| |
|
|
In de Cappella Bardi di Vernio van de Basilica di Santa Croce schilderde Maso di Banco in opdracht van de bankiersfamilie Bardi zijn beroemdste werk, een reeks fresco’s over het leven van Sint Silvester.
Cappella Bardi di Vernio
De laatste van de vijf kleine kapellen links van de apsis van Santa Croce, de kapel van San Silvestro, was chronologisch waarschijnlijk de laatste die met fresco's versierd werd. Aanvankelijk waren de beschermheren van de kapel de familie Bardi di Mangona, een tak van de familie Bardi die genoemd was naar het Castello di Mangona bij Firenze. Het beschermheerschap van deze kapel zou pas in 1602 overgedragen worden aan de Bardi di Vernio en de kapel haar naam geven.
De kapel is versierd met fresco's die de verhalen illustreren van San Silvestro en van keizer Constantijn. Het zijn verhalen die ontleend zijn aan de Gouden Legende van Jacopo da Varagine. De fresco's zijn het werk van Maso di Banco, een leerling van Giotto en de belangrijkste kunstenaar van zijn generatie.
De verhalencyclus begint in het lunet van de linker (noordelijke) muur en stelt Constantijns weigering voor om te baden in het bloed van onschuldigen om zichzelf van melaatsheid te genezen (Costantino annuncia alle madri che non si bagnerà nel Sangue dei loro figli). Het fresco is zwaar beschadigd.
Cappella Bardi di Vernio, schema en overzicht van de frescocyclus:
1. Costantino in trono ascolta Silvestro e poi si fa battezzare da lui
2. Sogno di Costantino con la visione di Pietro e Paolo
3. San Silvestro presenta le sacre immagini a Costantino e Battesimo di Costantino
4. Miracolo della resurrezione del toro
5. Miracolo del santo che chiude la fauci al drago e resuscita due maghi uccisi dall'alito del mostro
6. San Silvestro sul monte Soratte
Sogno di Costantino con la visione di Pietro e Paolo
|
De verschijning aan Constantijn van de heiligen Peter en Paulus brengt een nog nietsvermoedende vorst in contact met de religie waartegen hij zich tot nu toe altijd heeft verzet. Dit moment markeert het echte begin van zijn bekeringsproces. Constantijn die afgebeeld wordt in zijn slaap, schudt het hoofd alsof hij in de greep is van een nachtmerrie voor hem. In het visioen van de twee heiligen die hem hun boodschap met welsprekende en nadrukkelijke gebaren overbrengen moet san Sylvester gevonden worden die de (symbolische) bron zal aanwijzen waarin men zich kan onderdompelen om te genezen van lichamelijk en geestelijk kwaad [3].
Voor het bed van Constantijn liggen soldaten te slapen.
|
|
Maso di Banco, Storie di san Silvestro, Sogno di Costantino con la visione di Pietro e Paolo (dettagli),
Cappella Bardi di Vernio, Santa Croce, Firenze
[2]
|
Het is zeer waarschijnlijk dat deze scène onmiddellijk na de bovenstaande werd geschilderd, waarbij de opeenvolging van werken op de afzonderlijke muren werd geconcentreerd in plaats van op parallelle registers van verschillende muren, in dit geval alleen mogelijk gemaakt door de samenkomst van een publiek dat niet werd gevonden tijdens de herstelinterventie. Echter, vanaf het zeer beperkte aantal giornate, hier slechts drie, kan men de snelheid van Maso in fresco evalueren. Deze gegevens stellen ons in staat om te veronderstellen, aangezien alle scènes in minder dan honderd giornate geschilderd werden, dat de hele cyclus had kunnen worden uitgevoerd in één ideaal seizoen voor het schilderen al fresco, dat meestal van april tot oktober liep[5]. |
|
 |
| |
|
|
|
Maso di Banco, Sogno di Costantino, Schema van de giornate [5]
|
 |
| Maso di Banco, San Pietro e san Paolo appaiono in sogno a Costantino, prima del restauro del 1937, Cappella Bardi di Vernio, Santa Croce, Firenze [4]
|
De twee meest recente en belangrijke restauratiecampagnes van de fresco's in de Bardi di Vernio-kapel gebeu-rden in de twintigste eeuw. De eerste dateert uit 1937 en stond onder leiding van Amedeo Benini. De tweede, gestart in 1994 door Laura Lucioli, eindigde in 1998.
Laura Lucioli heeft talrijke restauraties uitgevoerd, waaronder de fresco's van Benozzo Gozzoli in de Cappella dei Magi in Palazzo Medici Riccardi, de Baroncelli-kapel door Taddeo Gaddi, de fresco's van het hemelse halfrond in de koepel van de Pazzi-kapel in de basiliek van Santa Croce, de Bartolini Salimbeni-kapel door Lorenzo Monaco in de kerk van Santa Trinita in Florence, het graf van Vestorio Prisco op de archeologische site van Pompeii en de beschilderde oppervlakken van de Sala della Tribuna van de Galleria degli Uffizi in Firenze.
|
 |
|
 |
|
 |
Maso di Banco, San Silvestro chiude la bocca al drago col segno della croce, San Silvestro resuscita due maghi uccisi dal drago, Cappella Bardi di Vernio, dopo il restauro, eseguito da Amedeo Benini nell’anno 1937, Santa Croce, Firenze
|
|
Maso di Banco, San Pietro e san Paolo appaiono in sogno a Costantino, Cappella Bardi di Vernio,
Basilica di Santa Croce, Firenze [4] |
|
Maso di Banco - sec. XIV - Sogno di Costantino — particolare, dopo il restauro del 1937, Cappella Bardi di Vernio, Santa Croce, Firenze |
 |
|
 |
|
 |
Maso di Banco - sec. XIV - San Pietro e san Paolo appaiono in sogno a Costantino, particolare, dopo il restauro del 1937
|
|
Maso di Banco - sec. XIV - Sogno di Costantino — particolare, dopo il restauro del 1937, Cappella Bardi di Vernio, Santa Croce, Firenze |
|
Maso di Banco - sec. XIV - Sogno di Costantino — particolare, dopo il restauro del 1937, Cappella Bardi di Vernio, Santa Croce, Firenze |
Enrica Neri Lusanna :
«L'affresco è giunto, purtroppo, in condizioni precarie. Sono presenti lacune nette, ma grandi sono le porzioni in cui la pittura è caduta. Ne sono rimasti interessati soprattutto i due santi, nelle facce e nelle vesti, ora reintegrate dal restauro; ma specialmente le figure delle guardie. E tuttavia, anche se le maglie (luminose un tempo per lo stagno che doveva rifulgere), le stesse facce e il rosso mattone dei mantelli sono di restauro, integra è l'idea, bellissima, delle teste, pure geometrie sferiche, assecondate dalla trama delle cotte, a simboleggiare una astrazione torpida che, per esprimersi, può fare a meno dell'espressione dei volti. Geometrie umane e architettoniche che il segno enfatizza, assecondato anche da una luce che con valenza fenomenica illumina la stanza carica della forza rivelatrice dell'apparizione»[5].
|
|
|
|
|
|
| |
|
 |
|
 |
|
 |
| Maso di Banco, Sogno di Costantino, particolare, mani dei santi Pietro e Paolo, Cappella Bardi di Vernio, Santa Croce, Firenze |
|
Maso di Banco, Storie di san Silvestro, Sogno di Costantino con la visione di Pietro e Paolo (particolare Costantino), Cappella Bardi di Vernio, Santa Croce, Firenze
|
|
Maso di Banco, Sogno di Costantino, particolare, mano santi Pietro e Paolo (dettaglio del servitore che sporge la testa dal vano, Cappella Bardi di Vernio, Santa Croce, Firenze
|
 |
|
 |
|
 |
Maso di Banco, Sogno di Costantino, particolare, mano santi Pietro e Paolo (dettaglio del servitore che sporge la testa dal vano, Cappella Bardi di Vernio, Santa Croce, Firenze
|
|
Maso di Banco, Sogno di Costantino, particolare, mano santi Pietro e Paolo (dettaglio, soldato di guardia del corpo), Cappella Bardi di Vernio, Santa Croce, Firenze
|
|
25 |
 |
|
 |
|
 |
| 26 |
|
27 |
|
Maso di Banco, Storie di san Silvestro, Sogno di Costantino con la visione di Pietro e Paolo, Cappella Bardi di Vernio, Santa Croce, Firenze |
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
Museo Santa Croce, Piazza di Santa Croce, 30/15
Bekijk hier de openigsuren.
In het museum Museo dell'Opera di Santa Croce, in de tweede kruisgang van de kerk, zijn diverse kunstschatten te zien, o.a.
- de gerestaureerde, crucifix van Cimabue uit 1287-1288
- de gerestaureerde fresco's van Het Laatste Oordeel van Andrea Orcagna
- de fresco's De boom van het Kruis en Het Laatste Avondmaal van Taddeo Gaddi uit 1333
- de illustratie van Legno della vita, een tekst van de franciscaanse heilige Bonaventura, vervaardigd door Taddeo Gaddi
- Saint Louis van Toulouse, (1423-1425), een verguld bronzen beeld van Donatello
|
|
Plattegrond van de Basiliek
Santa Croce in Firenze (N°10 Bardi di Vernio Kapel) |
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
Bibliografie
Anna C. Esmeijer, L'Albero della vita di Taddeo Gaddi. L'esegesi geometrica di un'immagine didattica, Ed.EDAM, 1985.
Damien Wigny, Au coeur de Florence : Itinéraires, monuments, lectures, 1990
Guida d'Italia, Firenze e provincia ("Guida Rossa"), Edizioni Touring Club Italiano, Milano 2007.
C. Acidini Luchinat e R. C. Proto Pisani (a cura di), La tradizione fiorentina dei Cenacoli, Calenzano (Fi), Scala, 1997, pp. 120 – 122.
A. Labriola, Taddeo Gaddi, voce del Dizionario Biografico degli Italiani, 51, Roma, Istituto della Enciclopedia Italiana, 1998, 168-173.
Ladis, A., Taddeo Gaddi Critical reappraisal and catalogue raissonné,? University of Missouri Press, Columbia 1982 66; Borsook, E., ?The mural painters of Tuscany From Cimabue to Andrea del Sarto, Clarendon Press Oxford 1980.
Karl Friedrich von Rumohr, Italienische Forschungen. Nicolai’sche Buchhandlung, Berlin und Stettin, Teil 1–3.
Giovan Battista Cavalcaselle e Joseph A. Crowe, Storia della pittura in Italia dal secolo II al secolo XVI, 1: Dai primi tempi cristiani fino alla morte di Giotto 2. ed. con aggiunta di un'appendice. Le Monnier, Firenze 1886.
A. Venturi, Storia dell’arte italiana, V, La pittura del Trecento e le sue origini, Milano 1907.
Roberto Bartalini, Maso, la cronologia della cappella Bardi di Vernio e il giovane Orcagna, Prospettiva N. 77. Gennaio 1995, Università di Siena, dipartimento di archeologia e storia delle arti.
|
| |
|
|
|
|
[1] By Maso di Banco - Self-scanned, Public Domain, Link
[2] Fonte | Gabinetto Fotografico della Soprintendenza Speciale per il Patrimonio Storico, Artistico ed Etnoantropologico e per il Polo Museale della città di Firenze, licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribuzione 4.0 Unported | www.catalogo.fondazionezeri.unibo.it
[3] Fonte: C. Acidini (a cura di), E. Neri Lusanna (a cura di), Maso di Banco. La cappella di San Silvestro, Mondadori Electa, 1997, p.
[4]
[5] Enrica Neri Lusanna, L'apparizione dei Santi Pietro e Paolo a Costantino, in C. Acidini Luchinat e E. Neri Lusanna (a cura di), Maso di Banco. La cappella di San Silvestro, Electa, Milano 1998, p. 76.
|
° This article incorporates material from the Wikipedia article Cappella Bardi di Vernio, published under the GNU Free Documentation License. |
|
|
![Toacana ] Galleria di immagini](/titels/albump.gif){kind=small}
