Beato Angelico, Benozzo Gozzoli, Cristo Giudice (1447), Cappella di San Brizio, Orvieto, Duomo
-

De kapel van San Brizio in de Duomo van Orvieto bevat een juweel van renaissancekunst: de fresco's van Luca Signorelli over het Einde van de wereld en het Laatste Oordeel. Signorelli werkte aan de decoratie van de kapel van 1499 tot 1504, en zette het werk voort dat vele jaren eerder door Beato Angelico (1387-1455) was begonnen. In 1477 was Fra Angelico (1387-1455) door de kerkfabriek van de kathedraal aangezocht om de gewelven van de kapel te beschilderen. Hij kreeg daarbij de hulp van Benozzo Gozzoli
die met hem al had samengewerkt in het klooster van San Marco in Firenze

Fra Angelico en Benozzo Gozzoli (1447-1448)

Angelico verbleef in Rome van 1446 tot 1449 en verbleef in het klooster van Santa Maria sopra Minerva. In 1446 beschilderde hij de Sacramentskapel, bekend als de parva, met Verhalen van Christus, die ten tijde van Paulus III werd vernietigd: de decoratie moet een "humanistisch" karakter hebben gehad, met een reeks portretten van illustere mannen die door Vasari worden genoemd. Paus Eugene stierf op 23 februari 1447 en zijn opvolger Nicolaas V werd gekozen op 6 maart. Onder de weinige bewaard gebleven documenten van zijn Vaticaanse activiteiten, verwijzen drie betalingsbewijzen (gedateerd van 9 mei tot 1 juni) naar zijn enige bewaard gebleven pauselijke opdracht, de fresco's in de Cappella Niccolina.

De kapel bevindt zich in de toren van Innocentius III, in het oudste deel van het Apostolisch Paleis. De muren zijn door Fra Angelico versierd met afbeeldingen van twee van de vroegste christelijke martelaren; het bovenste niveau heeft Episoden uit het leven van de heilige Stefanus, en het onderste Scenes uit het leven van de heilige Laurence. Het gewelf is blauw geschilderd en versierd met sterren, en heeft in de hoeken figuren van de Vier Evangelisten. Acht levensgrote figuren met Kerkvaders werden geschilderd met de hulp van zijn assistenten, onder wie Benozzo Gozzoli die met hem al had samengewerkt in het klooster van San Marco in Firenze.

In deze fresco's bewegen de solide figuren, met kalme en plechtige gebaren, in een majestueuze architectuur. Angelico moet zeer vertrouwd zijn geweest met de paus,hij werkte in zijn fwoonvertrekken en had zeker de gelegenheid om betrokken te raken bij de humanistische interesses en de uitgebreide culturele horizon van Nicolaas V. Deze stimuli lijken volledig tot uiting te komen in de werken die voor het pauselijk hof zijn geschilderd, waar de weelderige stijl het oude keizerlijke en vroegchristelijke Rome oproept, maar ook verwijst naar de Florentijnse proto-renaissance architectuur.

Op 11 mei 1447 gingen Angelico en zijn assistenten, met toestemming van de paus, naar Orvieto om er de zomermaanden door te brengen en te werken aan het gewelf van de kapel van San Brizio in de kathedraal, waar de groep tot half september bleef en twee pendentieven schilderde met Christus de Rechter en de Profeten. De snelheid waarmee de zeilen werden geschilderd getuigt van de efficiëntie van Angelico's werkplaats. Angelico's auteurschap is echter overheersend, de conceptie en het ontwerp geheel van hemzelf, met de uitvoerende hulp van zijn 'partner' Benozzo in sommige delen. De vormen trekken weliswaar relatief weinig kritische belangstelling in vergelijking met de Vaticaanse fresco's, maar worden gekenmerkt door ruime composities en majestueuze figuren.