Arte in Toscana | Dietisalvi di Speme, Bacio di Giuda, dal Dossale di Badia Ardenga, 34 x 32,5 cm, Siena, Pinacoteca nazionale

Dietisalvi di Speme, Bacio di Giuda, 1280 circa

Dietisalvi di Speme was een Italiaanse schilder, die werkzaam was in Siena van circa 1250 tot 1291.

Bacio di Giuda, 1280 circa

Dit paneel is net als de Strage degli innocenti een verminkte en beschadigde scène. Het tafereel toont het kussen van Judas, tegen een achtergrond van een menigte soldaten, die te herkennen zijn aan het woud van speren, hellebaarden en lantaarns dat erboven uittorent. Rechts naast Christus wil een figuur met een knots hem wegslepen. Aan de zijkant is de gebruikelijke architectonische achtergrond, die ook zijn tegenhanger moet hebben gehad aan de verdwenen linkerkant.
Het paneel Bacio di Giuda maakt deel uit van een veelluik, het Dossale di Badia Ardenga.

Dossale di Badia Ardenga

Het altaarstuk of dossale, nu ontmanteld, werd in de 18de eeuw gedocumenteerd in Badia Ardenga, vlakbij Montalcino. In 1575 merkte Monseigneur Francesco Bossio, tijdens zijn pastorale bezoek aan de Badia Ardenga, op het hoofdaltaar de aanwezigheid op van een paneel met Verhalen uit de Passie.Vermoedelijk werd het veelluik rond 1840 ontmanteld, maar het werd nog steeds opgemerkt door Johann Anton Ramboux, die tijdens zijn tweede verblijf in Italië tekeningen maakte van de twaalf rechthoekige fragmenten en de Kroning van de Maagd in het timpaan, tekeningen die nu worden bewaard in het Städel Museum in Frankfurt. Deze reproducties zijn vooral waardevol omdat ze het mogelijk maken om de nu verminkte panelen zoals de Strage degli innocenti en de Cattura di Cristo een plaats te geven in het geheel.

De twaalf paneeltjes worden toegeschreven aan Guido da Siena ne Dietisalvi di Speme, twee van de belangrijkste kunstenaars van het 13e-eeuwse Siena, tussen wier ateliers nauw moet zijn samengewerkt, zoals blijkt uit andere werken waarin de stijl van de twee schilders geïdentificeerd is, zoals het tweeluik, Il dittico del Beato Gallerani of Trittico di Santa Chiara.

Johann Anton Ramboux

Rond 1842 ging de Duitse schilder en verzamelaar Johann Anton Ramboux naar Badia Ardenga waar hij de drie panelen kocht die nu bewaard worden in het Louvre ( Nativiyà en Presentazione al Tempio,) en in Utrecht ( Salita sulla Croce ). De tekeningen die hij bij deze gelegenheid maakte laten zien dat negen andere panelen en een Kroning van de Maagd (Londen, Courtauld Institute of Art) toen nog aanwezig waren in de abdij. Volgens de meest recente kritiek bestond de structuur van het werk uit een totaal van twaalf compartimenten van identiek formaat, die waarschijnlijk een centraal paneel van grotere afmetingen omlijstten, met daarop de Kroning van de Maagd van Londen.

Reconstructie van het dossaal

Hypothese voor de reconstructie van de Dossale di Badia Ardenga, 1270-1280,
inclusief de Madonna del Voto, geformuleerd door Holger Manzke [1]

Het dossaal is een type altaarstuk dat sinds 1215 populair was maar al snel vervangen werd door de polyptiek. In de 18e eeuw werd een oud paneel met Christusverhalen gedocumenteerd in de Badia Ardenga, vlakbij Montalcino. Het dossaal werd later ontmanteld, verzaagd en verspreid. Kunsthistorici identificeren nu de zes Storie dell'infanzia di Cristo (Verhalen van de Kinderjaren van Christus) en de zes Storie della Passione di Cristo (zes Verhalen van het Lijden van Christus) met de kunstenaars Guido da Siena en Dietisalvi di Speme. De panelen weerspiegelen de invloed van de Sienese school van de late dertiende eeuw, maar ook de invloed van Cimabue.
De panelen dateren van rond 1280 en bevinden zich nu in verschillende musea:

Guido da Siena, Annunciazione, 35,1x48,8 cm, Princeton, Princeton University Art Museum

Guido da Siena, Natività, 36,3x47,6 cm, Parigi, Louvre, n. RF 1968-9

Guido da Siena, Adorazione dei Magi, 34x46 cm, Altenburg, Lindenau-Museum

Guido da Siena, Presentazione al Tempio, 34,5x48 cm, Parigi, Louvre, n. RF 1968-10

Dietisalvi di Speme, Strage degli innocenti, 33x40 cm, Siena, Pinacoteca nazionale

Guido da Siena, Fuga in Egitto, 34x46 cm, Altenburg, Lindenau-Museum

Dietisalvi di Speme, Bacio di Giuda, 34x32,5 cm, Siena, Pinacoteca nazionale

Guido da Siena, Flagellazione, 34x46 cm, Altenburg, Lindenau-Museum

Guido da Siena, Salita sulla croce, 34,6x46 cm, Utrecht, Museum Catharijneconvent

Dietisalvi di Speme, Crocifissione, 33x48 cm, Siena, Pinacoteca nazionale

Dietisalvi di Speme, Deposizione dalla croce, 33,5x47 cm, Siena, Pinacoteca nazionale

Dietisalvi di Speme, Compianto, 34x47,5 cm, Siena, Pinacoteca nazionale

Cripta del Duomo di Siena (De crypte van de kathedraal van Siena)

De crypte van de kathedraal van Siena werd in 1999 bij toeval ontdekt. Tijdens de renovatie van het Oratorium van Santi Giovannino e Gennaro, in opdracht van het museum Opera del Duomo, werden delen van muurschilderingen ontdekt onder het koor van de kathedraal. De Crypte is een ommuurde ruimte van 180 vierkante meter die dateert uit de tweede helft van de 13e eeuw . De ruimte werd ommuurd en gevuld met puin in de jaren 1300 en is sindsdien ongeveer zeven eeuwen begraven en verborgen gebleven.
Het leeghalen van de nieuwe kamer nam ongeveer drie jaar in beslag en uiteindelijk werden experts van over de hele wereld, kunsthistorici en archeologen geconfronteerd met een verbazingwekkende ontdekking die belangrijke nieuwe stukken zou toevoegen aan de geschiedenis van de middeleeuwse kunst.
Uitzonderlijke schilderijen, originele kleuren, intacte onderwerpen en oorspronkelijke architectuur kwamen aan het licht en leverden meer werken op van belangrijke kunstenaars van de 13e-eeuwse Sienese school, waaronder Guido da Siena, Dietisalvi di Speme, Guido di Graziano, Rinaldo da Siena.
Deze bijbelverhalen van hoge kwaliteit, waar nooit eerder gepubliceerde werken van zijn gemaakt, vergroten onze kennis van de 13e-eeuwse muurschilderkunst en bieden fundamentele getuigenissen over de oorsprong en ontwikkeling van de Sienese school.
De scènes zijn verdeeld over twee registers. Het bovenste is gewijd aan het Oude Testament, het onderste aan het Nieuwe Testament, waaronder de drie lijdensverhalen: de kruisiging, de kruisafneming, de begrafenis van Christus en de Kus van Judas [4]. De cyclus van schilderijen is opmerkelijk vanwege de helderheid van de kleuren die niet alleen de muren met fresco's, maar ook de zuilen, pilasters, kapitelen en consoles met geometrische of fytomorfe versieringen. [3]

De Judaskus

Cripta del Duomo di Siena, Bacio di Giuda, 1280 circa[1]

De Byzantijnse invloed was nog steeds vrij sterk in Italië in de latere 13e eeuw, en vooral in Siena, waar kunstenaars zich over het algemeen meer bezighielden met decoratie dan met perspectief en driedimensionaliteit, maar de neiging om in een meer realistische stijl te schilderen, die zo kenmerkend zou zijn voor de renaissance, is al duidelijk zichtbaar in veel van deze werken. De meer intacte afbeeldingen laten twee cycli uit het leven van Christus zien. De scènes van de onderste cyclus zijn gebaseerd op het Nieuwe Testament. We zien de Judaskus op een muur, de Kruisiging, de Kruisafneming en de Begrafenis van Christus op een andere. Het is een betoverende voorstelling van het lijden van Christus. Een reeks verhalen uit het Oude Testament erboven werden grotendeels vernietigd toen het gebouw als het ware werd onthoofd voordat het werd opgevuld met puin en voor eeuwen begraven zou zijn.

Scuola senese, affrescchi, 1280 circa	Scuola senese, Annunciazione, 1280 circa	Cripta del Duomo di Siena, Annunciazione e Visitazione, 1280 circa
Geschilderd door kunstenaars uit Siena in de tweede helft van de 13e eeuw, zoals Guido da Siena, Dietisalvi di Speme, Guido di Graziano en Rinaldo da Siena.
Arte in Toscana \| Dietisalvi di Speme e Guido da Siena, Dossale di Badia Ardenga CRYPT Opera Duomo Siena \| www.operaduomo.siena.it [1] Publiek domein. Quest'opera è nel pubblico dominio. Bron: Princeton University Art Museum [2] Guido da Siena et Dietisalvi di Speme, « Dossale di Badia Ardenga », hypothèses de reconstitution – Guide artistique de la Province de Sienne \| www.provincedesienne.com [3] Photo by Sailko, here published under the Creative Commons Attribution 3.0 Unported license. [4] Cathedral crypt - Visit Siena Official \| www.visitsienaofficial.it