L’Albero della Fecondità,1265, Massa Marittima, Fonti dell'Abbondanza

In de openbare fontein van Massa Marittima bevindt zich een uniek 13e eeuw fresco, l'Albero della fecondità. Deze Boom van Vruchtbaarheid werd bij toeval ontdekt in de Fonti dell'Abbondanza, de openbare fontein en voormalige wasplaats aan de Via Ximenes, niet zover van de Duomo. De fontein ontleent haar naam aan het Palazzo dell'Abbondanza waar ze deel van uitmaakt.

Mappa Massa Marittima, Duomo | Grotere kaart bekijken

In de Fonti dell'Abbondanza werd in 1999 tijdens restauratiewerken een bijzonder fresco ontdekt, die bekend staat als Albero della fecondità of boom van de vruchtbaarheid.
Het fresco werd geschilderd op het muurvlak van de arcade links, een publieke plaats waar het voor iedereen goed zichtbaar was. Omdat de muurschildering op zo'n centrale en prestigieuze plaats is geschilderd, bestaat er geen twijfel over dat de muurschildering op een breed publiek was gericht. De reacties van de bestuurders en bewoners van Massa Marittima op de ontdekking van deze uitzonderlijke boom was heel uiteenlopend, men vond de boom ofwel obsceen ofwel erotisch, voor de een had de boom een verdorven pornografische betekenis, voor de ander verbeeldde hij de kracht en vruchtbaarheid van de bron. Al sinds de Romeinse en Etruskische tijden de penis werd beschouwd als een symbool van geluk en vruchtbaarheid.

L'Albero della Fertilità su una grande parete dell'edificio che ospita la fontana pubblica denominata Fonti dell'Abbondanza a Massa Marittima, affresco, 1276-1300 [1]

De Albero della fecondità of boom van de vruchtbaarheid is een uniek fresco in Italië. De grote symmetrisch geschilderde boom heeft kleine rode puntvormige bladeren, en vruchten die stevige falli (fallussen) voorstellen, 25 mooi gestrekte penissen en testikels die door een zevental vrouwen onder de boom geplukt of verzameld worden. Twee vrouwen vliegen elkaar voor een fallus in de haren.


Particolari dell'affresco con i falli appesi ai rami dell'albero. Massa Marittima, Fonte e Palazzo dell'Abbondanza, Albero della Fecondità, 1265 circa [3]
Erotiek of alledaagse naaktheid Tijdens de middeleeuwen werd naaktheid niet als obsceen ervaren. In de context van openbare kunst moest het naakte beeld dan ook niet noodzakelijk als erotisch beschouwd worden. Het werd eenvoudig gezien als een beeld van naaktheid en niets anders [2]. Het lijkt interessant om de betekenis van de Albero della fecondità te koppelen aan een beroemd en veelgelezen middeleeuws boek, de Roman de la Rose, een Frans middeleeuws gedicht over de liefde. Het was het bekendste en belangrijkste werk uit de Franse middeleeuwse literatuur, geschreven in de 13e eeuw, dat tot in de 16e eeuw populair bleef.

Fallus, een van de 'vruchten' van de Albero della Fertilità, Fonti dell'Abbondanza in Massa Marittima, 1276-1300 [3]
De Bibliothèque nationale de France herbergt een bijzonder vreemd manuscript van Guillaume de Lorris 'en Juen de Meun's Roman de la Rose [BNF fr. 25526]. Het staat bekend om zijn uitgebreide bas-de-page-afbeeldingen, waarvan er verschillende een expliciet erotische aard hebben. Eén beeld in het bijzonder dient vaak als een voorbeeld van vreemde middeleeuwse marginalia [2].

Nun at Phallus Tree. BNF fr. 25526, 106v Deze afbeelding maakt deel uit van een serie op pagina's 106r en 106v en toont een non en een monnikin een reeks erotischescenes. Dezelfde figuren verschijnen opnieuw op pagina's 111r en 111v. [3]
Dit manuscript werd geproduceerd door het echtpaar Richard en Jeanne de Montbaston, die in hun winkel in Rue Neuve de Notre Dame in Parijs een groot aantal verluchte manuscriten realiseerden. Het beeld is toegeschreven aan Jeanne de Montbaston en heeft aanleiding gegeven tot de speculatie dat de kunstenaar, met name een vrouwelijke illuminator, het beeld creëerde in reactie op de vrouwenhaat die inherente is aan de tekst [4]. Maar De Roman de la Rose was erg populair en een van de meest verspreide teksten tijdens de middeleeuwen. Wanneer we de verluchtingen in de marge van de Roman de la Rose bekijken, waarvan het openlijk seksuele karakter opvalt, de non die met zichtbaar plezier phalli uit een boom plukt, is het niet ondenkbaar dat deze roman over de hoofse liefde model stond voor het onderwerp voor de muurschildering in Massa Marittima. .

Massa Marittima

Massa Marittima	Massa Marittima, Duomo	Cattedrale di San Cerbone, esterno dell'abside e campanile

Duomo di Massa Marittima, esterno, episodi della vita di san Cerbone, XIII secolo	Duomo di Massa Marittima, esterno, seconda sdcena degli episodi della vita di san Cerbone, XIII secolo	Duomo di Massa Marittima, esterno, uomo inginocchiato, cavallo e grifone della bottega di Giovanni Pisano
Palazzo dell'Abbondanza e Fonti dell'Abbondanza

Palazzo dell'Abbondanza e Fonti dell'Abbondanza	Affresco della Fecondità (fonte pubblica), restaurata dopo anni di abbandono, è tornato a farsi ammirare	Fonti dell'Abbondanza, l'affresco della Fecondità


LICEO CLASSICO \| ISIS Lotti Massa Marittima \|Albero della Fecondità (pdf) George Ferzoco, Il Murale di Massa Marittima - The Massa Marittima Mural, Centre for Tuscan Studies at the University of Leicester, and published by the Consiglio Regionale della Toscana, Firenze (English, Italiano). Matthew Ryan Smith, Reconsidering the ‘Obscene’: The Massa Marittima Mural, Queen’s Journal of Visual & Material Culture, Issue 2, 2009 \| www.academia.edu Andrew Lawless, Da Simbolo di Fertilità a Propaganda Politica – Il Murale di Massa Marittima e la sua Decodificazione \| www.threemonkeysonline.com Traveling in Tuscany \| Mediaeval illuminations, The Roman de la Rose Henry Ravenhall, Creation and collaboration in a fourteenth-century Parisian atelier: Jeanne and Richard de Montbaston and the Histoire ancienne Bibliografia BAGNOLI A., CLEMENTE P. (2000), Massa Marittima: l’albero della fecondità, Comune di Massa Marittima BENI G., L'albero della fecondità torna a splendere, in “La Nazione”, 23/12/2015 Chiara COCCO (2007), Chiara Cocco, L’albero delle meraviglie, l’albero della fertilità: gli affreschi di Lichtenberg, Appiano e Massa Marittima, in “Studi Trentini di Scienze Storiche”, 86, Temi, Trento, pp. 9-43 FERZOCO G. (2004), Il murale di Massa Marittima, Consiglio Regionale della Toscana Sitografia: Beatrice Emma Zamuner, L’Albero della fecondità di Massa Marittima, Università degli Studi di Firenze\| www.acam.it
[0] Foto di Mongolo1984 licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribuzione-Condividi allo stesso modo 4.0 Internazionale [1] Foto di Lamanaus licenziato in base ai termini della licenza Creative Commons Attribuzione-Condividi allo stesso modo 4.0 Internazionale [2] Traveling in Tuscany \|The Tree of Fertility in Massa Marittima, Fonte dell'Abbondanza (1265) [3] Photo by Sailko licensed under the Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported license. [4] Henry Ravenhall, Creation and collaboration in a fourteenth-century Parisian atelier: Jeanne and Richard de Montbaston and the Histoire ancienne. [5] Fonte: Massa Marittima en de ongebruikelijke 13e eeuwse Boom van Vruchtbaarheid \| www.travelingintuscany.com

L’Albero della Fecondità,1265, Massa Marittima, Fonti dell'Abbondanza

Palazzo dell'Abbondanza e Fonti dell'Abbondanza