|
|
Guido da Siena (ca. 1230 - ca. 1290) was een Italiaanse schilder, actief in Siena in de tweede helft van de 13e eeuw, tussen 1260 en 1280.
Er is geen informatie over het leven van de kunstenaar en in geen enkel document wordt hij genoemd. Tenzij men hem wil identificeren met de Guidone die in de laatste twee decennia van de 13e eeuw in Siena werd gedocumenteerd en meestal Guido di Graziano wordt genoemd.
Stilistisch laat Guido een opleiding zien die verbonden is met het voorbeeld van Coppo di Marcovaldo, wiens uitgesproken clair-obscur effecten en een zekere abstractheid afgeleid van de Byzantijnse cultuur die hij overnam.
In 1999 werden in de crypte van de kathedraal van Siena fresco's gevonden die rond dezelfde tijd waren gemaakt. De ontdekking van de crypte was een van de belangrijkste archeologische ontdekkingen van de laatste decennia. De muren van de crypte waren versierd met fresco's van een reeks kunstenaars die in de tweede helft van de 13e eeuw in Siena actief waren, zoals Guido da Siena, Dietisalvi di Speme, Guido di Graziano en Rinaldo da Siena.
|
|
Dossale di Badia Ardenga
Het altaarstuk (dossale), is in de 18de eeuw gedocumenteerd in Badia Ardenga, vlakbij Montalcino. De ontdekking van de fresco's in de crypte van de kDuomo van Siena, ontdekking ondersteunt de hypothese dat de panelen uit Badia Ardegna oorspronkelijk deel uitmaakten van een altaarstuk voor het hoofdaltaar van de kathedraal. Het is niet uitgesloten dat het oorspronkelijk deel uitmaakte van de liturgische ornamenten in de apsis van de kathedraal van Siena aan het einde van de 13e eeuw. Volgens de meest recente kritiek bestond de structuur van het werk uit een totaal van twaalf compartimenten van identiek formaat, die waarschijnlijk een centraal paneel van grotere afmetingen omlijsten, met daarop de Kroning van de Maagd uit Londen.
De twaalf paneeltjes worden toegeschreven aan Guido da Siena en Dietisalvi di Speme, twee van de belangrijkste kunstenaars van het 13e-eeuwse Siena, tussen wier ateliers nauw moet zijn samengewerkt.
Johann Anton Ramboux maakte tijdens zijn tweede verblijf in Italië tekeningen van de twaalf rechthoekige fragmenten en de Kroning van de Maagd, die centraal moet gestaan hebben. Deze tekeningen of reproducties worden nu bewaard in het Städel in Frankfurt, en zijn vooral waardevol omdat ze het mogelijk maken om het altaarstuk te reconstrueren en enkele verminkte panelen zoals de Strage degli innocenti en de Cattura di Cristo een plaats te geven in het veelluik.
Reconstructie van het dossaal
|
|
Hypothese voor de reconstructie van de Dossale di Badia Ardenga, 1270-1280,
inclusief de Madonna del Voto, geformuleerd door Holger Manzke [1]
|
Dossale di Badia Ardenga
|
|
Guido da Siena, La cuspide con Incoronazione della vergine, dal Dossale di Badia Ardenga, tra il 1275 e il 1280, tempera e oro su tavola, Courtauld Institute of Art, London [1]
|
|
|
|
|
|
|
Guido da Siena, Annunciazione, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Princeton University Art Museum, Princeton, New Jersey
|
|
Guido da Siena, Natività, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Musée du Louvre, Paris
|
|
Guido da Siena, Adorazione dei Magi, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Lindenau-Museum, Altenburg
|
|
|
|
|
|
Guido da Siena, Presentazione al Tempio, dal Dossale di Badia Ardenga, tra il 1275 e il 1280, tempera e oro su tavola, 34,5 cm x 48,5 cm, Museo del Louvre
|
|
Dietisalvi di Speme, Strage degli innocenti, dal Dossale di Badia Ardenga, 33 x 40 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
|
|
Guido da Siena, Fuga in Egitto, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Lindenau-Museum, Altenburg
|
|
|
|
|
|
Dietisalvi di Speme, Bacio di Giuda, dal Dossale di Badia Ardenga, 34 x 32,5 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
|
|
Guido da Siena, Flagellazione, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Lindenau-Museum, Altenburg
|
|
Guido da Siena, Salita sulla Croce, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Utrecht, Museo Catharijneconvent
|
|
|
|
|
|
Dietisalvi di Speme, Crocifissione, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Pinacoteca Nazionale, Siena
|
|
Dietisalvi di Speme, Deposizione dalla croce, dal Dossale di Badia Ardenga, 33 x 48 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
|
|
Dietisalvi di Speme, Compianto, dal Dossale di Badia Ardenga, 34 x 47,5 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
|
|
|
|
|
|
Het dossaal is een type altaarstuk dat vanaf 1215 populair was maar al snel vervangen werd door de polyptiek.
In de 18e eeuw werd een oud paneel met Christusverhalen gedocumenteerd in de Badia Ardenga, vlakbij Montalcino. Het dossaal werd later ontmanteld, verzaagd en verspreid. Kunsthistorici identificeren de twaalf panelen met de zes Storie dell'infanzia di Cristo (zes Verhalen van de Kinderjaren van Christus) en de zes Storie della Passione di Cristo (zes Verhalen van het Lijden van Christus) met de kunstenaars Guido da Siena en Dietisalvi di Speme. De panelen dateren van rond 1280 en bevinden zich nu in verschillende musea:
- Guido da Siena, Annunciazione, 35,1x48,8 cm, Princeton, Princeton University Art Museum
- Guido da Siena, Natività, 36,3x47,6 cm, Parigi, Louvre, n. RF 1968-9
- Guido da Siena, Adorazione dei Magi, 34x46 cm, Altenburg, Lindenau-Museum
- Guido da Siena, Presentazione al Tempio, 34,5x48 cm, Parigi, Louvre, n. RF 1968-10
- Dietisalvi di Speme, Strage degli innocenti, 33x40 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
- Guido da Siena, Fuga in Egitto, 34x46 cm, Altenburg, Lindenau-Museum
- Dietisalvi di Speme, Bacio di Giuda, 34x32,5 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
- Guido da Siena, Flagellazione, 34x46 cm, Altenburg, Lindenau-Museum
- Guido da Siena, Salita sulla croce, 34,6x46 cm, Utrecht, Museum Catharijneconvent
- Dietisalvi di Speme, Crocifissione, 33x48 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
- Dietisalvi di Speme, Deposizione dalla croce, 33,5x47 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
- Dietisalvi di Speme, Compianto, 34x47,5 cm, Siena, Pinacoteca nazionale
Het paneel weerspiegelt de invloed van de Sienese school van de late dertiende eeuw, maar ook de invloed van Cimabue.
|
1 - Annunciazione
|
|
Guido da Siena, Incoronazione della vergine, dal Dossale di Badia Ardenga, tra il 1275 e il 1280
, tempera e oro su tavola, Courtauld Institute of Art, London [1]
|
De Incoronazione della vergine staat centraal in het timpaan van het altaarstuk, tussen twee driehoekige panelen met engelen. De Kroning van de Maagd door Christus zou het oudst bekende voorbeeld zijn van dit onderwerp in Italië [3]. Het timpaan was tot het begin van de 17e eeuw eigendom van de Sienese familie Tuti della Rocca, waarvan het wapenschild werd toegevoegd aan de paneeltjes met de engelen.
Kunsthistorici zoals Luciano Bellosi hebben deze Incoronazione della vergine in verband gebracht met het Dossale di Badia Ardenga, en schrijven het paneel toe aan Guido da Siena, net als de twee flankerende engelen.
|
|
|
|
|
|
Particolare dell'angelo di sinistra nel timpano
|
|
Guido da Siena, Incoronazione della Vergine (dettaglio della Vergine), dal Dossale di Badia Ardenga
|
|
Particolare dell'angelo di destra nel timpano, con lo stemma della famiglia Tuti della Rocca
|
1 - Annunciazione
|
|
Guido da Siena, Annunciazione, eind 13e eeuw, Tempera op houtpaneel,
Princeton University Art Museum, Princeton, New Jersey [1]
|
De Annunciatie komt uit de linkerbovenhoek van het altaarstuk. Maria staat in een omsloten tuin bij een toren - symbolen van haar zuiverheid ontleend aan het Hooglied. Als de aartsengel Gabriël haar in een ongebruikelijke loophouding benadert, neemt ze een angstige, zelfs afwerende houding aan.
|
2 - Natività
|
|
Guido da Siena, Natività, dal Dossale di Badia Ardenga, tra il 1275 e il 1280,
tempera e oro su tavola, 36,3 x 47,6 cm, Museo del Louvre [1]
|
|
|
|
|
|
|
Guido da Siena, Natività (particolare Maria), dal Dossale di Badia Ardenga, tra il 1275 e il 1280, Museo del Louvre
|
|
Guido da Siena, Natività (particolare), dal Dossale di Badia Ardenga, tra il 1275 e il 1280, Museo del Louvre
|
|
Guido da Siena, Natività (particolare angeli), dal Dossale di Badia Ardenga, tra il 1275 e il 1280, Museo del Louvre
|
|
3 - Adorazione dei Magi
|
|
Guido da Siena, Adorazione dei Magi, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Lindenau-Museum, Altenburg
|
|
4 - Presentazione al Tempio
|
|
Guido da Siena, Presentazione al Tempio, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Parigi, Museo del Louvre
|
|
5 - Strage degli Innocenti
|
|
Dietisalvi di Speme, Strage degli Innocenti, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Siena, Pinacoteca Nazionale
|
|
6 - Fuga in Egitto
|
|
Guido da Siena, Fuga in Egitto, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Altenburg, Museo Lindenau
|
|
7 - Bacio di Giuda
|
|
Guido da Siena, Bacio di Giuda, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Siena, Pinacoteca Nazionale
|
|
8 - Flagellazione
|
|
Guido da Siena, Flagellazione, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Altenburg, Museo Lindenau
|
|
9 - Salita sulla Croce
|
|
Guido da Siena, Salita sulla Croce, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Utrecht, Museo Catharijneconvent
|
|
10 - Crocifissione
|
|
Dietisalvi di Speme, Crocifissione, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Pinacoteca Nazionale, Siena
|
|
11 - Deposizione dalla Croce
|
|
Dietisalvi di Speme, Deposizione dalla Croce, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Pinacoteca Nazionale, Siena
|
|
12 - Compianto
|
|
Dietisalvi di Speme, Compianto, fine del XIII secolo, tempera su tavola, Pinacoteca Nazionale, Siena
|
|
|
|
|
|
|
|
Guido da Siena was actief was in de tweede helft van de 13e eeuw.
|
|
|
|
|
|
Guido da Siena, tavoletta di Biccherna, Don Bartolomeo, Monaco di San Galgano, Camarlingo (1276), inv. 7, Siena, Archivio di Stato
|
|
Guido da Siena, Maestà, c. 1270, tempera e oro su tavola, 283 x 194 cm, Chiesa di San Domenico, Siena
|
|
Dietisalvi di Speme, Madonna di San Bernardino, 142 × 100 cm, tempera e oro su tavola, Pinacoteca nazionale, Siena
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Case vacanza in Toscana | Podere Santa Pia
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Podere Santa Pia, situata sulle splendide colline del valle d'Ombrone nel cuore della Maremma
|
|
|
|
|
|
Arte in Toscana | Dietisalvi di Speme e Guido da Siena, Dossale di Badia Ardenga
Walter Angelelli, GUIDO da Siena | www.treccani.it
James H. STUBBLEBINE , “Una pala d'altare di Guido da Siena”, The Art Bulletin , vol. 41, n. 3 (settembre 1959), pp. 260-268.
[1] Nicolas Sainte Fare Garnot (dir.), Da Siena a Firenze. I Primitivi Italiani. La collezione del Museo Altenburg (catalogo della mostra [dall'11 marzo al 21 giugno 2009], Parigi, Museo Jacquemard André). Bruxelles, Fonds Mercator, 2009.]
[2] Guido da Siena et Dietisalvi di Speme, « Dossale di Badia Ardenga », hypothèses de reconstitution – Guide artistique de la Province de Sienne | www.provincedesienne.com
[3] Walter Angelelli, GUIDO da Siena | www.treccani.it
[4] The Courtauld, London (Samuel Courtauld Trust) | Photo ©The Courtauld, licensed under a CC BY-NC 4.0 Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International.
|
|
|