Dietisalvi di Speme was een Italiaanse schilder, die werkzaam was in Siena van circa 1250 tot 1291. Hij was een van de belangrijkste protagonisten van de Sienese kunst op het hoogtepunt van de 13e eeuw. Hij behoorde tot de generatie kunstenaars voor Duccio en er zijn sterke invloeden van Coppo di Marcovaldo en Cimabue.
Mogelijk een vondeling (zoals de naam Dio-ti-salvi van 'Speme', d.w.z. van Hoop, zou suggereren), wordt hij voor het eerst genoemd in een biccherna-tablet uit 1250.

Deposizione dalla croce, 1280 circa

De Deposizione dalla croce is net als Strage degli innocenti en Bacio di Giuda, een zeer beschadigde scène die de kruisafneming laat zien. Terwijl een man nog met een nijptang de spijker uit zijn voeten verwijdert, houdt Nicodemus het dode lichaam vast, omarmd door de Maagd, tussen de vrome vrouwen aan weerszijden. Dit tafereel is ook ontleend aan een werk in Assisi, het fresco van de Maestro di San Francesco, de meester van Sint Franciscus in de lagere basiliek. Hier lijken de schikking van de trap en de plaatsing van de personages op opeenvolgende vlakken echter geloofwaardiger.
Het paneel Deposizione dalla croce maakt deel uit van een veelluik, het Dossale di Badia Ardenga.


Dossale di Badia Ardenga

Het altaarstuk of dossale, nu ontmanteld, werd in de 18de eeuw gedocumenteerd in Badia Ardenga, vlakbij Montalcino. In 1575 merkte Monseigneur Francesco Bossio, tijdens zijn pastorale bezoek aan de Badia Ardenga, op het hoofdaltaar de aanwezigheid op van een paneel met Storie della Passione. Vermoedelijk werd het veelluik rond 1840 ontmanteld, maar het werd daarvoor nog opgemerkt door Johann Anton Ramboux, die tijdens zijn tweede verblijf in Italië tekeningen maakte van de twaalf rechthoekige fragmenten en de Kroning van de Maagd in het timpaan, tekeningen die nu worden bewaard in het Städel Museum in Frankfurt. Deze reproducties zijn vooral waardevol omdat ze het mogelijk maken om de nu verminkte panelen zoals de Strage degli innocenti en de Cattura di Cristo een plaats te geven in het geheel.

De twaalf paneeltjes worden toegeschreven aan Guido da Siena ne Dietisalvi di Speme, twee van de belangrijkste kunstenaars van het 13e-eeuwse Siena, tussen wier ateliers nauw moet zijn samengewerkt, zoals blijkt uit andere werken waarin de stijl van de twee schilders geïdentificeerd kon worden, zoals het tweeluik, Il dittico del Beato Gallerani of Trittico di Santa Chiara.

Volgens de meest recente kunsthistorische analyse bestond de structuur van het werk uit een totaal van twaalf compartimenten van identiek formaat, die waarschijnlijk een centraal paneel van grotere afmetingen omlijstten, rond een groter centraal paneel met de Madonna del Voto (kathedraal van Siena) of de Madonna met kind (Siena, Pinacoteca Nazionale).

Reconstructie van het dossaal

Hypothese voor de reconstructie van de Dossale di Badia Ardenga, 1270-1280,
inclusief de Madonna del Voto, geformuleerd door Holger Manzke [1]