Stefano di Giovanni di Consolo da Cortona, bekend als il Sassetta, was een Italiaanse schilder van het Quattrocento. Hij wordt beschouwd als de belangrijkste schilder uit het vijftiende-eeuwse Siena. Sassetta kree zijn opleiding vermoedelijk in de laatgotische kring van Paolo di Giovanni Fei en de meesters die in het begin van de 15e eeuw de sacristie van de kathedraal van Siena versierden met fresco's, waarvan Benedetto di Bindo de belangrijkste was.

Zijn eerste belangrijke werk is het Pala dell'Arte della Lana (1423-1426) voor de Sienese kerk van San Pellegrino alla Sapienza, nu verdeeld over Italiaanse en buitenlandse musea. In dit paneel komt een diepgaande studie van de grote picturale traditie van de vroege 14e eeuw naar voren, in het bijzonder de werken van de gebroeders Lorenzetti, maar ook een focus op de innovaties van de Florentijnse renaissance in de omgeving van Masaccio.
Twee panelen maakten oit deeluit van een groter geheel, Viaggio dei Magi, (Metropolitan Museum of Art, New York) en Adorazione dei Magi, Collezione Chigi-Saracini, Siena.

Viaggio dei Magi

Dit tafereel, Viaggio dei Magi, toont de drie magiërs op weg naar Bethlehem om Christus te aanbidden. Het is een fragment van een klein altaarstuk waartoe ook de Adorazione dei Magi (Aanbidding van de Wijzen, collectie Chigi-Saracini Collectie, Siena), behoort. Oorspronkelijk was de ster afgebeeld boven het pannendak van de stal. De bontmuts die de roze magiër draagt, is geïnspireerd op het bezoek van koning Sigismund van Hongarije aan Siena in 1432. Het schilderij dateert waarschijnlijk uit de periode 1433-35.

Tot 1939 werden de twee panelen als afzonderlijke werken behandeld.
John Pope-Hennessy toonde in 1939 aan dat de panelen fragmenten zijn van één compositie waarin dezelfde drie koningen tweemaal werden afgebeeld: op reis naar Bethlehem op de achtergrond en het aanbieden van hun geschenken aan het Christuskind op de voorgrond [2].

Gentile da Fabriano, Adorazione dei Magi, 1423

Precedenten voor de verhalende kenmerken van dit kleine altaarstuk vinden we terug in vroegere Siënese schilderkunst zoals het altaarstuk van Bartolo di Fredi in de Pinacoteca in Siena. Sassetta's directe modelwas wellicht het centrale paneel van Gentile da Fabriano's altaarstuk uit 1423 in het Uffizi in Firenze, dat Sassetta gezien zou hebben tijdens een reis naar Firenze vóór 1430. Levendige verwijzingen naar Gentile zijn bijvoorbeeld te zien in de figuren van de twee vrouwen rechts die als elegante hofbruidsmeisjes koninklijke geschenken in ontvangst nemen, of in het gebogen silhouet van de heilige Jozef over zijn staf gebogen staat.

Keith Christiansen:

«Precedents for the narrative features of this small altarpiece exist in earlier Sienese painting—most notably, in two altarpieces by Bartolo di Fredi in the Pinacoteca, Siena (see fig. ij, and in a cropped panel in the Metropolitan Museum (Pope-Hennessy 1987, pp. 30-32). However, it is generally accepted that Sassetta's immediate model was the main panel of Gentile da Fabriano's altarpiece of 1423 in the Uffizi, Florence, which Sassetta would have seen on a trip to Florence prior to 1430. The direction of Gentile's composition is reversed, but the inclusion of two female servants, the pose of Saint Joseph, the horse at the left viewed from behind, and the courtly accent with which Sassetta has endowed his work all derive from Gentile's altarpiece».

 

Een duidelijke invloed van Gentile, die in 1425 persoonlijk werkzaam was in Siena [6], zien we ook in de weergave van het zachte oppervlak van de lichamen, in de kostbare met bont gevoerde stoffen, in de vochtige en gladde vacht van de dieren, in het grind van de grond alsof het bespoten is met kleur. Het delicate ontstaan van volumes, bespikkeld met lichtreflecties of verzonken in zachte penumbrae, herkennen we in de luministische en epidermale effecten van de werkelijkheid die de Fabrianese had weten weer te geven met zijn bijzondere, magische 'pointillisme'. Sassetta's prozaïsche en nederige geest, zijn concretere manier om zich aan de visuele werkelijkheid te houden, vergeleken met Gentile's ridderlijke luxe, kan ons niet doen vergeten dat het paneel in New York nog steeds opmerkelijke gelijkenissen vertoont met de Vlucht naar Egypte van de predella van Gentile's altaarstuk. 

Gentile da Fabriano, Adorazione dei Magi, la Fuga in Egitto nella predella, 1423,  Galleria degli Uffizi, Firenze

De Aanbidding der Koningen is een schilderij van Gentile da Fabriano. Het werk, dat zich bevindt in de Uffizi Gallery in Firenze, wordt beschouwd als zijn beste werk en is beschreven als “het hoogtepunt van de internationale gotische schilderkunst”.[4]

Het kunstwerk werd gemaakt in opdracht van de beroemde bankier Strozzi en bevat veel opmerkelijke elementen. De materiaalkeuze, waaronder de levendige kleuren, het bladgoud en het zilver die in het schilderij zijn gebruikt, creëren een briljant en aantrekkelijk effect.[5] Technieken zoals belichting, diepte en driedimensionaliteit zijn overheersend in het werk en waren nieuw voor die tijd.[6] De lijst is, samen met het schilderij, een kunstwerk op zich, vooral vanwege de ingewikkelde, gotische en decoratieve architectonische ontwerpen die erin verwerkt zijn.