Guido di Graziano, tavoletta di Biccherna, Don Bartolomeo, Monaco di San Galgano, Camarlingo (1280), Siena, Archivio di Stato

De Biccherna was een van de voornaamste financiële administraties van de Republiek Siena die actief was van de 12e eeuw tot in 1786. De biccherna controleerde de inkomsten en uitgaven van de stad. Ze was samengesteld uit een camarlengo en vier provveditori, ambtenaren die belast waren met de controles. De beheerders van de biccherna werden voor zes maanden aangesteld.
De naam biccherna wordt ook gebruikt om de kleine geschilderde paneeltjes te benoemen die gebruikt werden als boekplat voor de dossiers van de administratie. Het was gebruikelijk om op het einde van die periode van zes maanden een paneeltje te bestellen bij een van de lokale schilders, om het dossier van hun beheersperiode mee te versieren.

Guido di Graziano was een Italiaanse schilder en boekverluchter, zijn werk is gedocumenteerd in Siena tussen 1278 en 1302.

Van 1278 tot 1302 zijn talrijke betalingen aan de schilder Guido bekend, met name voor de versiering van de boeken van de camerlengo of de vier provveditori (biccherna 76 van januari-juni 1280, biccherna 93 van juli-december 1286, biccherna 96 van januari-juni 1288, biccherna 99 van januari-juni 1289, biccherna 103 van juli-december 1290), net als uitgaven voor schilderingen op vaandels en notariële boeken.

In een algemene compositie van de biccherna 76 van 1280 die ons nu vertrouwd voorkomt, toont het paneel de monnik van San Galgano, Don Bartolomeo, kamerheer in de eerste helft van 1280, terwijl hij de munten telt voordat hij ze opbergt in de zak die hij in zijn linkerhand houdt. Op de achtergrond zien we ook de halfronde boog die het kantoor van de Biccherna kenmerkt[2]. De monniken van de Abdij van San galgano speelden en grote rol in het bestuur van Siena. De abdij van San Galgano was een van de eerste kerkelijke instellingen in de regio die opgenomen werd in het uitdijend bestuurlijk apparaat van de comune[5]. Tussen 1258 en 1285 was de bouw in handen van de Cistercenser monniken van San Galgano, die Nicola Pisano en diens zoon Giovanni aan het werk zetten.

De inscriptie beslaat de linkerbovenhelft van het paneel:

Iscrizione: HIC EST LIBER RELIGIOSI VIRI DOMPNI GUIDONIS MONACHI SANCTI GALGANI, CAMERARII COMUNIS SENARUM IN PRIMIS SEX MENSIBUS REGIMINIS VIRI NOBILIS DOMINI ALBERCI SIMONIS PICCIOLI DE BONONIA, DEI GRATIA SENENSIS POTESTATISS[2]

Guido di Graziano (?), Don Guido, monaco di San Galgano, camarlingo, particolare della biccherna, Siena, Archivio di Stato

Particolari della tavoletta di Biccherna, Don Bartolomeo, Monaco di San Galgano, Camarlingo (1280) [1]

Don Bartolomeo telt wat munten. De munten worden zonder schaamte tentoongesteld. Geld is een teken van politieke kracht. Valse bescheidenheid heeft geen zin. Siena was een van de eerste Toscaanse steden met een munt. Het slaan van munten is terug te voeren tot de 12e eeuw [3]. Aanvankelijk werd vooral uitgebeeld hoe de cisterciënzer monniken van San Galgano een belangrijke rol vervulden in de stedelijke administratie. Maar later werden ze overvleugeld door de burgers, wier namen en familiewapens in toenemende mate op de omslagen verschenen. De nadruk kwam in de afbeeldingen te liggen op de bestuurlijke activiteiten die betrekking hadden op geweldbeheersing en belastingheffing. De belangrijkste thema's waren het innen van belastinggelden door leden van de Bicchema en Gabella, het uitbetalen van loon aan ridders, de oorlogvoering en het afwenden van oorlogsdreiging. De stedelijke schatbewaarders en administrateurs bepalen het beeld, te zamen met symbolen die op het stedelijk leven betrekking hadden en episodes uit de veelbewogen stadsgeschiedenis[4]. De reeks graffiti die op het onderste deel van het door de tijd versleten paneel is getraceerd, straalt een ondefinieerbare poëzie uit.

Guido di Graziano (?), Don Guido, monaco di San Galgano, camarlingo, particolare graffiti della biccherna, Siena, Archivio di Stato [1]
Luciano Bellosi bracht in 1991 Rinaldo da Siena in verband met dit biccherna-tablet van Don Bartolomeo de Alexis van San Galgano (1278), dat gedocumenteerd is als het werk van Rinaldo pittore (Rinaldo de schilder)[6]. Het Archivio di Stato di Siena Het Archivio di Stato di Siena dat ondergebracht is in het Palazzo Piccolomini in Siena herbergt een unieke collectie biccherne paneelschilderijen. Er worden ook enkele mooie documenten in verband met de stad bewaard. De vroegste archiefstukken dateren uit 736. Een bezoek kan enkel op afspraak. En op het einde van de rondleiding krijg je vanop het balkon een uniek uitzicht op de Piazza del Campo. Archivio di Stato \| Palazzo Piccolomini Via Banchi di Sotto 52 (btw. Via Banchi di Sotto and Via del Porrione at Via Rinaldini). Head down the corridor to the left of the courtyard, and take the elevator to the fourth floor. Archivio di Stato di Siena \| www.archiviostato.si.it Free admission. Mon–Sat 9am–1pm. Archives open Mon–Fri, 4 hourly viewings: 9:30, 10:30, and 11:30am, and 12:30pm. Bus: A (pink), B, N, 22, 25, 26, or 27. Archivio di Stato di Siena: Museo delle Biccherne \| www.archiviodistatosiena.cultura.gov.it Bibliografia Tavolette di Biccherna Museo delle Biccherne - Mostra virtuale 0006. Archivio di Stato di SIENA. Collezione delle Tavolette di Biccherna. Inv. n. 6 \| Guido da Siena, "Don Bartolomeo, monaco di San Galgano, camarlengo" 0007. Archivio di Stato di SIENA. Collezione delle Tavolette di Biccherna. Inv. n. 7 \| Guido di Graziano, "Don Guido, monaco di San Galgano, camarlengo" Le Tavolette di Biccherna nel SAN (Sistema Archivistico Nazionale)

Dietisalvi di Speme, biccherna, il camerlengo Ranieri Pagliaresi (1270), Siena, Archivio di Stato	Guido da Siena, tavoletta di Biccherna, Don Bartolomeo, Monaco di San Galgano, Camarlingo (1276), inv. 7, Siena, Archivio di Stato	Dietisalvi di Speme - Biccherna - Don Griffolo, Monaco di S. Donato, Camarlingo (1282) - Budapest, Szépm?vészeti Múzeum
Archivio di Stato Siena \| Museo delle Biccherne \| Percorsi tra le tavolette dipinte dell'Archivio di Stato di Siena \| www.archiviodistato.siena.it Guido di Graziano (?), « Don Guido, monaco di San Galgano, camarlingo » – Guide artistique de la Province de Sienne \| www.provincedesienne.com Art in Tuscany \| Guido da Siena (Guido di Graziano) Toscane \| Sienese Biccherna panelen in the Archivio di Stato van Siena Per un contesto cimabuesco senese: Rinaldo da Siena e Guido di Graziano Bellosi, Luciano. (1991) - In: Prospettiva Bd. 62 (1991) S. 15-28 [Luciano Bellosi, Per un contesto cimabuesco senese: b) Rinaldo da Siena e Guido di Graziano, Prospettiva, No. 62 (Aprile 1991), pp. 15-28 (14 pages) \| Jst.org] [1] Art in Tuscany \| Sienese Biccherna Covers \| Biccherne Senesi [2] Archivio di Stato di Siena \| www.archiviodistato.siena.it [3] Roberto Barzanti, Le Biccherne come icone del potere, p. 3. \| Scarica il PDF - Accademia dei Rozzi [4] Bram Kempers, Kunst, macht en mecenaat. Het beroep van schilder in sociale verhoudingen 1250-1600. De Arbeiderspers, Amsterdam/Antwerpen 1999, p. 161. [5] Bram Kempers, Kunst, macht en mecenaat. Het beroep van schilder in sociale verhoudingen 1250-1600. De Arbeiderspers, Amsterdam/Antwerpen 1999, p. 121. [6] Arte in Toscana \| Rinaldo da Siena, Cristo e la Vergine in trono, tempera e oro su tavola, 1270 circa, convento delle Clarisse, Siena