Le Rampe del Poggi zijn een kunstzinnig, negentiende-eeuws complex van fonteinen, watervallen, grotten en bassins die tegen een heuvel aan de zuidkant van stad ligt, in Oltrarno (de andere kant van de Arno).
Tussen 1865 en 1876, nadat Firenze in 1865 de hoofdstad van het Koninkrijk Italië was geworden, onderging de stad een radicale stedenbouwkundige transformatie onder leiding van de architect Giuseppe Poggi.
Op de linkeroever van de Arno werd de Monte dei Croci, de heuvel die naar San Miniato loopt, volledig getransformeerd. De Viale dei Colli werden aangelegd, met bomen omzoomde lanen van meer dan 8 kilometer lang die loopt van de Ponte San Niccolò tot aan de Porta Romana. Op het hoogste punt werd de Piazzale Michelangelo aangelegd, ontworpen als een reusachtig terras met een panoramisch uitzicht over de stad.
De verbinding tussen de Piazzale Michelangelo en Porta San Niccolò zou het meesterwerk van Poggi worden,
le Rampe di Poggi.
Giacomo Brogi (1822-1881), La Chiesa di San Miniato al Monte a Firenze e il viale alberato sottostante, 1875 ca, Collezioni Museo Fratelli Alinari - Collezione Palazzoli, Firenze
Le Rampe di Poggi werden tussen 1872 en 1876 door Poggi gebouwd in neoclassicistische stijl. Hun functie was vooral om de geomorfologische stabiliteit van de heuvel te verzekeren, een probleem dat Michelangelo al had onderkend. De hellingen moesten worden verstevigd en versterkt, de grond werd gestabiliseerd met de constructie van stortbakken, waterleidingen en afvoeren om een opeenhoping van water te vermijden. [2] [3]. Maar de werken mondden uit in een architecturaal en artistiek hoogtpunt.
Le Rampe di Poggi zijn verspreid over een oppervlakte van 6700 vierkante meter. Het watervallencomplex is verdeeld in drie niveaus: de grotten, gelegen in de eerste twee niveaus, één op de eerste en vijf op de tweede, het grote bassin op het derde niveau, met verschillende bekkens bedekt met sponzen, stenen en mozaïeken. Langs de paden, gemaakt met stenen blokken van de steengroeven van Monte Ripaldi, worden kliffen en de kleine grotten geconstrueerd. Op de bredere paden liggen zwervende rotsblokken. [7]
Le Rampe di San Niccolò nel 1875- 1876, Gabinetto Vieusseux, Archivio Contemporaneo A.Bonsanti
De restauratie
De door architect Giuseppe Poggi ontworpen fonteinen, grotten en bassins met hun planten en mozaïeken, het samenspel van de fundamentele elementen licht en water en planten, waarbij het water ruim vijftig meter naar beneden stort, was een eeuw lang verwaarloosd. De fonteinen stonden droog, de grotten met hun mooie zeesponzen waren overwoekerd door onkruid.
Fontane delle Rampe del Poggi, prima della restaurazione
Firenze, Porta San Niccolò (adestra) e le Rampe delle Poggi, prima della restaurazione
Le Rampe del Poggi, veduta
Le Rampe del Poggi voor de restauratie
Dankzij een investering van 2,5 miljoen euro door de Fondazione CR Firenze, een Florentijnse non-profitorganisatie, werd het watervallencomplex in zijn oorspronkelijke glorie hersteld. In de schaduwrijke diepten van de grotten borrelt weer water op, alles werd minutieus gereinigd en hersteld, er werden meer dan 1200 waterplanten en 200 sierplanten aangeplant, zeesponzen werden vernieuwd, en een nieuw ecologischsysteem zorgt ervoor dat een groot deel van het neerstromende water opnieuw gebruikt wordt. De restauratie begon in juli 2018. Negen maanden later werd Le Rampe di Poggi feestelijk heropend.
Un documentario racconta l’eccezionale restauro delle Rampe
Quando nasce l’idea di Firenze?” vraagt Antonio Paolucci, kenner van de Italiaanse kunst zich af. “L’idea della città ‘Camera con vista’ sul miracolo di arte, vita e natura armoniosamente coniugate, questa idea di Firenze che ancora occupa l’immaginario turistico del mondo intero nasce alla fine dell’Ottocento con la realizzazione del Viale dei Colli grazie al grande architetto e urbanista Giuseppe Poggi che realizza negli anni ‘70 dell’800 la strada che dal piazzale Michelangelo, il luogo più elevato, scendeva verso l’Arno. Una vera e propria cascata d’acqua. I giochi d’acqua sono stati spenti quasi nell’ultimo secolo e adesso tornano a vivere. L’acqua torna come elemento connotante e decisivo dell’immagine di Firenze”.
Ripercorri la progettazione, la realizzazione ottocentesca, e l’imponente restauro delle Rampe del Poggi concluso nel 2019, il più grande e complesso degli ultimi 50 anni a Firenze. Video: 3dSign. Scopri di più: www.fondazionecrfirenze.it
In de documentaire volgt de kunsthistoricus Antonio Paolucci, voormalig minister van cultureel en ecologisch erfgoed en hoofdinspecteur van het Polo Museale Fiorentino, de hergeboorte van het monumentale fonteinencomplex van Poggi.
De videobeelden zijn het verslag van een 285 dagen durende grondige restauratie. Beelden van drones en moderne animaties evokeren de complexe werkzaamheden, en historische materialen en niet-gepubliceerde foto's documenteren het uitzonderlijke restauratiewerk dat het complex van fonteinen en grotten van Giuseppe Poggi na een eeuw opnieuw tot leven bracht.
Piazzale Michelangelo is te voet bereikbaar via de monumentale trappen, le Rampe del Poggi, vanaf Piazza Poggi in de wijk San Niccolò. Vanaf Piazzale Michelangelo kun je genieten van het mooiste panorama van de stad, met uitzicht op de Ponte Vecchio, de Duomo Santa Maria del Fiore, de Uffizi, Santa Croce en het Palazzo Vecchio.
Panoramic View of Firenze from Piazzale Michelangelo [4]
Giuseppe Poggi en de stadsvernieuwing van Firenze, il Risanamento
Na Giorgio Vasari en Bernardo Buontalenti was Poggi de architect die in zijn tijd, de 19e eeuw, het gezicht van het huidige Firenze op beslissende wijze vorm gaf. Hij bouwde vooral voor de hogere middenklasse. Bekend zijn de Villa Favard in Lungarno, het Palazzo Gondi en het Palazzo della Gherardesca.
In 1864 kreeg Poggi de opdracht om het Risanamento, de stadsontwikkeling van Firenze gestalte te geven in de korte periode dat Firenze de hoofdstad van Italië was (1865-1871). Na de sloop van de stadsmuur in het noorden van de stad ontwierp Poggi de Viali di Circonvallazione, met enkele monumentale pleinen zoals de Piazza Beccaria en de Piazza della Libertà, terwijl de 14e-eeuwse stadspoorten bewaard bleven. Poggi vond een bijzonder originele oplossing voor de Piazzale Donatello, waarvan het ovale centrum het Cimitero degli Inglesi is.
Op de zuidelijke oever van de Arno creëerde Poggi de Viale dei Colli met het hoogtepunt van Piazzale Michelangelo.
Viale dei Colli and panorama of Firenze in a nineteenth-century photo
Sommer, Giorgio (1834-1914) - n. 3516 - Firenze - Piazza Michelangelo
La rampa di San Niccolò, [Archivo Alinari]. Nel riquadro la basilica di San Miniato, la chiesa ed il convento di San Salvatore ed il Piazzale Michelangelo collegato al Lungarno attraverso le Rampe [Foto di Giacomo Brogi]
Tivoli, parco divertimenti realizzato nel 1869 sul Viale de' Colli fra Porta Romana e il Piazzale Galileo a Firenze
Firenze, fotogallerij
Piazzale Michelangelo [Magnificent View on Ponte Vecchio]
Piazzale Michelangelo, con veduta del Duomo di Santa Maria del Fiore
Panoramic view from Piazzale Michelangelo on Santa Croce
Piazzale Michelangelo
Piazzale Michelangelo, con veduta del Ponte Vecchio e di Palazzo Vecchio
Piazzale Michelangelo al tramonto, con veduta del Duomo di Santa Maria del Fiore, degli Uffizi, di Santa Croce e di Palazzo Vecchio
Een van de mooiste wandelingen in Firenze loopt van de Ponte Vecchio door een van de meest authentieke delen van Firenze, San Niccolò, naar de Piazzale Michelangelo. Dit plein biedt een magisch uitzicht op Firenze, we herkennen de Ponte Vecchio, de Santa Maria del Fiore, Uffizi, Santa Croce en het Palazzo Vecchio. Iets hoger staat een van de mooiste kerken van Firenze, de San Miniato al Monte. Dit is een romantische wandeling, dus we bezoeken ookhet intrigerende kerkhof, het cimitero delle Porte Sante, dat zich achter de Romaanse kerk bevindt.
Le Rampe del Poggi. Storia e Recupero, a cura di Mauro Cozzi (fotografie di George Tatge, testi di Mannini Lucia, Mauro Cozzi, Giuseppe De Grazia, Tommaso Muccini e Enzo Floridi. Mandragora, Firenze, 2019. ISBN: 88-7461-495-0 - EA7N: 9788874614950
Giuseppe Poggi, Sui lavori per l'ingrandimento di Firenze, G. Barbèra, 1882
Agostini, G. & Casagli, Nicola & Delmonaco, Giuseppe & Fanti, Riccardo & Focardi, P. & Margottini, Claudio. (2002). Landslide Monitoring and Cultural Heritage At Risk: The Case Study of San Miniato Hill In Florence.
CRIBARO, CHRISTOPHER DANIEL, "URBAN PLANNING AND ADMINISTRATION IN FLORENCE: 1400-1600" (1980). ETD collection for University of Nebraska - Lincoln. AAI8100422 | digitalcommons.unl.edu
Dissesti idrogeologici in aree a particolare valenza culturale: monitoraggio e valutazione del rischio nell’area del Monte alle Croci (Firenze) | www.afs.enea.it
L’Eredità di Stefano Bardini a Firenze. Le opere d’arte, la villa e il giardino, a cura di Antonio Paolucci con testi di Antonio Paolucci, Maria Chiara Pozzana e Emanuele Barletti, Mandragora editore, 2019
Maria Chiara Pozzana, Percorsi verdi nell'Oltrarno di Firenze, Polistampa, 2003
Una Capitale e il suo architetto : eventi politici e sociali, urbanistici e architettonici : Firenze e l'opera di Giuseppe Poggi, a cura di L. Maccabruni, P. Marchi. – Firenze, Polistampa, 2015
A. Paolucci, Il laboratorio del restauro a Firenze, Istituto bancario San Paolo di Torino, 1986.
[1] Foto di Nicola Quirico, licenziato in base ai termini della licenza Creative CommonsAttribuzione-Condividi allo stesso modo 4.0 Internazionale [2] Poggi e il Nuovo Piano di Ampliamento della Città di Firenze | www.fondazionecrfirenze.it [3] 'The implementation of the project lead to a general modification of the slopes profile, with excavations and fillings involving impressive earth movements, the building of drainage systems and canalisations which supplied water for the waterfalls and fountains, and the construction of a series of earth retaining structures along the boulevard and on the Rampe terraces.
(...)
The most unstable zones, including the area today used as a campsite, were devoted to public gardens; the Rampe system was planned and built with the main role of supporting the unstable slopes and the weight of the filling material of Piazzale Michelangelo through a series of retaining walls; Piazzale Michelangelo was made using the wall built in the 16th century by Michelangelo, both for static and economic reasons; the monumental staircase, besides an architectonic function, was erected for rearranging the slope profile, affected by small but persistent instability phenomena (Poggi 1882).'
Agostini, G. & Casagli, Nicola & Delmonaco, Giuseppe & Fanti, Riccardo & Focardi, P. & Margottini, Claudio. (2002). Landslide Monitoring and Cultural Heritage At Risk: The Case Study of San Miniato Hill In Florence, pp 3-4. [4] Foto di Pierre Selim Huard, licenziato in base ai termini della licenza Creative CommonsAttribuzione-Condividi allo stesso modo 3.0 Unported [5] Città di Firenze | Una festa che celebra il restauro delle Rampe del Poggi, con spettacoli per tutti e visite guidate [6] Fondazione CR Firenze | Un documentario racconta l’eccezionale restauro delle Rampe | SCARICA IL COMUNICATO STAMPA [7] QA turismo cultura & arte | Dopo un secolo tornano a zampillare a Firenze le storiche fontane delle ‘Rampe del Poggi’
![Toacana ] Galleria di immagini](/titels/albump.gif){kind=small}
.jpeg#/media/File:Panoramic_View_Of_Firenze_(157422347).jpeg)
![La rampa di San Niccolò, [Archivo Alinari]. Nel riquadro la basilica di San Miniato, la chiesa ed il convento di San Salvatore ed il Piazzale Michelangelo collegato al Lungarno attraverso le Rampe [Foto di Giacomo Brogi]](https://lh3.googleusercontent.com/R-bjixWFosWs13pbTYm3DNdySxQnM0k9I1BXS4Hj1sdhWvFWrtqE99S8Dm8ED4m-MUV3bDPnj_DiOGkXT9Quuj3If1LXfEKCxOfHJRMrGrtLvY2MNCn-iuJfhY2xa-euHMt4zsMe6g=w800)
![Piazzale Michelangelo [Magnificent View on Ponte Vecchio]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Florence_from_Piazzale_Michelangelo_-_panoramio_(6).jpg)
_-_n._3516_-_Firenze_-_Piazza_Michelangelo.jpg){kind=link}