Guido da Siena (ca. 1230 - ca. 1290) was een Italiaanse schilder, actief in Siena in de tweede helft van de 13e eeuw, tussen 1260 en 1280.

Er is geen informatie over het leven van de kunstenaar en in geen enkel document wordt hij genoemd. Tenzij men hem wil identificeren met de Guidone die in de laatste twee decennia van de 13e eeuw in Siena werd gedocumenteerd en meestal Guido di Graziano wordt genoemd. Stilistisch laat Guido een opleiding zien die verbonden is met het voorbeeld van Coppo di Marcovaldo, wiens uitgesproken clair-obscur effecten en een zekere abstractheid afgeleid van de Byzantijnse cultuur die hij overnam.

De crypte van de kathedraal van Siena

In 1999 werden in de crypte van de kathedraal van Siena fresco's gevonden die rond dezelfde tijd waren gemaakt, waaronder een Annunciatie die nauw verwant is aan het paneel in Princeton. De ontdekking van de crypte was een van de belangrijkste archeologische ontdekkingen van de laatste decennia. De muren van de crypte waren versierd met fresco's van een reeks kunstenaars die in de tweede helft van de 13e eeuw in Siena actief waren, zoals Guido da Siena, Dietisalvi di Speme, Guido di Graziano en Rinaldo da Siena. Deze ontdekking ondersteunt de hypothese dat de panelen uit Badia Ardegna oorspronkelijk deel uitmaakten van een altaarstuk voor het hoofdaltaar van de kathedraal.

Dossale di Badia Ardenga

Het altaarstuk (dossale), nu ontmanteld, is in de 18de eeuw gedocumenteerd in Badia Ardenga, vlakbij Montalcino. Het is niet uitgesloten dat het oorspronkelijk deel uitmaakte van de liturgische ornamenten in de apsis van de kathedraal van Siena aan het einde van de 13e eeuw. Volgens de meest recente kritiek bestond de structuur van het werk uit een totaal van twaalf compartimenten van identiek formaat, die waarschijnlijk een centraal paneel van grotere afmetingen omlijsten, met daarop de Kroning van de Maagd van Londen.
De twaalf paneeltjes worden toegeschreven aan Guido da Siena en Dietisalvi di Speme, twee van de belangrijkste kunstenaars van het 13e-eeuwse Siena, tussen wier ateliers nauw moet zijn samengewerkt, zoals blijkt uit andere werken waarin de handen van de twee schilders zijn geïdentificeerd, zoals het tweeluik van Beato Gallerani  of Trittico di Santa Chiara.
Johann Anton Ramboux maakte tijdens zijn tweede verblijf in Italië tekeningen van de twaalf rechthoekige fragmenten en de Kroning van de Maagd, die centraal moet gestaan hebben. Deze tekeningen of reproducties worden nu bewaard in het Städel in Frankfurt, en zijn vooral waardevol omdat ze het mogelijk maken om de nu verminkte panelen zoals de Strage degli innocenti (Afslachting van de Onnozelen) en de Cattura di Cristo (Gevangenneming van Christus) een plaats te geven in het veelluik.

Reconstructie van het dossaal

Hypothese voor de reconstructie van de Dossale di Badia Ardenga, 1270-1280,
inclusief de Madonna del Voto, geformuleerd door Holger Manzke [1]

Dossale di Badia Ardenga 

Guido da Siena, La cuspide con Incoronazione della vergine, dal Dossale di Badia Ardenga, tra il 1275 e il 1280, tempera e oro su tavola, Museo del Louvre [1]

Dietisalvi di Speme, Bacio di Giuda, dal Dossale di Badia Ardenga, 34 x 32,5 cm, Siena, Pinacoteca nazionale 

Guido da Siena, Flagellazione, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Lindenau-Museum, Altenburg

Guido da Siena, Salita sulla Croce, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Utrecht, Museo Catharijneconvent