Niki de Saint Phalle, L’Imperatore, Giardino dei Tarocchi, Capalbio [1]
Capalbio, Giardino dei Tarocchi | Niki de Saint Phalle, L’Imperatore, De Keizer
De Giardino dei Tarocchi is een monumentale beeldentuin die aangelegd werd door de beeldhouwster Niki de Saint Phalle vlakbij Capalbio, een klein stadje in het zuiden van de Toscane. Voor de aanleg van het park liet Niki de Saint Phalle zich inspireren door het park Güell van Gaudi in Barcelona en het Parco dei mostri in Bomarzo. Niki de Saint Phall begon in 1979 aan het park te werken samen met haar echtgenoot Jean Tingely en ze werkte er bijna 20 jaar aan. Op 15 mei 1998 werd de Giardino officieel voor het publiek geopend.
L’Imperatore of De Keizerin de Giardino dei Tarocchi
Het beeldenpark Giardino dei Tarocchi is het magnum opus van Niki de Saint Phalle. Op fraaie en speelse wijze heeft de in 1930 geboren, Franse kunstenares 22 sculpturen gerealiseerd die los gebaseerd zijn op de 22 figuren van het tarot-spel. De beelden, die allen verschillend zijn in grootte, zijn gedecoreerd met mozaïeken, met stukjes keramiek en glas en spiegels. Sommige beelden zijn zo groot dat je er kan binnengaan en kinderen kunnen enkele beelden beklimmen.
L’Imperatore of De Keizer is een van de mooiste en meest complexe werken van de Giardino. De keizer rijst op boven een centrale binnenplaats die bestaat uit 22 verschillende kolommen: een soort stoet van bonte zuilen vol felle kleuren, keramiek, geometrische patronen in een wervelende explosie van kleuren. In het midden van het plein staat een kleurrijke fontein waarin vier plonzende nana's ronddrijven.
Niki de Saint Phalle, L’Imperatore (il cortile), Giardino dei Tarocchi, Capalbio [1]
L’Imperatore bevindt zich in het verhoogde deel van de tuin, in de buurt van L’Imperatrice. Behalve de toren is De keizer vanaf het centrale plein niet duidelijk zichtbaar, maar is waarschijnlijk de meest complexe architectonische figuur in de hele Tarottuin.
Voor het rijk versierde binnenplein met de 22 kleurrijk versierde zuilen en grotachtige arcades werden de meest uiteenlopende materialen gebruikt met een ongeëvenaarde variatie aan versieringen, van Murano-glas tot Franse spiegels, van schedels tot symbolen van leestekens, van mozaïeken tot spiralen enzovoort. Hier is de invloed van Gaudi op Niki de Saint Phalle erg goed merkbaar.
Een korte discrete trap achter en van de zuilen leidt naar een cirkelvormig terras dat zich boven de arcades langs de hele omtrek van het plein uitstrekt. Hier heb je een mooi uitzicht op de zuilenrij en de fontein.
“L’imperatore è la carta del potere maschile in senso sia positivo che negativo. É il simbolo dell’organizzazione e dell’aggressività. Egli ci ha portato la scienza, la medicina, ma anche le armi e la guerra. L’imperatore rappresenta il patriarca o il protettore maschile e anche colui che desidera controllare e conquistare"[7].
Niki de Saint Phalle
Niki de Saint Phalle, L’Imperatore, De Keizer, Giardino dei Tarocchi, Capalbio
In 1955 begon haar samenwerking met de Zwitserse kunstenaar Jean Tinguely. In 1955 bezoekt Niki de Saint Phalle samen met Jean Tinguely het Parc Güell in Barcelona. Het werk van de beroemde Catalaanse architect Antoni Gaudí zal van grote invloed zijn op haar werk en haar beslissing een eigen beeldentuin te bouwen.
Niki de Saint Phalle:
'That day, my life changed. I told myself that one day, I too would build a garden of happiness. I saw the mothers with their children, and felt an air of freedom; the people seemed to have left the worries of their daily lives far behind. Adults and children were there in an atmosphere of dreams, and of joy, and I thought that one day, I too would make a garden like that.”
Haar vriendin Marella Caracciolo, stelt haar in staat deze droom waar te maken en schenkt haar een stuk familiegrond in het zuiden van Toscane, in Garavicchio, een frazione van Capalbio.
Ze begon aan de Giardino dei Tarocchi in 1979. Met de hulp van bekende kunstenaars en vrienden zou het park in 1988, bijna twintig jaar later de deuren openen. Gaudí's invloed opende vele voorheen onvoorstelbare mogelijkheden voor Saint Phalle, vooral het gebruik van ongebruikelijke materialen en objets-trouvés als structurele elementen in haar beeldhouwkunst en architectuur.
Van 1983 tot 1988 woonde Saint Phalle ook in de Giardino, in een klein appartement dat ze had gebouwd in L'Imperatrice. Ze realiseerde er 22 imponerende beelden, die opgebouwd waren uit gewapend beton en bedekt met mozaïeken van stukjes glas, spiegels en gebroken geglazuurde tegels. De beelden zijn los gebaseerd op de 22 kaarten van de grote arcana van de Tarot, een eeuwenoud kaartspel. Op de 22 kaarten van de grote arcana zijn verschillende archetypes te zien. Ze staan voor mensfiguren (de koning, de Pausin), concepten (bijvoorbeeld de dood, gerechtigheid, vreugde) en astrologische aspecten (de zon, de maan). Deze kaarten kunnen worden gezien als de belangrijkste fases in de levensweg van de mens. In de esoterie is De Keizer een van de kaarten tijdens de 'reis van de zelfontdekking'. De keizer vertegenwoordigt de mannelijke figuur en staat voor verlangen naar stabiliteit en zekerheid, voor een realistische kijk op het leven, maar ook voor zijn kracht en uitbundigheid. De rode raket die vanaf het terras van de keizer naar de hemel lijkt op te stijgen, is een duidelijke verwijzing naar viriele mannelijkheid.
In zijn kritische essay Garavicchio – of all places. De droomtuin van Niki de Saint-Phalle in het Rasternummer dat volledig aan kitsch gewijd is, ziet Cyrille Offermans in de giardino eerder een fallisch universum dan een modieus feministische oermoeder die de passieve krachten in de natuur, de intuïtie en het mystieke, in zich zou verenigen [3].
Suggestieve beelden van L’Imperatore in de Giardino dei Tarocchi, Capalbio [1]
Visit the interacted map to learn more
about the sculptures of the
Tarot Garden [5]
«I think a lot about the archways which are beautiful. How to do them ? In Mosaics - very oriental, like a jewel contrasting with your fountain or on the contrary with terra-cotta pots, in a beautiful brownish red.[6]
In het midden van het keizersplein staat een bassin waarin vier Nana’s gelukzalig lijken te baden. Uit de weelderige borsten sproeit in een feestelijke dans water omhoog.
Niki de Saint Phalle, L’Imperatore o Castello (Il cortile del Castello e la fontana con le Nanas), De Keizer, Giardino dei Tarocchi, Capalbio, Toscane [1]
Niki de Saint Phalle, Giardino dei Tarocchi
De Giardino dei Tarocchi is gelegen in Garavicchio, een frazione van Capalbio, enkele kilometers ten zuiden van de stad.
Il Giardino dei Tarocchi | Niki de Saint Phalle
Adres | Garavicchio - Capalbio (GR)
Open | Van 1 april to 15 oktober: 14.30 – 19.30 www.nikidesaintphalle.org
Helaas is de Tarottuin niet het hele jaar geopend. De tuin is ook enkel 's middags geopend van 14.30 tot 19.30 uur. Dit betekent natuurlijk dat je, zeker tijdens de vakanties (op feestdagen enin augustus), echt veel mensen in het park kan verwachten die een ontspannen bezoek onmogelijk maken. Toch is de Giardino ook tijdens de winter enkele dagen geopend. Naar de wens van de kunstenaar Niki de Saint Phalle is het park elke eerste zaterdag van de maand, van 9.00 tot 13.00 uur, gratis toegangkelijk. Als de eerste zaterdag van de maand valt op een feestdag, wordt de opening uitgesteld tot de volgende zaterdag.
Toscane is een van de meest spectaculaire streken in Italië. Hier ligt is de bakermat van de Italiaanse Renaissance. In de prachtige heuvels van de Toscaanse Maremma, gelegen ten noorden van Capalbio, ligt de idyllische vakantiehuis Santa Pia, waar gasten van over de hele wereld kunnen meegenieten van het echte Italiaanse leven, la dolce vita Italiana. Op een dominante plek boven op een hoge heuvel kijkt het vakantiehuis uit over het omringende Toscaanse heuvellandschap.
Geheime plekken in het zuiden van Toscane | Podere Santa Pia
Numa Hambursin, Niki de Saint Phalle : L'ombre et la lumière / Shadow and light, Paris, In Fine éditions d'art, 2019
Élisabeth Reynaud, Niki de Saint Phalle : Il faut faire saigner la peinture !, Paris, Éditions Écriture, 17 septembre 2014
Eléonore Duchêne, Niki de Saint Phalle et Jean Tinguely. Les Bonnie & Clyde de l'art contemporain, 2014, Niki de Saint Phalle au Grand Palais, Paris | www.academia.edu
Beth Kearney, L'Art féministe de Niki de Saint Phalle, Dire, 2018 | www.academia.edu
Annika Öhrner, Niki de Saint Phalle Playing with the Feminine in the Male Factory: HON – en katedral | www.stedelijkstudies.com
Sinister plezier, hoe het labyrint ons voorbereidde op het postinternet tijdperk - Features - Metropolis M | www.metropolism.com
Het symposium Lose Yourself! – A symposium on Labyrinthine Exhibitions as Curatorial Model vond plaats in het Stedelijk Museum te Amsterdam. Centraal stonden de iconische tentoonstellingen Dylaby in het Stedelijk Museum Amsterdam (1962) en Hon, en katedral (She – a Cathedral) in het Moderna Museet Stockholm (1966).
Sya van 't Vlie, 'Dylaby'. Daniel Spoerri´s inbreng in de voorgeschiedenis en realisatie | www.syavantvlie.nl
Jack de Nijs, Niki de Saint Phalle in Stedelijk Museum, 23 augustus 1967