Deze bron bestond al in 1226, maar was in de daaropvolgende eeuw in onbruik geraakt vanwege de afgelegen locatie. Wat ook bijdroeg aan het in de steek gelaten zijn, was zijn reputatie als vervloekt, hetzij vanwege de ligging in een donkere en sombere vallei, of omdat hij zo schandelijk werd verwaarloosd. Aanvankelijk bevond het zich buiten de stadsmuren; de naam is afgeleid van het woord fullones, de volders en ververs van wol. De naam komt voor tussen de fonteinen die worden genoemd in de Biccherna, de stadsrekeningen, en in de middeleeuwen had het veel water en was het goed onderhouden. Het werd versterkt samen met Fontebranda, Fonte di Follonica en Fonte Pescaia in 1270, na het winnen van de slag bij Monteaperti om te voorkomen dat het het voorwerp van vijandelijke vergelding zou worden. Tegelijkertijd werd er ook een wasbak aangelegd, maar die was vaak gevuld met aarde die van bovenaf erodeerde. Fonte Follonica werd beschadigd na de pest van 1348, en raakte steeds meer in onbruik, in verhouding tot de dalende bevolking van dat deel van de stad, en omdat andere, handigere fonteinen werden gebouwd in het centrum van de stad. Het zonk dieper de aarde in en werd op instigatie van Pandolfo Petrucci in 1509 toevertrouwd aan de broeders van Santo Spirito en dus uit de openbare dienst gehaald.
Tegenwoordig is de fontein teruggebracht tot een ruïne, meestal begraven in de aarde. De komende jaren zal het echter worden opgegraven en gerestaureerd na eeuwen van verlatenheid.

De Fonte di Follonica ligt in een vallei ten oosten van de stad. Het gebied, dat de naam "Valle di Follonica" draagt, werd in de eerste helft van de veertiende eeuw aangelegd als een open ruimte buiten de stadsmuren. Bij de uitbreiding van de stadsmuren in 1416 werd de fontein er in opgenomen. We weten niet precies wanneer de Fonte di Follonica gebouwd werd, behalve dat er in 1226 al sprake was van het bestaan van een oude bron, waarvan tot dusver geen sporen zijn gevonden), en van een nieuwe fontein [2].

De naam Follonica is afgeleid van het Latijnse fullones, de volders en ververs van wol die in dit deel van Siena actief waren. Vollen of het laten vervilten van een wollen weefsel was een zeer belangrijke fase bij de productie van kleding. Volgens de traditionele methode wordt de pas geweven stof ondergedompeld van in bakken met heet water, eventueel aangevuld met urine of vollersaarde, maar ook wel met zeep. Vollersaarde (bentoniet) is een vettige klei die het vuil uit de vezels opneemt. Met deze chemicaliën werd de lanoline uit de wol opgelost. Door het weefsel met de voeten aan te stampen zal de stof vervilten en krimpen. Soms werdenbij het vervilten ook zware knuppels gebruikt, die vaak door een watermolen bewogen werden.

Fonte di Follonica

De eerste vermelding van de bron is te vinden in het oudste boek van Biccherna dat dateerd uit 1226. Sinds die datum was de bron al geregistreerd met de naam "Fonte di Follonica". De Fonte di Follonica was een van de mooiste en belangrijkste bronnen van de stad, met het metselwerk op de gevel, vandaag slechts gedeeltelijk zichtbaar, gevormd door rijen van vier stenen afgewisseld met uitsparingen van travertijnblokken; een bepaald type muur, niet gebruikt in andere bronnen, kenmerkend voor de Sienese bouwarchitectuur tussen het midden van de dertiende en de eerste decennia van de veertiende eeuw.

Tijdens de veertiende eeuw werd de structuur geleidelijk verlaten. In 1492 maakte de gemeente, in een poging het te herstellen, middelen vrij om het project toe te vertrouwen aan Francesco di Giorgio Martini. Het project werd nooit uitgevoerd en in de 17e eeuw werd de bron definitief begraven, zoals blijkt uit de kaarten die de stad Siena tussen de 17e en 19e eeuw illustreren [2].

De daaropvolgende verwaarlozing en het gebrek aan onderhoudswerken leidden tot een steeds duidelijkere staat van verlatenheid en verval, vooral vanwege de voortdurende aardverschuivingen van de rotsen waarop de tuinen van de Nieuwe Abdij stonden.

 

La Fonte di Follonica, Valle di Follonica, Siena [1]

In september 2003 begon een samenwerking tussen het Dipartimento di Archeologia e Storia delle Arti en de Comune di Siena om de Fonte di Follonica te onderzoeken en te herstellen. Het werk van de archeologen is gericht op het reconstrueren van de bouwgeschiedenis van het monument, het begrijpen van de oorspronkelijke vorm en het opgraven van de gebieden ervoor om de archeologische bron te begrijpen die verborgen is door de eeuwenoude holte, die 5-6 meter diep is. Onlangs werd tijdens werken voor de kanalisatie van het water een bakstenen structuur gevonden nabij het 15e-eeuwse muurcircuit waarvan momenteel alleen een ronde boog zichtbaar is [2].

De geleidelijke verwijdering van de accumulatieniveaus heeft in de ruimte voor de bron enkele bakstenen structuren aan het licht gebracht die kunnen worden aangesloten op watersystemen die bedoeld zijn om water te transporteren en te verdelen, daterend uit de 18e en 19e eeuw [2].