Duccio di Buoninsegna was een invloedrijke Italiaanse kunstschilder. Hij wordt beschouwd als de vader van de Sienese school en een van de grondleggers van de schilderkunst van het westen en had een grote invloed op de schilderkunst van zijn tijd in Siena.

Retabel nr. 47

Retabel nr. 47 (Italiaans: Dossale n. 47) of Polyptiek nr. 47 (Italiaans: Polittico n. 47) is een altaarstuk dat wordt toegeschreven aan Duccio di Buoninsegna en zijn atelier. Het getal verwijst naar het inventarisnummer in de Pinacoteca Nazionale van Siena, waar het wordt bewaard. Het altaarstuk was oorspronkelijk bestemd voor de kerk van het hospitaal Santa Maria della Scala, dat is gelegen aan de Piazza del Duomo, recht tegenover de toegangstrap (scala) van de kathedraal.

Het vrij complex opgebouwde retabel is van een type dat later in de 14e eeuw tot volle ontwikkeling kwam, te beginnen met de polyptiek van Pietro Lorenzetti in Arezzo. De Madonna wordt omringd door vier heiligen: Agnes, Johannes de evangelist, Johannes de Doper en Maria Magdalena. Boven hen zijn tien aartsvaders en profeten uit het Oude Testament afgebeeld, te weten: Abraham, Jesaja, Jakob, Jeremia, Mozes, David, Jafet (?), Jozef (?), Daniël en Maleachi. Qua vorm en indeling komt deze tussengalerij overeen met de reeks apostelen op de voorzijde van de Maestà. Het altaarstuk wordt bekroond door vijf vijfhoekige panelen met tweemaal twee engelen ter weerszijden van de zegenende Christus. De architecturale omkadering met pilasters is deels nog intact, maar de pinakels zijn verdwenen.

De onderdelen die zeker door Duccio zijn gemaakt, zijn die in het midden van het veelluik: de Maagd met het Kind en alle profeten en patriarchen geschilderd in de bovenste register van het altaarstuk. De andere delen lijken elementen van de Maestà te herhalen en worden daarom toegeschreven aan het atelier van Duccio. Dit belet niet dat het veelluik "een buitengewone ruimtelijkheid biedt, een monumentaliteit die we in Duccio [6] nog niet konden waarnemen". Voor Brandi lijkt de kracht die aan het lichaam van het kind Jezus wordt verleend, in het bijzonder aan zijn ledematen, vooruit te lopen op de wonderbaarlijke voorstelling van die van Masaccio in Sant'Anna metterza. [7]"

Het middenpaneel met de Madonna

De interactie tussen Maria en Christus is intiemer dan op Duccio's andere werken: Christus grijpt Zijn moeders hand vast, terwijl Maria haar wang tegen zijn hoofd vlijt. Omdat de figuren een monumentalere indruk maken dan op Duccio's eerdere werk, denken veel kunsthistorici dat hij hierin zijn ervaring met de Maestà heeft verwerkt en dat het daarom een van zijn laatste werken moet zijn. De Britse kunsthistoricus John White wees echter op de wat onhandige manier waarop de bovenste vijfhoekige panelen worden geflankeerd door driehoekjes die alleen bedoeld lijken om visueel de lege ruimte op te vullen. Volgens hem zou Duccio juist dankzij zijn ervaring met de Maestà wel met een fraaiere oplossing zijn gekomen. Hij zag Retabel nr. 47 eerder als een experiment en een nog wat onwennige voorloper van het monumentale meesterwerk.[4]

De belangrijkste figuren in het bovenste register zijn de volgende:

Agnese
Giovanni Evangelista
Giovanni Battista
Marie Madeleine

In het tussenregister zijn tien bustes van patriarchen en profeten met een cartiglio in de hand weergegeven; van links naar rechts:

Abraham, Jesaja, Jakob, Jeremia, Mozes, David, Jafet (?), Jozef (?), Daniël en Maleachi.

De vier spitsen of cuspidi aan weerszijden stellen vier halflange engelen voor.