoletta della scarsella,
Basilica di Santa Croce
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Transport
Timetables and routes - ATAF | Map
You can view the bus routes at the Firenze transit site: www.ataf.net/en/ataf.aspx?idC=2&LN=en-US
|
|
|
|
|
|
|
Bus trasport in Firenze
|
Bibliography
Gärtner, Peter (1998). Brunelleschi (in French). Cologne: Konemann. ISBN 3-8290-0701-9
Mary McCarthy, The Stones of Florence, Harcourt Brace International (1998), ISBN-10: 9780156850803 - ISBN-13: 978-0156850803
Botke, K. (2017). La gloria della famiglia Salviati: Het kunstmecenaat van de Salviati in Florence tijdens de heerschappij van de Medici. [Groningen]: Rijksuniversiteit Groningen.
|
Firenze, Photo gallery
|
|
|
|
|
|
|
|
Piazzale Michelangelo [Magnificent View on Ponte Vecchio]
|
|
Piazzale Michelangelo, con veduta del Duomo di Santa Maria del Fiore |
|
Panoramic view from Piazzale Michelangelo on Santa Croce |
[1] Foto di Rufus46, licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribuzione-Condividi allo stesso modo 3.0 Unported
[2] Tuscany Travel Guide | Art in Florence | The Basilica di Santa Croce (Basilica of the Holy Cross)
[3] Gärtner, Peter (1998). Brunelleschi (in French). Cologne: Konemann, p. 82.
[4] Foto di Paolo Monti - Disponibile nella biblioteca digitale BEIC e caricato in collaborazione con Fondazione BEIC.
L'immagine proviene dal Fondo Paolo Monti, di proprietà BEIC e collocato presso il Civico Archivio Fotografico di Milano., CC BY-SA 4.0, Collegamento.Questo file è licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribuzione-Condividi allo stesso modo 4.0 Internazionale
[5] Foto di ho visto nina volare, licenziato sotto la licenza Creative Commons Attribuzione-Condividi allo stesso modo 2.0 Generico
[6] Mary McCarthy, The Stones of Florence, Harcourt Brace International (1998), pp. 224-227.
[7] Mary McCarthy, De stenen van Florence, Het Spectrum, Schrijvers over de wereld, 1989, ISBN 9789027422071
[8] Botke, K. (2017). La gloria della famiglia Salviati: Het kunstmecenaat van de Salviati in Florence tijdens de heerschappij van de Medici. [Groningen]: Rijksuniversiteit Groningen.
«In 1478 raakten leden van de familie Salviati betrokken bij de samenzwering van de Pazzi tegen de Medici.20 Een kleine groep Florentijnse patriciërs vreesde dat Lorenzo de’ Medici (1449-1492) binnen de republiek steeds meer macht naar zich toe zou trekken. Deze angst werd gedeeld door Francesco della Rovere, die in augustus 1471 was gekozen tot paus Sixtus IV. De paus was al sinds 1462 bevriend met Francesco Salviati, en kon nu deze vriendschap gebruiken om het gezag van de Medici te beteugelen. Als eerste liet hij de pauselijke bankzaken niet meer door de Medici afhandelen, maar door de bank van de Salviati.
De volgende stap was het aanstellen van Francesco Salviati als aartsbisschop. Aanvankelijk was het idee om hem in Florence te plaatsen, maar dat was mogelijk al te vermetel. Uiteindelijk werd besloten hem in te zetten in Pisa, de stad die al in 1406 door Florence was veroverd. Lorenzo de’ Medici zag deze zet terecht als een bedreiging voor zijn eigen macht, en weigerde Francesco Salviati de toegang tot Pisa. Dit leidde tot nog meer woede bij Sixtus IV en vooral bij Lorenzo’s tegenstanders in Florence. Een gezelschap, bestaande uit onder andere Francesco Pazzi, Bernardo Baroncelli, Giuliano Salviati, die getrouwd was met Contessina Pazzi, Francesco Salviati, diens broer Jacopo di Bernardo Salviati, en neef Jacopo di Jacopo Salviati smeedde daarop een plan om Lorenzo en Giuliano de’ Medici uit de weg te ruimen. Zij hoopten hiermee voorgoed de macht van de Medici te breken. Na zorgvuldige voorbereiding vond op 26 april 1478 tijdens de mis in de Dom van Florence de aanval plaats. Vier mannen, onder wie twee priesters en Bernardo Baroncelli, vielen Giuliano en Lorenzo de’ Medici aan, waarbij zij de eerste doodden. Lorenzo raakte alleen gewond. Het lukte hem te vluchten naar de sacristie en te ontkomen. Na deze aanslag was de reactie van het Florentijnse volk niet wat de samenzweerders voor ogen had gestaan. Het grootste deel van de bevolking bleef de Medici steunen. Negen van de complotteurs werden ter dood veroordeeld. Francesco Salviati, zijn broer Jacopo di Bernardo en zijn neef Jacopo di Jacopo werden alle drie opgehangen. Als verraders, herkenbaar voor iedereen, bungelden hun lichamen uit het raam van het Palazzo della Signoria.»
|
° This article incorporates material from the Wikipedia article Pazzi Chapel, published under the GNU Free Documentation License. |
|
|