Pietro Lorenzetti, Crocifissione, Capella Piccolomini d'Aragona, San Francesco, Siena

De Crocifissione, Kruisiging van Sint-Franciscus in Siena is een fresco van Pietro Lorenzetti uit 1336-1337 in de Basiliek van San Francesco in Siena. Het fresco bevindt zich in een kapel van het transept maar komt oorspronkelijk uit de kapittelzaal van het voormalige klooster, waar het deel uitmaakte van een bijna volledig verloren gegane cyclus, met uitzondering van deze scène (waar echter een grote strook aan de basis ontbreekt) en de Verrezen Christus die zich nu in het Museo dell'Opera del Duomo in Siena bevindt.

De grote compositie, waarvan het onderste deel ontbreekt, neemt het schema over van de Kruisiging in het linkertransept van de benedenbasiliek in Assisi, hoewel de lay-out verschilt door de geringere aanwezigheid van tekens aan de voet van het kruis, eenvoudiger gerangschikt op een enkele isocefale rij en met alleen het kruis van Christus omringd door wanhopige engelen, verwijzend naar Giotto's Kruisiging in de Scrovegni.
Pietro's compositie is bijzonder effectief en vernieuwend: Pietro geeft uitsluitend aandacht aan de bovenste helft van de Kruisiging zoals die in de klassiek iconografie gebruikelijk was.
De figuren van de getuigen in de scène worden visueel naar de voorgrond gebracht door een deel van hun silhouet buiten het beeldveld te plaatsen en ze vanaf hun middel in beeld te brengen. Het  resultaat is van een verrassend moderne compositie, met een uitzonderlijke helderheid en perfecte leesbaarheid,. Ook de wervelende reeks engelen ondergaan zo een voorwaartse projectie die hen dichter bij de kijker brengt

De scène heeft vandaag een een beperkt kleurenschema waarin okergeel en rood domineren. Het gekruisigde licjaam van Christus staat in silhouet tegen een donkere karmijnrode achtergrond. Deze kleur, die het tafereel een bijzondere dramatische dimensie geeft, is echter niet het resultaat van de keuze van de schilder, maar van de desintegratie van het ultramarijn blauw, een kleur die, net als in Assisi, de nachtelijke verschijning moest tot leven moest brengen. Ook de meeste donkere tinten (zoals in de helmen van de soldaten) hebben hun oorspronkelijke uitstraling verloren. Ook het losmaken van het fresco en de verplaatsing naar de huidige kapel heeft de desintegratie van de kleuren verergert.

De groepen toeschouwers zijn scherp en duidelijk verdeeld in twee groepen op basis van hun heiligheidsgraad: : links de groep van de vrome vrouwen met de flauwvallende Maria en de bedroefde Johannes de apostel, rechts de Romeinse soldaten en de joden. In de laatste groep vallen twee figuren met zeshoekige nimbussen op, die vaak duiden op een lagere graad van heiligheid. Het zijn Longinus en de centurio die te laat Jezus' goddelijkheid herkent door zijn hand naar zijn borst te brengen? Deze figuren zijn dus al bekeerd, maar nog geen heiligen.

Giotto zelf lijkt de inspiratie te zijn geweest voor deze figuren die we ook zien in Assisi in de grote Crocifissione die Pietro schilderde kort voor zijn interventie in de Chiesa di San Francisco in Siena.
De Kruisiging van Pietro Lorenzetti maakt deel uit van de Verhalen van het Lijden van Christus in het linkertransept van de Basiliek van Sint Franciscus in Assisi. De cyclus kan worden gedateerd rond 1310-1319.
De Kruisiging is de grootste van de frescocyclus. Zoals typerend is voor de iconografie, is de scène verdeeld in twee helften: de bovenste en hemelse helft, gedomineerd door het blauw van de lucht waarin het kruis van Jezus in het midden opvalt en dat van de dieven aan de zijkanten; de onderste en aardse helft, waarin de menigte zich verdringt.