De Maestro di San Francesco was een anonieme Italiaanse schilder die werkzaam was tussen 1250–1280. Zijn werk belichaamt een belangrijk aspect van het contact tussen Italiaanse en Byzantijnse kunst van deze periode. Aan de Byzantijnse iconografie voegt hij westerse versieringen en een vernieuwend kleurgebruik toe.

Veel van het werk dat aan hem toegeschreven wordt, maakte deel uit van de vroege fase in de decoratie van de basiliek van San Francesco van Assisi. De cyclus fresco's van de lagere basiliek omvat vijf scènes uit het lijdensverhaal van Christus aan de rechter muur en vijf scènes uit het leven van Franciscus aan de linkerkant. Deze fresco's werden beschadigd door de latere opening van de zijkapellen.)
De homogene frescocyclus lijkt te zijn gepland door een enkele kunstenaar en is kenmerkend voor zijn stijl. De cyclus was grotendeels gebaseerd op de latere werken van Giunta Pisano, maar toont ook de invloed van dergelijke Umbrische kunstenaars als Rainaldetto di Ranuccio, Simeone en Machilone en van manuscriptenverluchting van bijvoorbeeld Giovanni da Gaibena.

Ook enkele ontwerpen voor een aantal glasramen in de bovenkerk van Assisi worden aan hem toegeschreven. Daarnaast creëerde hij een groot paneelschilderijen voor de kerk van Sint Franciscus al Prato in Perugia (afbeelfding boven) en een aantal geschilderde kruisen die de vroege gotische schilderkunst in Umbrië markeren.

Fresco's in het schip van de benedenkerk van de Sint - Franciscusbasiliek in Assisi

De fresco's in het schip van de benedenkerk in Assisi worden beschouwd als het meesterwerk van de Maestro di San Francesco. Op de zuidmuur van het schip (links) en op de noordmuur (rechts) werden respectievelijk vijf scènes uit het leven van Sint Franciscus en vijf scènes uit de Passie van Christus geschilderd. De helft van elke scène is vernietigd toen de muren werden doorgebroken voor het bouwen van de zijkapellen.

Een nieuwe beeldtaal

Maestro di San Francesco, miniatuur (175 x 140 mm), The Burke Collection of Early Italian Miniatures, Stanford University Library

Ook dit miniatuur wordt toegeschreven aan de Meester van Sint Franciscus. De Kruisiging, met links de zwijmelende maagd die ondersteund wordt door twee vrouwelijke metgezellen, en rechts de jonge Johannes de evangelist met Sint Franciscus iets achter hem. Dit iconografische motief lijkt zonder precedent te zijn in dertiende-eeuwse voorstellingen van het onderwerp. Doorgaans wordt Franciscus verkleind afgebeeld, knielend aan de voet van het kruis.

Het kruis vormt de T van de inleidende tekst van de Canon van de mis, "Te igitur". Deze pagina is van een Missaal die vermoedelijk minder dan vijftig jaar na de dood van Sint Franciscus in Assisi gebruikt werd. Het is het enige bekende werk van de kunstenaar op perkament en suggereert het bestaan ?van een scriptorium in het klooster in Assisi.

De iconografie van de boekverluchting verwijst naar de Crucifix uit de National Gallery in Londen. Aan weerszijden van de gekruisigde Christus staan links de drie Maria's en rechts Johannes de evangelist, met de centurio Longinus, die bij de kruisiging inzag dat Christus de zoon van God was [3].

Dit type kruisbeeld werd vaak aan beide kanten beschilderd en in religieuze processies meegedragen. Het kruis kon ook een relikwie of meerdere relikwieën bevatten in de ronde holte boven het hoofd van Christus.
De woorden Rex Gloriae aan het kruis, betekenen Christus in glorie. 

Grote kruisbeelden op houten panelen van dezelfde kunstenaar bevinden zich in de National Gallery in Londen, het Louvre in Parijs, de Galleria Nazionale in Perugia en in het koor van de Basilica di San Francesco in Arezzo.

Het kruis van Arezzo werd op het hoofdaltaar geplaatst. Het is mogelijk dat dit kruis de grote frescocyclus van Bicci di Lorenzo en Piero della Francesca beïnvloedde. Net als in Perugia wordt hier een Christus patiens verbeeld.

Christus patiens is een iconografie van de gekruisigde Christus, die tot stand kwam in Italië in de tweede helft van de dertiende eeuw, onder invloed van de franciscanen.[4] In dit type van kruisiging van de lijdende Christus wordt de gepijnigde en stervende Christus getoond, het hoofd schuin opzij gebogen en met gesloten ogen. Hij hangt nog niet echt aan het kruis en de benen zijn nog recht en parallel aan elkaar afgebeeld. Meestal wordt de wonde van de lans in de zijde van Christus afgebeeld. In de westerse iconografie is de Christus patiens een tussenstadium in de overgang van de Christus triumphans naar de Christus Dolens.