• Viaggio e Adorazione dei Magi (1435 circa), tavola divisa in due parti:
  • Viaggio dei Magi, Metropolitan Museum of Art, New York;
  • Adorazione dei Magi, Collezione Chigi-Saracini (proprietà del Monte dei Paschi di Siena).

Stefano di Giovanni di Consolo da Cortona, bekend als il Sassetta, was een Italiaanse schilder van het Quattrocento. Hij was een van de belangrijkste exponenten van de Sienese School in het tweede kwart van de 15e eeuw.

Dit beschilderde paneel vormt het belangrijkste deel van een altaarstuk dat, gezien het kleinere formaat dan gebruikelijk, bedoeld moet zijn geweest voor een huisaltaar of een privékapel en dat in een ver verleden bruut werd ingekort, waarschijnlijk om commerciële redenen. Het veel kleinere paneel met de Viaggio dei Magi (Reis van de Koningen), nu in het Metropolitan Museum of Art in New York, maakte oorspronkelijk deel uit van hetzelfde schilderij met de Adorazione dei Magi (Aanbidding van de Koningen) en het was John Pope Hennessy (Sassetta, London 1939, pp. 80-85) die herkende dat de twee panelen, samengevoegd, oorspronkelijk dezelfde compositie vormden. Tot 1939 werden de twee panelen als afzonderlijke werken behandeld.

Vanuit iconografisch oogpunt is de compositie met de verticale opstelling van de Aanbidding van de Wijzen, met op de voorgrond het offer van de Wijzen aan Jezus en daarboven op de achtergrond de reis van de Wijzen langs kronkelende paden, vrij gebruikelijk in de Sienese schilderkunst van de 14e en 15e eeuw en heeft bijvoorbeeld een belangrijk precedent in het grote paneelschilderij van Bartolo di Fredi dat zich nu in de Pinacoteca Nazionale di Siena bevindt.

Oorspronkelijk was de ster afgebeeld boven het pannendak van de stal. De bontmuts die de roze magiër draagt, is geïnspireerd op het bezoek van koning Sigismund van Hongarije aan Siena in 1432. Het schilderij dateert waarschijnlijk uit de periode 1433-35.

Het verlies van grote delen van het beschilderde maakt een reconstructie van het geheel onmogelijk. Belangrijke fragmenten zoals de delen van het dak van de hut en een deel van het heuvellandschap, werden op brute wijze afgezaagd. We kunnen wel veronderstellen dat de komeetster op het New York paneel, werd geplaatst in overeenstemming met de,plats van e hoofd van het Kind Jezus op het Chigi Saracini paneel staat [3].

Alessandro Angelini:

«(...) si deve a John Pope Hennessy (Sassetta, London 1939, pp. 80-85) il riconoscimento che le due tavole, unite assieme formavano in origine una medesima composizione. Purtroppo la perdita di ampie zone della tavola dipinta ci impedisce oggi di ricostruire, sia pur idealmente, la composizione nella sua interezza, dato che importanti elementi di raccordo, come le parti relative al tetto della capanna e ad alcune del paesaggio collinare, andarono barbaramente segate e disperse. Possiamo esser certi però che la stella cometa, presente nel pannello di New York, era posta in corrispondenza della sottostante testa di Gesù Bambino, che compare invece nella tavola Chigi Saracini. Questo significa che la porzione più piccola della pala, quella oggi negli Stati Uniti, era collocata in alto al centro della figurazione, mentre ampie zone del cielo e del paesaggio circostante andarono perdute al momento della decurtazione (K. Christiansen in Painting in Renaissance  Siena 1420 – 1500 New York 1988, pp.80 – 83).».

Adorazione dei Magi

De Aanbidding der Koningen is een schilderij van Gentile da Fabriano. Het werk, dat zich bevindt in de Uffizi Gallery in Firenze, wordt beschouwd als zijn beste werk en is beschreven als “het hoogtepunt van de internationale gotische schilderkunst”.[4]

Het kunstwerk werd gemaakt in opdracht van de beroemde bankier Strozzi en bevat veel opmerkelijke elementen. De materiaalkeuze, waaronder de levendige kleuren, het bladgoud en het zilver die in het schilderij zijn gebruikt, creëren een briljant en aantrekkelijk effect.[5] Technieken zoals belichting, diepte en driedimensionaliteit zijn overheersend in het werk en waren nieuw voor die tijd.[6] De lijst is, samen met het schilderij, een kunstwerk op zich, vooral vanwege de ingewikkelde, gotische en decoratieve architectonische ontwerpen die erin verwerkt zijn.